Obgryzanie paznokci - niezdrowy nawyk

Jedna trzecia dzieci do 10. roku życia lat, blisko połowa nastolatków i co piąty dorosły obgryza paznkocie. Powody są zazwyczaj natury emocjonalnej. Nałogowe obgryzanie paznokci, zwane także onychofagią, może mieć poważne konsekwencje zdrowotne.

Przyczyny, dla których ludzie obgryzają paznokcie, nie są do końca znane. Specjaliści wspominają najczęściej o możliwych zaburzeniach osobowości, nieumiejętności wyrażania i/lub kontrolowania emocji, problemach neurologicznych, długotrwałym i intensywnym stresie oraz o uwarunkowaniach genetycznych. Onychofagia często towarzyszy nerwicom i zażywaniu narkotyków. Zwykle widoczna jest u ludzi samotnych, z niską samooceną lub trwożliwych.

Mimo to część badań nie potwierdza tezy, że stres bezpośrednio odpowiada za pojawienie się nawyku obgryzania paznokci. Onychofagię zalicza się do zaburzeń obsesyjno-konwulsyjnych - natręctw. Mieści się ona w grupie powtarzalnych zachowań dotyczących ciała (BFRB), wśród których notuje się dermatofagię (gryzienie i żucie własnej skóry), trichotillomanię (wyrywanie włosów), dermatillomanię (nałogowe szczypanie, skubanie swojej skóry) i inne.

Przypadłość występuje w dwóch postaciach. W pierwszej, mającej łagodny przebieg, dana osoba z rzadka obgryza swoje paznokcie oraz skórki wokół nich. W drugiej, dużo poważniejszej, często dochodzi do okaleczeń, wywołanych np. potrzebą odreagowania trudnych emocji.

Oprócz nieestetycznego wyglądu dłoni, częste obgryzanie paznokci powoduje wady zgryzu (deformacje), stany zapalne dziąseł i ich uszkodzenia, zniekształcenia w obrębie szczęk, częste zakażenia bakteryjne, wirusowe, a także wywołane grzybami i pasożytami. Dzieci z onychofagią często są nosicielami enterobakterii. 

Z onychofagią można poradzić sobie w domowych warunkach, jeśli nie jest następstwem nerwic i innych problemów natury psychicznej. Dobrym sposobem na obgryzanie paznokci może być smarowania palców nieprzyjemnymi w smaku substancji. Za bardzo skuteczny uznawany jest choćby sok z aloesu, jak również stosowanie specjalnego lakieru o bardzo gorzkim smaku. Dodatkowo, warto starać się zastępować odruch gryzienia inną czynnością, np. sprzątaniem. Wielu specjalistów uważa jednak, że najskuteczniejsza jest farmakoterapia, jeśli pacjent w ogóle deklaruje chęć poradzenia sobie z problemem.

WA