Prymas Polski abp Wojciech Polak jest zaniepokojony spadkiem praktyk religijnych Polaków, szczególnie młodzieży. Badania na ten temat nazwał dewastującymi. Jak stwierdził zjawisku winna jest nie tylko pandemia, ale też błędy hierarchów, którzy nie reagują odpowiednio na nadużycia seksualne w Kościele.
Badania CBOS-u pokazujące, że w najmłodszej grupie spadek praktyk religijnych sięga 30 proc. są dewastujące. To domaga się znalezienia adekwatnej odpowiedzi duszpasterskiej i sposobu, jak głosić młodym kerygmat - powiedział Prymas Polski abp Wojciech Polak w wywiadzie dla Polskiej Agencji Prasowej.
Czytaj też: Napisał "PiS won" i "tu będzie techno" na kościele św. Krzyża. Zatrzymano podejrzanego
Prymas Polski o przyczynach odejścia ludzi z Kościoła
Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego opublikował rocznik statystyczny, z którego wynika, że pandemia mocno wpłynęła na życie religijne Polaków – w 2020 r. było znacząco mniej ślubów i chrztów, mniej osób przyjęło sakrament bierzmowania. Prymas Polski został zapytany, czy powodem tych spadków jest wyłącznie pandemia?
- Kiedy spoglądamy na wyniki badań ISKK musimy mieć na uwadze, że ten rok jest trudny do analizy. Na ten spadek wpłynęło wiele czynników, na czele z potężnym uderzeniem w życie wspólnotowe Kościoła, jakim były obostrzenia sanitarne spowodowane pandemią koronawirusa - stwierdził duchowny.
- Natomiast myślę, że bardziej niż dane ISKK niepokojące są badania CBOS-u, z których wynika, iż w najmłodszej grupie badanych spadek praktyk religijnych sięga 30 proc. To są liczby wręcz dewastujące. Pokazują, że w młodym pokoleniu następuje bardzo mocne przewartościowanie. To domaga się poznania przyczyn tego procesu i znalezienia adekwatnej odpowiedzi duszpasterskiej i sposobu, jak głosić tym ludziom kerygmat - powiedział duszpasterz.
Prymas zapytany został, jaki wpływ na wiarę katolików w Polsce mogły mieć doniesienia o wynikach dochodzeń Stolicy Apostolskiej dotyczących zaniedbań biskupów w sprawach nadużyć seksualnych popełnionych przez niektórych duchownych wobec osób małoletnich.
- Niewątpliwie zaniedbania przełożonych, którzy nie stanęli po stronie skrzywdzonych, podważają naszą wiarygodność jako wspólnoty Kościoła. Dla niektórych wiernych te informacje są być może kroplą, która przelała czarę goryczy. Niektórzy pod ich wpływem odeszli z Kościoła, te sprawy spowodowały głęboki kryzys ich wiary. Dlatego naszą odpowiedzią jest opieka nad skrzywdzonymi, ich rodzinami, a także nad osobami zgorszonymi przypadkami wykorzystania seksualnego dzieci przez duchownych - powiedział hierarcha.
- Mamy świadomość, że wiarygodność Kościoła odbudujemy tylko wtedy, kiedy staniemy w prawdzie i weźmiemy odpowiedzialność za wyjaśnienie tych wszystkich przestępstw - dodał.
Czytaj też: Paryż wart szczepionki?
Jak badać pedofilię w Kościele?
W mijającym roku mieliśmy do czynienia z wieloma takimi wyrokami. W wywiadzie PAP padło pytanie, czy Polska stała się polem doświadczalnym rozliczania przełożonych kościelnych zgodnie z motu proprio papieża Franciszka Vos estis lux mundi?
- Te wyroki pokazują, że VELM nie jest dokumentem martwym, ale jest ważnym elementem w walce Kościoła z przestępstwem wykorzystywania seksualnego małoletnich. Od czerwca 2019 r. w stosunku do polskich biskupów było przeprowadzonych kilkanaście postępowań. To nie jest łatwy proces oczyszczenia, ale jest on konieczny, żebyśmy jako Kościół stawali się coraz bardziej wiarygodni.
Na pytanie, czy dobrym rozwiązaniem problemu nadużyć seksualnych duchownych w Polsce byłoby powołanie komisji złożonej z niezależnych ekspertów, na wzór francuski, hierarcha dopowiedział:
- Samo powołanie komisji nie rozwiąże problemu wykorzystania seksualnego małoletnich. Ani komisja we Francji, ani te działające w innych krajach, nie zastąpiły postępowań karnych przeprowadzanych przez organy państwowe, a także przez władze kościelne, których celem jest dochodzenie do prawdy i odbudowanie poczucia sprawiedliwości. To ich działanie jest kluczowe. Dlatego właśnie zachęcamy osoby, które doświadczyły krzywdy, żeby ją zgłosiły tak państwowym organom ścigania, jak i Kościołowi. Fundacja Świętego Józefa KEP i Biuro Delegata uruchomiły specjalną stronę internetową zgloskrzywde.pl, na której znajdują się informacje, gdzie i jak tę krzywdę zgłosić, a także jak otrzymać pomoc.
- Oczywiście, oprócz działań państwowego i kościelnego wymiaru sprawiedliwości, potrzebujemy również badań naukowych, które nam pomagają oszacować skalę i opisać charakter przestępstw, z którymi się zmagamy. Dlatego na prośbę Konferencji Episkopatu Polski od kilku lat Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego, który jest niezależną jednostką naukową, przeprowadza badania statystyczne, a ich wyniki publikuje. Wkrótce ISKK rozpocznie kolejną kwerendę za rok 2021. Potrzebujemy kontynuacji tych badań i poszerzenia naszych działań - dodał.
Prymas o wykorzystaniu seksualnym zakonnic
Konferencja Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych we współpracy z Fundacją Świętego Józefa uruchomiła 1 grudnia telefon zaufania dla sióstr zakonnych, które doświadczyły wykorzystania seksualnego. Prymas Polski został zapytany, czy wykorzystywanie seksualne zakonnic to kolejny temat, z którym w najbliższym czasie będzie musiał się zmierzyć Kościół.
- Kościół, zgodnie z dokumentami Stolicy Apostolskiej, na równi stawia wykorzystywanie małoletnich i osób bezradnych, czyli pozostających w stosunku jakiejś zależności, np. finansowej czy służbowej. Inicjatywy - telefon "Siostry dla sióstr" czy strona zgloskrzywde.pl - to próba dotarcia do osób, które z powodu krzywdy odeszły z jakiejś wspólnoty, np. zakonnej. Mówimy tu bowiem nie tylko o wykorzystaniu seksualnym, ale i innych sytuacjach przemocowych. W podejmowanych inicjatywach chodzi o pomoc tym osobom i o przeciwdziałanie takim sytuacjom na przyszłość - odpowiedział duchowny.
Czytaj też:
KJ
