Łuskowcowate są ssakami o oryginalnej budowie ciała. Morfologią przypominają nieco mrówkojadowate, z którymi łączą je liczne adaptacje do myrmekofagii. Okazują się one jednak powierzchowne, analogiczne nie homologiczne - któreby powstały w wyniku odziedziczenia po wspólnym przodku. Język u łuskowców wykazuje szczególne cechy. Przypomina nieco język mrówkojadów. Jest długi, u łuskowca olbrzymiego osiągając 70 cm długości, u łuskowca indyjskiego osiągając 30 cm długości, a u łuskowca jawajskiego tylko 15 cm. U mrówkojadowatych mierzy on 30-40 cm. Jego przyczep leży aż na wyrosku mieczykowatym, tylnej części mostka.
Jakiś czas temu napisałem tekst o dziwacznej, a zarazem wyrafinowanej anatomii języka dzięciołów:
https://www.salon24.pl/u/slawekp7/1348574,oryginalny-i-zadziwiajacy-wsrod-ptakow-projekt-jezyka-dzieciolow
Tu pokazuję opis anatomii języka łuskowca, która jest nie mniej zadziwiająca i wyrafinowana:
Łuskowcowate/ łuskowce, pangoliny (Manidae) – rodzina ssaków łożyskowych z rzędu łuskowców (Pholidota), stanowiącego grupę siostrzaną drapieżnych. Wyróżnia się, w zależności od ujęcia, od jednego do trzech rodzajów. Cechują się osłaniającymi ich ciało łuskami. Zamieszkują Azję i Afrykę, zasiedlają głównie lasy, ale też tereny trawiaste, radzą sobie w środowiskach antropogenicznych pod warunkiem dostępności pokarmu i wody.
Żywią się mrówkowatymi i termitami, które wydobywają z rozkopywanych gniazd długim a wąskim językiem. Prowadzą samotny, nocny tryb życia, kontakty społeczne ograniczają się do rozrodu. Po trwającej od 2 do 5 miesięcy ciąży samica rodzi zwykle jedno młode, rzadko bliźnięta. Poluje się na nie nielegalnie celem konsumpcji bądź użycia w tradycyjnej medycynie chińskiej.
Łuskowcowate są ssakami o oryginalnej budowie ciała. Morfologią przypominają nieco mrówkojadowate, z którymi łączą je liczne adaptacje do myrmekofagii. Okazują się one jednak powierzchowne, analogiczne nie homologiczne - któreby powstały w wyniku odziedziczenia po wspólnym przodku.
Język u łuskowców wykazuje szczególne cechy. Przypomina nieco język mrówkojadów. Jest długi, u łuskowca olbrzymiego osiągając 70 cm długości, u łuskowca indyjskiego osiągając 30 cm długości, a u łuskowca jawajskiego tylko 15 cm. U mrówkojadowatych mierzy on 30-40 cm. Jego przyczep leży aż na wyrosku mieczykowatym, tylnej części mostka.
https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Wyrostek_mieczykowaty
https://fizjoterapeuty.pl/uklad-kostny/mostek.html
Sama budowa mięśniowa języka również wykazuje odmienności. Budujące go mięśnie służą głównie wciąganiu i wyciąganiu języka i tworzy go jedno pasmo mięśniowe, którego nie da się podzielić na konkretne mięśnie jak u wielu innych ssaków. Język działa jako narząd zmysłowy, ale bardziej czuciowy, macający otoczenie, niż smakowy, jako że kubki smakowe ma nieliczne.
Pokrywa go lepka, bezbarwna ślina, do której przyczepiają się pożerane przez łuskowca owady. Cechuje się zasadowym pH. Wydziela ją głownie ślinianka podżuchwowa. Ślinianki są bardzo dobrze rozwinięte, sięgając szyi i prawie że barków. Zwiększone wydzielanie tak kluczowej w odżywianiu się zwierzęcia śliny zwiększa jego zapotrzebowanie na wodę i wymaga bardziej wydajnych nerek.
Znajdujące się nad pyskiem nozdrza chroni specjalna zastawka zamykająca do nich drogę pożeranej zdobyczy. Połykane owady nie mogą wydostać się przez nos dzięki specjalnemu fałdowi, plica alata. Ponadto kość gnykowa strząsa je z języka do przełyku.
Połknięte mrówki czy termity trafiają do żołądka, budowanego u łuskowców przez dwie komory. Pierwsza z nich stanowi zbiornik na pokarm, nie uczestnicząc jeszcze we właściwym trawieniu. Pokrywa ją nabłonek wielowarstwowy płaski rogowaciejący. Rogowacenie stanowi odpowiedź zwierzęcia na twardy, bogaty w chitynę pokarm. Kolejna, dalsza komora prowadzi już mechaniczną obróbkę pokarmu, wobec czego posiada grube mięśniowe ściany, mające od środka zmarszczki. Żołądek wypełnia gleba z drobnymi kamyczkami. Może on mieścić 0,5 kg treści.
Charakterystyczną cechą łuskowców jest pokrywający ich ciało pancerz. Budują go łuski tworzone przez naskórek zwierzęcia. Wbrew powszechnym wyobrażeniom nie mają one jednak wiele wspólnego z również naskórkowego pochodzenia włosami, odpowiadają raczej paznokciom. Buduje je keratyna, co zwiększa zapotrzebowanie zwierzęcia na białko. Łuski i włosy nie są homologiczne. Budowa łusek przyponina składem budowę paznokci, ale te łuski nie są prekstałconymi paznokciami. Zatem w tym przypadku również nie ma homologii-za wikipedią
Inne źródła
Pangolinûs tongue in chest cavity (sternum was removed): (A) external muscles of tongueûs pouch, (B) insertion of external muscles of tongue at xiphoid process, (C) ribs (D) xiphisternal joint.
https://www.researchgate.net/figure/Pangolinus-tongue-in-chest-cavity-sternum-was-removed-A-external-muscles-of-tongueus_fig3_266172953
https://whatsinjohnsfreezer.com/2013/02/16/freezermas6/
https://www.katelynmcd.com/portfolio/the-tongue-adaptations-of-the-pangolin/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28395115/
https://anatomypubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ar.23170
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33757552/
https://www.semanticscholar.org/paper/Morphometric-analysis-of-tongue-and-dentition-in-Adeniyi/d6f69a4e05b3325f24d87d669b1ba03dbe548df4
https://www.researchgate.net/figure/Time-calibrated-species-tree-of-extant-pangolins-summarizing-their-distribution-and_fig1_321107274
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27510566/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38146613/
