Brytyjski The Express pisze o szokujących wynikach badań elitarnego piastowskiego cmentarza z czasów Bolesława Chrobrego na Pomorzu. Najnowsze metody laboratoryjne nie pozostawiły żadnych wątpliwości: "Okazało się, że wszyscy zmarli pochowani w centralnej części cmentarzyska pochodzili nie z ówczesnego państwa Piastów, ale ze Skandynawii, najprawdopodobniej z Danii" – The Express cytuje dr Sławomira Wadyla, który kieruje wykopaliskami w miejscowości Ciepłe koło Gniewu na Pomorzu, gdzie doszło do tego historycznego odkrycia.
Czy oznacza to, że powinniśmy przyzwyczaić się do myśli o wikińskim Szczepie Piastowym? Chyba nie mamy wyboru, bo badania izotopowe przy użyciu strontu nie pozostawiły żadnych wątpliwości - "ze szczątków niektórych zmarłych pobrano próbki i skierowano je do badań izotopów strontu i analiz genetycznych. Metody umożliwiają określenia pochodzenia, kierunków migracji, pokrewieństwa i wyglądu zmarłych."
Jaka była rola zmarłych Skandynawów w państwie Piastów?
Warto dodać, że wspomniani uzbrojeni wikingowie zostali pochowani w typowych dla Skandynawii, bardzo bogato wyposażonych grobach komorowych. Według badaczy, w czasach Bolesława Chrobrego ci wodzowie wikingów wchodzili w skład najściślejszej elity państwa piastowskiego. Jak uważa dr. S. Wadyl, grodziska - twierdze w okolicy Ciepłego nad Wisłą były założone właśnie przez Bolesława Chrobrego i jego skandynawskich drużynników. Dla rozbudowującego się państwa wczesnopiastowskiego ich osiedlanie było jednym ze środków do uzyskania kontroli i zwierzchnictwa nad wschodnią częścią Pomorza oraz niezwykle ważnym i perspektywicznym szlakiem wiślanym. "Pochowani w centralnej części cmentarzyska reprezentowali ówczesne elity społeczne, o czym świadczy monumentalny charakter ich grobów i bogate wyposażenie. Należeli zapewne do grupy elitarnych jeźdźców.”
Wikińskie groby komorowe – swoiste elitarne domy zmarłych
Cmentarzysko rozbudowano wokół jego najstarszej i najważniejszej części, ze wspomnianymi czterema grobami komorowymi, w których według archeologów pochowano założycieli nekropolii. Dr S. Wadyl zaznacza, że takie groby są charakterystyczne dla Skandynawii i Rusi wikingów. Chociaż groby komorowe wybudowane w okresie pierwszej monarchii piastowskiej znane są z Dziekanowic koło stołecznej Lednicy (pow. gnieźnieński), Krakowa - Zakrzówka, Sandomierza, Kałdusa (pow. chełmiński), Pnia (pow. bydgoski) i Sowinek (pow. poznański), "Jednak te największe, z najbogatszym wyposażeniem, pochodzą z Ciepłego" - podkreśla dr Wadyl.
Niektóre z przedmiotów, przede wszystkim mistrzowsko zdobione wikińskie miecze, jak też groty włóczni, powstały w warsztatach zachodnioeuropejskich bądź skandynawskich. Najbliższa analogią do odkrytych w Ciepłęm mieczy jest miecz odnaleziony w Bengtsarvet w Szwecji. Metalowe groty włóczni odkryto w grobach nr: 35, 42, 43 – umieszczono je wraz z mieczami po prawej stronie zmarłego. Powierzchnia zbadanej części tego pogańskiego cmentarzyska to 2250 m kw. Specjaliści do tej pory przebadali 60 grobów, jednak są oni przekonani, że może być ich znacznie więcej. Tutejsze niezwykłe pochówki wyróżniają nie tylko wielkie drewniane komory w jakich je umieszczono, ale także orientacja grobów na osi północ-południe oraz wielkie drewniane trumny: "Są to największe tego typu skrzynie znane z terenów Polski z tego okresu" - podkreśla badacz. Ciepłe to mała wieś leżąca nieopodal Gniewu na Pomorzu Wschodnim. Położona ona jest w strategicznym miejscu na urwistym brzegu Wisły.
Skandynawskie groby Piastów z Bodzi koło Włocławka?
Szerszym echem w mediach nie odbił się do tej pory fakt, iż skandynawskość Piastów potwierdzili również odkrywcy elitarnego cmentarzyska z tego samego okresu odnalezionego podczas budowy autostrady A1 w miejscowości Bodzia (pow. włocławski). W drewnianym mauzoleum w postaci skandynawskiego ziemnego kurhanu złożono tam przedstawiciela zbrojnej elity Mieszka I - uważa prof. Andrzej Buko. Badania izotopowe wykazały, iż ten piastowski książę urodził się nad Wisłą, ale większość życia spędził w Skandynawii. Takie ustalenie było możliwe dzięki analizie izotopów strontu zawartych w zębach zmarłego. Badacze ustalili również, że w pobliżu tego książęcego pochówku, w późniejszych grobach pochowano osoby również o skandynawskim pochodzeniu.
Książka "Polska wikingów", autor Marek Kryda na temat roli odegranej przez wikingów w procesie powstania Polski
