Eli Barbur Eli Barbur
279
BLOG

Żydowski gospel (frag.4)

Eli Barbur Eli Barbur Polityka Obserwuj notkę 19

Kraków: Na Podgórzu przy ul. Heltmana 22 stoi nadal dom, w którym rezydował Amon Goeth, austriacki komendant Płaszowa (postać występująca w „Liście Schindlera”). Osobiście zamordował 500 osób, preferując matki z dziećmi i starców. Po wojnie zawisł na szubienicy na jednym z placów Kazimierza, a nie na terenie obozu, jak w filmie Spielberga.  Balkon domu Goetha nie wychodził na obóz - gdyż budynek stoi po drugiej stronie wzgórza, Goeth nie mógł widzieć z domu żadnych więźniów. 

Na Podgórzu przy ul. Lipowej 4 - poza obrębem b. getta – znajduje się słynna „Fabryka Emalia”, w której Schindler uratował 1100 Żydow od śmierci w obozie w Płaszowie. W „Emalii” pozostała do dziś oryginalna żelazna brama wjazdowa z czasów II wojny, którą obfotografowują podje żdżający autokarami turyści z całego świata. Na dachach fabryki podczas krakowskich Festiwali Kultury Żydowskiej grają kapele klezmerskie.

W 2008 r. festiwal trwał prawie 2 tyg. w związku z 60-leciem Izraela. Rozpoczął się powitaniem szabatu (kabalat szabat) w Synagodze Tempel. Na placyku przy ul. Ciemnej w druzyjskim namiocie można było zamówić pity (pszenne placki) i napić się kawy z kardamonem. Alternatywa przeplatała się z popkulturą; ludzie nie przepuszczali żadnego koncertu. Wystepował izraelski zespół Oy Division grający muzykę klezmerską z punkowym powerem.  W Synagodze Tempel z XIX-wiecznymi witrażami na koncercie "Pokój nad Izraelem" śpiewali słynni kantorzy.

Anglojęzyczni grajkowie w zmoczonych deszczem filcowych kapeluszach, wędrowni kuglarze z wyginanymi wiatrem parasolami - wykonywali klezmerski hip-hop. Wystawiany był spektakl pt. Sklepy Cynamonowe wg prozy Brunona Schulza w wykonaniu białostockiego teatru lalek. Syntezatory, klarnety i skrzypce; nawiedzony, opętańczy żydowski gospel. Ekstatyczna muzyka klezmerska, cygańska, i bałkańska; jazz-rock, instrumenty akustyczne i elektryczne; dzika wyzwolona energia. 

Cały ten szlak: Kazimierz, Podgórze i Płaszów możecie zwiedzić pieszo w ok. 3 godziny. Chcąc dojechać do b. obozu komunikacją miejską, należy wysiąść na ulicy Wielickiej, minąć McDonald’sa i  skierować się w górę ulicy. Na Kazimierzu można też odbyć tzw. spacer śladami Bałaba na. Jest to trasa opisana przed wojną przez żydowskiego historyka, Majera Bałabana - synagogi, kamienice i place, których spora część istnieje do dziś. Prof. Bałaban zginął w 1942 r. w getcie warszawskim...

@

Kolejny 4. fragmencik  z mojej nowej książki pt. Dawka Polin (Właśnie Polska), która ukaże się w 2009 r. - w Izraelu i w Polsce. Jest to reportażowy  przewodnik - Kraków, Warszawa,  Łódź, Gdańsk – tworzący platformę do rozmów z ponad 20 świetnymi ludźmi  o tym,  jak polska kultura przeszła przez  czasy komuny. Na razie jeszcze klimaty  Kazimierza. 

Eli Barbur
O mnie Eli Barbur

STARAM SIĘ GADAĆ DO RZECZY. Opublikowałem powieści „ GRUPY NA WOLNYM POWIETRZU ” (Świat Literacki, W-wa 1995 i 1999) i „ STREFA EJLAT ” (Sic!, W-wa 2005); tom opowiadań ” TEN ZA NIM ” (Świat Literacki, W-wa 1996); ” WZGÓRZA KRZYKU” (Świat Literacki, W-wa 1998) - zbiór reportaży i wywiadów zamieszczanych w latach 90. w GW i tygodniku Wprost; „WŁAŚNIE IZRAEL” (Sic!, W-wa 2006) - wywiad-rzeka o Izraelczykach.  “ TSUNAMI ZA FRAJER. Izrael - Polska - Media” (wyd. Sic!, W-wa 2008) - zbiór felietonów blogowych, zamieszczanych w portalach: wirtualnemedia.pl i salon24.pl.; פולין דווקא (Właśnie Polska)- reportażowa opowieść o Polsce z rozmowami o kulturze - Jedijot Sfarim, Tel Awiw 2009; WARSZAWSKI BEDUIN (Aspra-Jr, W-wa 2012)- biografia Romana Kesslera. @ ZDZICHU: WITH A LITTLE HELP OF HUMAN SHIELDS. Spiro Agnew: The bastards changed the rules and didn’t tell me. I LOVE THE SMELL OF NAPALM IN THE MORNING (Apokalipsa teraz). "Trzeba, żeby pokój, w którym się siedzi, miał coś z kawiarenki" (Proust). MacArthur: Old soldiers never die; they just fade away. Colombo: Just give me the facts. "Fuck the Cola, Fuck the Pizza, all we need is Slivovica". Viola Wein: Lokomotywa na Dworcu Gdańskim nie miała nic wspólnego z wierszem Juliana Tuwima. FUCK IT! AND RELAX (John C. Parkin)

Nowości od blogera

Komentarze

Pokaż komentarze (19)

Inne tematy w dziale Polityka