Są takie książki, które nie tylko opowiadają historię, ale wręcz nią oddychają. Książki, które nie krzyczą, lecz ich szept potrafi zatrzymać bieg myśli u najbardziej odpornych czytelników. Taka właśnie jest publikacja „Petersburg. Pokój i wojna. Zapiski polskiego konsula o współczesnej Rosji” – lektura, której nie sposób czytać obojętnie, bo każde zdanie niesie ciężar chwili, która właśnie mija, zostawiając za sobą cień imperium.
Nie jest to kolejna publicystyczna opowieść o Rosji, w której klisze i stereotypy zastępują wnikliwość. To osobista kronika człowieka, który przez kilka lat pełnił służbę dyplomatyczną w mieście, będącym jednocześnie stolicą carskiej nostalgii i nowoczesnej propagandy. Petersburg, z jego monumentalną architekturą i duszną atmosferą nadciągającego przesilenia, staje się tu nie tylko tłem, lecz żywym organizmem – cichym świadkiem i dyskretnym oskarżycielem.
Autor – polski konsul – nie występuje z pozycji komentatora. On nie musi wymyślać metafor. One rodzą się same w zetknięciu z rzeczywistością, której ton nadają z jednej strony cerkiewne dzwony, z drugiej – głuche uderzenia policyjnych pałek. W jego zapiskach nie ma miejsca na polityczne wzmożenie ani ideologiczną pychę. Jest za to miejsce na coś znacznie bardziej niepokojącego – na ciszę. Ciszę urzędników, ciszę ulic, ciszę dyplomatycznych kuluarów, która potrafi mówić więcej niż oficjalne przemówienia i czołówki gazet.
Ale dopiero gdy wczytujemy się głębiej, zaczynamy dostrzegać, że nie chodzi wyłącznie o opis miasta i ludzi. To relacja z rzeczywistości, w której wojna – choć jeszcze niezadeklarowana – już się zaczęła. Wojna, która toczy się równolegle na poziomie symboli, wspomnień i rytuałów. Autor odnotowuje detale pozornie błahe: nazwy ulic, zakazane rozmowy, twarze studentów, którzy jeszcze chcą wierzyć w coś więcej niż tylko rutynę przeżycia. Z tych fragmentów wyłania się obraz państwa, które uczy się żyć w stanie permanentnego napięcia – nie tylko militarnego, lecz ontologicznego.
Książka nie oferuje łatwych odpowiedzi. Nie obiecuje też, że je znajdziemy. To nie jest reportaż z podróży ani polityczna analiza – to intymna relacja świadka, który wie, że każde słowo może być ostatnim. A mimo to – pisze. Pisze, bo wie, że milczenie w obliczu kłamstwa bywa współudziałem.
Co więcej, „Petersburg. Pokój i wojna” ukazuje Rosję nie tylko jako aktora międzynarodowej polityki, ale jako pewien stan ducha. Przewijają się tu echa historii – tej wielkiej, jak i tej najmniejszej, zapisanej w pamięci mieszkańców, których codzienne wybory rozgrywają się pod nieustannym spojrzeniem kamer i ikon. To książka o kraju, który potrafi uśmiechać się bez powodu i zamykać usta, gdy powinien krzyczeć.
W tle tej narracji wybrzmiewa coś jeszcze: głęboka, niemal fizyczna świadomość, że Zachód – choć technologicznie zaawansowany i moralnie pewny siebie – nie rozumie Rosji. I może nigdy jej nie zrozumie. Autor nie osądza. Ale i nie łudzi. Patrzy. Notuje. I zostawia nam fragmenty mozaiki, z których każdy może ułożyć własny obraz.
Tym, co wyróżnia tę publikację, jest także forma. To książka bogato ilustrowana – fotografie i dokumenty nie są tu dodatkiem, lecz równorzędnym medium przekazu. One również mają swój głos. A może raczej – swoje spojrzenie.
Dla tych, którzy szukają odpowiedzi na pytanie, czym naprawdę jest współczesna Rosja, ta książka nie będzie rozwiązaniem zagadki. Będzie jej pogłębieniem. Ale czasem to właśnie pytania zadawane z właściwego miejsca i we właściwym czasie są tym, czego naprawdę potrzebujemy.

Od debiutu w 1994 roku aż po dzień dzisiejszy wydawnictwo Fronda wydaje awangardowy kwartalnik oraz nietuzinkowe książki w trzech głównych kategoriach: – publicystyka konserwatywno–prawicowa, – książki historyczne odkłamujące historię Polski i świata, – literatura katolicka podawana w nowatorskiej formie. Czytelnicy doceniają publikacje wydawnictwa Fronda za niezaprzeczalną wartość merytoryczną oraz wyrazistość. Nie byłoby to możliwe bez znakomitych autorów, takich jak: Gilbert Keith Chesterton, Szymon Nowak, Sławomir Cenckiewicz, Tadeusz Płużański, Dorota Kania, Jerzy Targalski, Maciej Marosz, Piotr Gontarczyk. Z roku na rok wydawnictwo bardzo prężnie się rozwija i z małej oficyny, oferującej swoim odbiorcom wartościowe, aczkolwiek niszowe publikacje, stało się przedsiębiorstwem z ogromnym potencjałem, wydającym także bestsellery, takie jak: „Dziewczyny Wyklęte” Szymona Nowaka czy seria „Resortowe dzieci”. Fronda (w starofrancuskim proca) jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych marek na polskim rynku wydawniczym. Obecnie, oprócz książek i kwartalnika Fronda Lux wydawanych przez FRONDA PL Sp. z o.o., funkcjonuje całkowicie niezależny, prowadzony przez inną firmę portal Fronda.pl.
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Kultura