W Polsce zmniejszyła się liczba aktywnych zawodowo pielęgniarek. O ile w 2010 roku na 10 tys. mieszkańców przypadało 52 pielęgniarek i pielęgniarzy, o tyle w 2020 roku wskaźnik ten wynosił 50. I nic nie wskazuje na to, by miała nastąpić szybka i długotrwała poprawa. I chociaż pielęgniarek jest w naszym kraju, jak na lekarstwo to niewielu z nas wie albo przynajmniej pamięta, że nawet w tej trudnej sytuacji każdym z nas opiekuje się pielęgniarka.
Wybieramy lekarza pierwszego kontaktu ale i pielęgniarkę
Przy wyborze lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej, czyli lekarza pierwszego kontaktu, złożyliśmy również deklarację o wyborze pielęgniarki. Jej dane znajdziesz na swoim Internetowym Koncie Pacjenta Czym zatem zajmuje się pielęgniarka pracująca w POZ i jak może pomóc pacjentowi?
Przede wszystkim warto zdać sobie sprawę z tego, że pielęgniarka opiekuje się pacjentem i wykonuje w ramach swoich obowiązków szereg czynności medycznych. Zarówno pielęgniarka, jak i położna POZ mogą w określonym zakresie diagnozować, a nawet leczyć. Do ich zadań należy też edukacja pacjenta, by nauczył się żyć ze swoją chorobą i dowiedział się, jak należy postępować, by nie chorować, bo pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej to tak naprawdę pielęgniarka środowiskowa. Swoim podopiecznym pomaga w przychodni w godzinach, kiedy poradnia pracuje, ale tak naprawdę czas pracy pielęgniarki rodzinnej jest zmienny, a powierzone obowiązki wykonuje również w domu pacjentów.
W planowaniu opieki nad pacjentami ściśle współpracuje z innymi pracownikami zespołu POZ, przede wszystkim lekarzem rodzinnym danego pacjenta, położną rodzinną, a także pielęgniarką szkolną.
Zadania pielęgniarki POZ
Do zadań pielęgniarki POZ należy przede wszystkim podawanie leków różnymi drogami i technikami zleconymi przez lekarza, w tym wykonywanie zastrzyków dożylnych, podskórnych, śródskórnych, wlewów dożylnych i innych. Dalej jest wykonywanie zabiegów pielęgnacyjno-leczniczych w stomiach, przetokach i ranach trudno gojących się takich jak odleżyny, oparzenia czy otarcia, zdejmowanie szwów, a nawet wykonywanie inhalacji, zabiegów z zastosowaniem ciepła i zimna i stawianie baniek. Na pomoc możemy liczyć w przypadku konieczności cewnikowanie pęcherza u kobiet i płukania pęcherza.
Kompetencje pielęgniarek są znacznie większe. W dokładnie opisanych sytuacjach mogą one samodzielnie diagnozować, wystawiać skierowania na badania diagnostyczne, dawać zalecenia dotyczące do terapii, a także wystawiać recepty na niektóre leki oraz zlecenia na zaopatrzenie w określone wyroby medyczne. Prowadzi też ocenę prawidłowości rozwoju fizycznego dzieci do 18 roku życia na podstawie testów przesiewowych w czasie wizyt patronażowych.
Pielęgniarka udziela pomocy w przychodni w dni powszednie. Jeśli więc konieczne jest zrobienie zastrzyków czy pielęgnacja ran w soboty i niedziele lub święta, wówczas lekarz POZ lub pielęgniarka POZ zgłaszają taką potrzebę w przychodni, która będzie je wykonywała w trybie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej na danym terenie.
Pielęgniarkę rodzinną możesz zmienić bezpłatnie, jednak nie częściej niż dwa razy w roku kalendarzowym. Za każdą następną zmianę w danym roku musimy jednak zapłacić.
Zadania położnych POZ
W poradni POZ pracuje również położna. Mało kto wie, że położna opiekująca się kobietami w każdym wieku, a także noworodkami do drugiego miesiąca życia. Wizyta u położnej może się odbyć w gabinecie w przychodni i w domu pacjentki. Kobietą w ciąży położna opiekuje się spotykając się z nią jeden raz w tygodniu od 21 do 31 tygodnia ciąży. Tych wizyt może być maksymalnie 10 wizyt. Od 32 tygodnia ciąży do porodu dwa razy w tygodniu, a wizyt może 16 wizyt. Takie wizyty dotyczą nie tylko ewentualnych problemów zdrowotnych, ale edukację przygotowującą do porodu i bycia mamą. Opieka dotyczy także kobiet w ciąży wysokiego ryzyka. W opiece nad noworodkami do 2 miesiąca życia dziecka położna odbywa od 4 do 6 tzw. wizyt patronażowych. Co ważne, takie badania wykonywane są w obecności opiekunów prawnych malucha albo w jego domu. Pierwsza wizyta musi być przeprowadzona najpóźniej do 48 godzin po opuszczeniu szpitala przez matkę i dziecko. Ocenia się stan zdrowia dziecka, mierzy wagę i wzrost, obwód główki i klatki piersiowej dziecka. Obserwuje się m.in. również przystosowanie dziecka do środowiska zewnętrznego, stan skóry i funkcjonowania narządów zmysłów.
Podobnie jak pielęgniarkę również położną można zmienić bezpłatnie, nie częściej niż dwa razy w roku kalendarzowym. Za każdą następną zmianę w danym roku musimy zapłacić.
Tomasz Wypych
Czytaj dalej:
