Współcześnie nie zdajemy sobie sprawy jak bardzo kiedyś człowiek był przekonany, że smoki istnieją. Ślady tej wiary spotykamy jeszcze ok. poł. XVIII wieku i to w bardzo poważnych dziełach naukowych (oczywiście dawnym w rozumieniu tego pojęcia).
Przykładem jest słynny wielotomowy leksykon lipski wydany przez Johanna Heinricha Zedlera, w którym zamieszczono poważnie napisany i spory tekst o tych istotach; m.in. czytamy: „smok […] jest groźnym wielkim wężem, który zamieszkuje oddalone pustynie, góry i jaskinie i czyni ludziom oraz bydłu wiele szkód”[1]. Smoki uważano za plugawe, szkodliwe i nieprzychylne człowiekowi zwierzęta, czyli były czymś złym. A każde zło ma szatańskie pochodzenie i wywodzi się z tego co jest najbardziej upadłe. Taki pogląd o smokach dominował przez wiele stuleci. Inspirowała go myśl teologiczna oparta o dosłowną interpretację niektórych tekstów z Biblii. Ksiądz Benedykt Chmielowski, autor słynnego kiedyś w naszym kraju leksykonu Nowe Ateny, wydanego w I poł. XVIII wieku, głosił, że te zwierzęta nie pochodzą od Boga, lecz ze zgnilizny a „ich Matką iest korrupcya” (wg oryg. – przyp. red.)[2].
Dopiero we Wielkiej Encyklopedii Francuskiej- przełomowym osiągnięciu nauki epoki oświecenia - rozprawiono się z tymi poglądami, wyraźnie napisano, że smoki i wszystko, co jest z nimi związane, należy do świata bajek[3]. Również Karol Linneusz (1707-1778) w systematyce przyrody zawartej w dziele Systema naturae nie uwzględnił smoków, bo był pewny, że takowe nie istnieją (uwzględnił tylko „draco volans” – jaszczurkę latającą zwaną smokiem latającym)[4]. Od tego zaczął się upadek wiary w istnienie smoków oraz z czasem zaprzestano pisać o nich w opracowaniach dotyczących świata zwierząt.
napisał Marek Sikorski
[1] Johann Heinrich Zedlers Grosses vollständiges Universal- Lexicon aller Wissenschaften und Künste,Leipzig 1731-1754, Bd. 7, szp. 1374.
[2] Benedykt Chmielowski, Nowe Ateny albo akademia wszelkiej…, Kraków 1966, s.304.(współczesne wydanie na podstawie oryginalnego tekstu).
[3] Encyclopedie, ou Dictionaire raissone des sciences, des artes..., t. 5, Paris 1751, s. 104.
[4] Caroli a Linné, Systema naturae, per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, Tomus I, Vindobonae 1737, s. 358.
Na temat książki Marka Sikorskiego pt. Smoki i smokobójstwozob. stronę internetową :
www.smokobojcy-smoki.blog.pl
Na temat autora zob. strony internetowe:
www.mareksikorskiksiazki.blogspot.com
www.marek-sikorski-autor.blog.pl
Inne tematy w dziale Kultura
