Prawie 90% Polaków stosuje leki OTC (bez recepty) i suplementy diety, a blisko 34% pacjentów jest dotkniętych polipragmazją, oznaczającą jednoczesne przyjmowanie pięciu lub więcej leków. Ten odsetek może być dużo wyższy w starszych grupach wiekowych. Zażywanie wielu leków jednocześnie nie zawsze sprzyja powrotowi do zdrowia, a często może przynieść odwrotne skutki. Zaradzić temu mają przeglądy apteczek dokonywane przez farmaceutów, którzy w poniedziałek 26 września mają swoje święto.
Ogólnopolski Dzień Aptekarza
Ogólnopolski Dzień Aptekarza przypada w dniu imienin św. Kosmy i Damiana, żyjących w starożytnym Rzymie bliźniaków, lekarzy, którzy zginęli w 283 roku w wyniku prześladowań chrześcijan. Kosma i Damian są patronami aptekarzy i farmaceutów. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego na koniec 2021 r. działalność prowadziło 11,9 tys. aptek ogólnodostępnych a także 1,1 tys. punktów aptecznych. (o 1,6 proc. mniej w porównaniu z rokiem poprzednim). Średnio na aptekę w Polsce przypada ponad 2,9 tys. osób, gdzie średnia UE to 4,6 tys. osób. W polskich aptekach pracowało ponad 58 tys. magistrów farmacji i techników farmaceutycznych, a łącznie z pracownikami niemedycznymi apteki zatrudniały 63,6 tys. osób.
"Niewielu pamięta, że każdym z nas opiekuje się pielęgniarka"
W aptece można zmierzyć ciśnienie, zaszczepić się, a od niedawna sprawdzić, czy leki, które stosujemy nie wchodzą ze sobą w niebezpieczne reakcje, zwłaszcza jeśli preparaty zapisane przez lekarza „uzupełniamy” o kolejne kupowane bez recepty i fachowej konsultacji. Badania pokazują, że ponad jedna czwarta Polaków przyjmuje leki w niewłaściwy sposób, zwiększa dawkę albo zażywa dłużej niż zalecał lekarz, nie przejmuje się przeciwwskazaniami i skutkami ubocznymi. Stosowanie wielu preparatów jednocześnie zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań i wzajemnych interakcji. Kiedy przyjmuje się cztery leki jednocześnie, ryzyko działań niepożądanych wynosi 38%, przy siedmiu wzrasta do 82%, a przy 10 lekach nawet do 100%.
Rekord kierunków medycznych w Polsce. Tylu studentów nie było od II wojny światowej
Pilotaż przeglądów lekowych
Dlatego właśnie w Polsce rozpoczął się pilotaż przeglądów lekowych. - Pracujemy nad opieką farmaceutyczną i poszerzeniem uprawnień farmaceutów. Na razie w ramach pilotażu przeglądu lekowego dla najbardziej potrzebujących grup. Minie jeszcze trochę czasu, zanim wdrożymy to rozwiązanie, ale na razie pilotaż bardzo dobrze się rozwija – zapewnia Maciej Miłkowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia.
Na razie pilotaż prowadzony jest w 75 aptekach przez tysiąc specjalnie przeszkolonych farmaceutów, ale to dopiero początek. Ta usługa farmaceutyczna od lat z powodzeniem działa już w wielu innych krajach Europy. W Polsce pilotaż przeglądów lekowych jest finansowany z budżetu państwa i monitorowany przez NFZ. Jak w praktyce wygląda taki przegląd leków? Zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia pilotażowy przegląd lekowy obejmuje trzy kontakty pacjenta z farmaceutą, w trakcie których przeprowadza pogłębiony wywiad, sprawdza sposób przechowywania i terminy ważności zażywanych preparatów, instruuje o sposobach ich zażywania i sprawdza interakcje pomiędzy przyjmowanymi preparatami farmaceutycznymi, a w razie potrzeby stara się też wyeliminować leki czy suplementy diety, które są zbędne dla pacjenta. Przegląd powinien zakończyć się opracowaniem indywidualnego planu opieki farmaceutycznej dla danego pacjenta i rozwiązaniem wszystkich wykrytych problemów związanych ze stosowaniem leków.
Ochrona zdrowia z długami. Inflacja da się we znaki lekarzom i pacjentom
Program Drobnych Dolegliwości
Przeglądy lekowe to jedna z siedmiu usług farmaceutycznych wytypowanych do wdrożenia w Polsce w formie pilotażu, który ma ocenić ich zasadność ekonomiczną, społeczną i zdrowotną. Kolejne usługi świadczone w aptekach to możliwość wystawienia recepty farmaceutycznej, podawania leków w iniekcjach, prowadzenia badań przesiewowych i wstępnej diagnostyki, leczenia drobnych dolegliwości, monitorowania skuteczności i bezpieczeństwa terapii chorób przewlekłych oraz wykonywania szczepień ochronnych,. W Polsce działa 2 tys. aptecznych punktów szczepień, a ponad 9 tys. farmaceutów przeszło specjalistyczne szkolenia by móc podawać szczepionki, nie tylko przeciw COVID-19,ale także przeciw grypie.
Powstaje również program Drobnych Dolegliwości, wpierający pacjentów samoleczeniu pacjentów, to usługa, w której farmaceuta może doradzać pacjentowi i ewentualnie wdrażać leczenie w przypadku ponad 160 drobnych schorzeń na etapie łagodnym i umiarkowanym. Współcześnie apteka, to nie tylko miejsce, w którym wydaje i wytwarza leki. To także placówka, która realizuje coraz więcej zadań w ramach opieki nad pacjentem.
red.
Czytaj także:
"Tak" dla naturalnej rodziny. "Nie" dla lobby LGBT. Poglądy Georgii Meloni
Kaczyński ma powody do radości. PiS zyskuje w sondażach
Reprezentant górali: Wybudowałbym 10-metrowy mur na granicy z Ukrainą i pomógłbym Putinowi
