Szkielet polskiego żołnierza odkryty na Westerplatte, fot. Facebook/Jarosław Sellin
Szkielet polskiego żołnierza odkryty na Westerplatte, fot. Facebook/Jarosław Sellin

Genetycy chcą odtworzyć wygląd twarzy żołnierzy z Westerplatte

Redakcja Redakcja Polityka historyczna Obserwuj temat Obserwuj notkę 38

W trakcie najnowszych badań archeologicznych na Westerplatte odnaleziono osiem ludzkich szkieletów zachowanych w całości lub fragmentarycznie. To prawdopodobnie żołnierze - obrońcy dawnej Wartowni nr 5. Genetycy chcą zrekonstruować wygląd ich twarzy.

Wszystkie znaleziska miały miejsce w sąsiedztwie miejsca, gdzie w 1939 r. stała – stanowiąca jeden z obiektów składnicy, Wartownia nr 5 (została ona zniszczona w czasie bombardowania składnicy we wrześniu 1939 r.). Przedmioty odkryte w pobliżu części szkieletów (np. fragmenty wyposażenia polskich żołnierzy), a także widoczne na kościach ślady po obrażeniach, zdaniem archeologów, wskazują, że są to szczątki polskich żołnierzy, którzy zginęli w efekcie walk o Wojskową Składnicę Tranzytową.

W trakcie tegorocznych prac archeolodzy odkryli też ponad 260 złożonych w ziemi kości.


Wszystkie odkryte w czasie prac szczątki są sukcesywnie przekazywane do badań genetycznych z nadzieją na ustalenie tożsamości zmarłych. Historycy stworzyli listę obrońców Westerplatte, których miejsce pochówku nie jest znane. Zwrócili się z apelem do rodzin tych osób o przekazanie próbek DNA. Mogą one pomóc w ustaleniu tożsamości osób, których szczątki znaleziono w trakcie badań.

Na liście tej znaleźli się: Wojciech Najsarek, Bronisław Uss, Andrzej Kowalczyk, Konstanty Jezierski, Zygmunt Zięba, Władysław Jakubiak, Mieczysław Krzak, Adolf Petzelt, Bronisław Perucki, Jan Gębura, Ignacy Zatorski, Józef Kita, Antoni Piróg, Władysław Okraszewski i Jan Czywil.

- Chcielibyśmy zrekonstruować wygląd twarzy żołnierzy, których szczątki odkryto na Westerplatte – powiedział koordynator Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów dr hab. n. med. Andrzej Ossowski z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. - Wiemy o nich niewiele, a badania i rekonstrukcja twarzy mogą przyczynić się do zwiększenia świadomości i wiedzy o bohaterach – dodał.

Podczas badań genetycznych przeprowadzona zostanie nie tylko standardowa analiza pokrewieństwa; badacze zamierzają też ustalić pochodzenie biogeograficzne, kolor oczu i włosów ofiar. - Będzie to dla nas niezbędne do rekonstrukcji wyglądu. Kości czaszki są na tyle dobrze zachowane, że najprawdopodobniej nam się to uda. Podejmiemy takie próby u wszystkich odnalezionych osób – wskazał Ossowski. W odtworzeniu wyglądu żołnierzy pomogą badania tomograficzne czaszek, dzięki którym będzie można stworzyć trójwymiarowy model. Ważna podczas badań będzie też analiza widocznych obrażeń i ich porównanie z relacjami o śmierci żołnierzy z Wartowni nr 5.

Naukowcy apelują do rodzin poległych o zgłaszanie się do Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, oddziału IPN w Gdańsku lub bezpośrednio do Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów.

Prowadzone od 2016 r. przez Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 roku prace na Westerplatte są pierwszymi kompleksowymi badaniami archeologicznymi tego terenu. Ich celem jest przebadanie możliwie największego obszaru dawnej składnicy wojskowej. Po zakończeniu prac Muzeum chce utworzyć na tym terenie placówkę prezentującą historię miejsca i przebieg walk, jakie rozegrały się tu we wrześniu 1939 r.

Wiadomo, że ciała części poległych na Westerplatte polskich żołnierzy zostały we wrześniu 1939 r. pochowane na terenie składnicy. Na początku w 1940 r. Niemcy przeprowadzili ekshumacje, a znalezione w jej trakcie szczątki zostały wywiezione na cmentarz na terenie gdańskiej Zaspy. Historycy i archeolodzy podejrzewali, że ekshumacja ta nie była przeprowadzona dokładnie i na terenie półwyspu mogła pozostać część szczątków, co potwierdziły ostatnie wykopaliska.

Zobacz materiał wideo o Polskiej Bazie Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów.

ja

Komentarze

Inne tematy w dziale Polityka