CZŁOWIEK TO BRZMI DUMNIE
Nobel Lecture: Jennifer Doudna, Nobel Prize in Chemistry 2020
Nobel Prize
Jennifer Doudna delivered her Nobel Lecture on 8 December 2020. She was introduced by Professor Claes Gustafsson, Chairman of the Nobel Committee for Chemistry
DNA. Wytnij - wklej Droga do doskonałóści ?!???
https://sciaga.pl/tekst/76624-77-czlowiek_to_brzmi_dumnie
Człowiek to istota boska, którą Bóg stworzył na swoje podobieństwo. Już pierwsi ludzie pokazali swoją słabość oraz niedoskonałość. Na myśl nasuwa się pytanie: gdzie Stwórca popełnił błąd? Każdemu nas zostawioną wolną rękę. Zaufanie, którego nie wolno zaprzepaścić, a które wiele osób zawodzi. Według mnie człowiek, to nie zawsze brzmi dumnie.
Po pierwsze większość ludzi i tak wegetuje lub cały swój czas poświęca gromadzeniu dóbr materialnych. Dobrym przykładem może być bohater ?Opowieści wigilijnej? Karola Dickens?a. Scrooge cały swój czas poświęcał pieniądzom i to one były jego główną miłością. Oczywiście, jest to pewnego rodzaju wyolbrzymienie, ale trafnie odnosi się do dzisiejszego człowieka. Historia zna przykłady ludzi, z którymi każdy może skojarzyć zdanie ?człowiek, to brzmi dumnie?. Skupmy się jednak na tym, ilu tych ludzi było. Niestety jest to zdecydowana mniejszość.
Po drugie z reguły ludzie są nastawieni konsumpcyjnie do życia. Każdy chciałby tylko brać, a jednocześnie nic nie dawać. Wydaję mi się, że nie ma to nic wspólnego wspólnego z dumą. Tytułowy Makbet William'a Shakespear'a stał się tak pazerny na władzę, że nie cofnął się przed niczym, aby ją zdobyć. Chociaż nie odnosi się to bezpośrednio do ludzi, ale nieco metaforycznie nawiązuje do współczesności.
Po trzecie człowiek jest istotą niewdzięczną. Wielu wydaje się, że wszystko zawdzięczają sobie. W pewnym sensie jest w tym trochę prawdy, ale wiele czynników składa się na sukces, ale żeby od razu stawać się tak pysznym, wręcz nieznośnym. Zawsze tak było, że czym człowiek więcej miał tym był ?lepszy?. Nie jest powiedziane, że wszyscy mają się lubić, ale wszyscy powinni się szanować. To właśnie brak szacunku dla drugiej osoby jest ?grzechem cywilizacyjnym? wszystkich czasów. Idealnym przykładem może by Zygmunt Korczyński z ?Nad Niemnem? E. Orzeszkowej, który gardził biedniejszymi lub mniej zdolnymi od siebie. Był również egoistą i cynikiem zakochanym w sobie.
Na podstawie wymienionych przeze mnie argumentów śmiem twierdzi, że nie zawsze ?człowiek to brzmi dumnie?. Jeżeli mówimy o wzorcach, ludziach zasłużonych, bądź wybitnych jak najbardziej to zdanie jest słuszne. Natomiast w odniesieniu do zwykłego człowieka, który posiada cechy wymienione we wcześniejszej części pracy, to stwierdzenie wydaje mi się mocno przesadzone.
NIE TYLKO BRZMI DUMNIE
pIERWSZY CZŁOWIEK GENETYCZNIE MODYFIKOWANY1
pOSTĘPY W MEDYCYNIE - covid-19 pełne otwarcie
https://wyborcza.pl/7,75400,20990042,pierwszy-czlowiek-genetycznie-modyfikowany.html
DNA tDNA. Metoda CRISPR polega na edytowaniu naszych genów: wytnij-wklej
How CRISPR lets us edit our DNA | Jennifer Doudna
Geneticist Jennifer Doudna co-invented a groundbreaking new technology for editing genes, called CRISPR-Cas9. The tool allows scientists to make precise edits to DNA strands, which could lead to treatments for genetic diseases … but could also be used to create so-called "designer babies." Doudna reviews how CRISPR-Cas9 works — and asks the scientific community to pause and discuss the ethics of this new tool.
TEDTalks is a daily video podcast of the best talks and performances from the TED Conference, where the world's leading thinkers and doers give the talk of their lives in 18 minutes (or less). Look for talks on Technology, Entertainment and Design -- plus science, business, global issues, the arts and much more.
Find closed captions and translated subtitles in many languages at http://www.ted.com/translate
Follow TED news on Twitter: http://www.twitter.com/tednews
Like TED on Facebook: https://www.facebook.com/TED
Subscribe to our channel: http://www.youtube.com/user/TEDtalksD...
To pole nowego naukowego wyścigu między dwoma mocarstwami. Konkurują USA i Chiny. Chińczycy jako pierwsi poprawili geny człowieka. Amerykanie stają do konkurencji.
Jennifer Doudna and Sid Mukherjee in Conversation
Chińscy naukowcy jako pierwsi na świecie podali dorosłemu człowiekowi komórki, które zostały zmodyfikowane genetycznie za pomocą rewolucyjnej techniki CRISPR/Cas9. Zabieg został przeprowadzony 28 października przez zespół z Uniwersytetu Sichuan w Chengdu, w ramach badania klinicznego nowej terapii agresywnego raka płuc. Naukowcy spekulują, że teraz na dobre rozpocznie się medyczny wyścig pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Chinami.
DNA. Wytnij - wklej
CRISPR/Cas9 działa jak molekularne nożyczki do wycinania „niechcianych” czy wadliwych genów. Uczeni coraz lepiej umieją programować je tak, by mogły wyciąć z DNA pewne geny (lub dodać nowe), zmieniając w ten sposób materiał genetyczny np. ciężko chorej osoby. W teorii miałoby to doprowadzić do wyzdrowienia pacjentów cierpiących na choroby, których przyczyną są błędy genetyczne, lub do leczenia chorób nowotworowych, w których chodzi o „podkręcenie” naszej odporności tak, by sama pozbyła się raka.
Hack your DNA with CRISPR - VPRO documentary - 2018
vpro documentary
244 tys. subskrypcji
You won't be able to blame it on your genetics anymore: with CRISPR, it's so easy to hacn into your DNA. CRISPR technology is our future, and experiments with DNA hacking are booming. CRISPR biotechnology is not science fiction anymore, it is our very near future. Would you hack and reprogram your own DNA with CRISPR? Breaking the code of life, hacking DNA at home.
Welcome to the world of a new nature. We can now literally cut and paste DNA with the new CRISPR technology. There is a revolutionary development going on that will have major consequences for humans, plants and animals. The new biotechnology is here.
'Bio is the New Digital'. We are able to accurately reprogram the genetic code of our body cells, embryos, bacteria, viruses and plants. With the CRISPR technology we can adjust the characteristics of each organism to our needs. This allows us to permanently ban diseases, improve our body conditions and adapt plants to our food needs.
The special feature of CRISPR technology is that it is relatively simple. In the past year, the number of experiments and applications has exploded. Around the world, people have been tinkering with CRISPR: experimenting at home with the 'Do it Yourself CRISPR kits'.
Scientists call for new ethical frameworks. The demand for the (un)desirable so-called designer babies is imminent. Although this is not yet the case, we can put an end to hereditary diseases in the short term. We may also want to make bacteria that can eat oil or plastic, pigs in which human organs can grow or bring extinct animals back to life.
It looks like science fiction but it is now closer to our reality than ever.
With: Emmanuelle Charpentier (geneticist), John van der Oost (microbiologist), Andrew Hessel (biotechnologist), Niels Geijsen (cell biologist), Josiah Zayner (biohacker) and Ivan van der Meij (FSHD patient).
Originally broadcasted by VPRO in 2018.
© VPRO Backlight Mars 2018
On VPRO broadcast you will find nonfiction videos with English subtitles, French subtitles and Spanish subtitles, such as documentaries, short interviews and documentary series.
VPRO Documentary publishes one new subtitled documentary about current affairs, finance, sustainability, climate change or politics every week. We research subjects like politics, world economy, society and science with experts and try to grasp the essence of prominent trends and developments.
Subscribe to our channel for great, subtitled, recent documentaries.
Visit additional youtube channels bij VPRO broadcast:
VPRO Broadcast, all international VPRO programs: https://www.youtube.com/VPRObroadcast
VPRO DOK, German only documentaries: https://www.youtube.com/channel/UCBi0...
VPRO Metropolis, remarkable stories from all over the world: https://www.youtube.com/user/VPROmetr...
VPRO World Stories, the travel series of VPRO: https://www.youtube.com/VPROworldstories
VPRO Extra, additional footage and one off's: https://www.youtube.com/channel/UCTLr...
www.VPRObroadcast.com
Credits:
Director: Rob van Hattum
Research: William de Bruijn
English, French and Spanish subtitles: Ericsson.
French and Spanish subtitles are co-funded by European Union.
CRISPR/Cas9 powszechnie nazywa się techniką edytowania genów. Umożliwia ona precyzyjne zastępowanie wadliwych genów prawidłowymi.
Stosuje się w niej enzym Cas9, który tnie wadliwy fragment DNA. Dokładnie wie, gdzie to zrobić, ponieważ przyczepiony jest do krótkiej nici RNA, która przyłącza się jedynie do określonej sekwencji genomu. W tym przypadku do tej, która ma być zmodyfikowana. Jednocześnie do organizmu wprowadzany jest prawidłowy fragment DNA, z którego komórka korzysta, gdy naprawia cięcie wykonane przez Cas9 w miejscu, gdzie była wada genetyczna. Przypomina to genetyczną mikrochirurgię.
Metoda ta ma jeszcze jedną zaletę - jest tańsza i szybsza niż wcześniejsze techniki.
DNA. Geny przeciw rakowi
Metoda edycji genów została odkryta ledwie cztery lata temu, ale już jest powszechnie testowana na zwierzętach. W styczniu tego roku specjaliści z Duke University z powodzeniem zastosowali ją do edytowania genów u dorosłej myszy z zanikiem mięśni Duchenne'a, powodowanym brakiem dystrofiny w mięśniach. Choroba ta (także u ludzi) najpierw atakuje mięśnie szkieletowe, a potem również mięsień sercowy, co w większości przypadków doprowadza do śmierci przed 30. rokiem życia.
Amerykańscy badacze wykorzystali metodę edytowania genów do leczenia dystrofii mięśniowej Duchenne'a.
Teraz, po raz pierwszy uczeni ogłosili, że zastosowali technikę u dorosłego człowieka.
Badanie zostało przeprowadzone w West China Hospital. Od chorego na agresywnego raka płuc pacjenta pobrano z krwi komórki układu odpornościowego, a następnie za pomocą edycji genów wyłączono (wycięto) niektóre z nich. Gen, do którego przede wszystkim dobrali się uczeni, koduje białko PD-1, które zwykle spowalnia komórkową odpowiedź immunologiczną, przez co nowotwór się rozrasta.
Pozbawione genu PD-1 komórki immunologiczne hodowano w laboratorium, by ponownie podać je choremu. Cel był jasny - miały się namnożyć i „dać kopa” układowi odpornościowemu do ataku, by z większą werwą zabrał się do niszczenia komórek rakowych.
Wszystko to działo się dwa tygodnie temu, więc na razie nie wiadomo, czy metoda zadziałała.
To dopiero początek, ale główny badacz odpowiedzialny za doświadczenie, Lu You, powiedział na łamach tygodnika „Nature”, że pierwsza tura leczenia przebiegła dobrze, a pacjent jest gotowy na podanie drugiego zastrzyku.
By móc przeprowadzić badania, zespół musiał otrzymać zgodę komisji etyki, co stało się w lipcu tego roku. Teraz badacze dążą do uzyskania kolejnej zgody na leczenie łącznie 10 osób. Każda z nich otrzyma od dwóch do czterech zastrzyków zawierających edytowane genetycznie komórki odpornościowe.
Edycja genów budzi duże wątpliwości etyczne. Ponieważ technika ta nie tylko ma moc leczenia, ale też daje możliwość... poprawiania ludzkiego genomu.
Niektórzy uważają, że redagowanie genomu może być wykorzystane nie do leczenia chorób dziedzicznych, ale na przykład do ulepszania ludzi, a nawet do tworzenia dzieci na zamówienie.
Naukowcy debatują, czy edytować ludzki genom
Genetyczny wyścig
Chiny zrobiły pierwszy krok, ale za plecami czują stale oddech Amerykanów. Oni też bardzo chcą jak najszybciej wypróbować „największą nadzieję medycyny ostatnich lat” na ludziach.
I to w przypadku kilku rożnych nowotworów. Początek badań jest zaplanowany na 2017 r., prace sfinansuje firma Napster należąca do miliardera Seana Parkera.
Chińczycy też mają zapowiedziane jeszcze trzy próby kliniczne planowane na marzec 2017 r., w których będą stosować CRISPR w leczeniu raka pęcherza, prostaty i nerek. Na razie jeszcze nie wiadomo, kto je sfinansuje i czy otrzymają one zgodę komisji etycznej.
Jesteśmy więc w samym środku biomedycznego wyścigu pomiędzy USA i Chinami.
- Przypomina mi to dawny wyścig o to, kto pierwszy poleci w Kosmos. Taka konkurencja może się nam opłacić, bo zwykle poprawia „produkt końcowy” - mówił „Nature” dr Carl June, immunolog z uniwersytetu stanu Pensylwania i doradca naukowy w przyszłorocznych amerykańskich próbach CRISPR.
Na razie świat trwa w oczekiwaniu na informację: czy to działa? Postęp w stosowaniu edycji genów jest ekscytujący, ale takie nadzieje już nieraz były rozdmuchiwane - wystarczy wspomnieć choćby słynne terapie komórkami macierzystymi, które jak dotychczas nie stały się światową rewolucją w medycynie.
Chiński próbny eksperyment raczej tego nie dowiedzie. Na razie badacze skupili się głównie na sprawdzeniu, czy technika jest bezpieczna, dopiero potem: czy jest także skuteczna.
- To, co potrafi ta technologia, jest niesamowite - mówi Naiyer Rizvi z Columbia University Medical Center, który komentował w „Nature” chińskie badanie.
Swoją drogą ,o próbie wiemy tylko z wypowiedzi badaczy, bo praca jest w bardzo wczesnej fazie i jej wyniki nie zostały opublikowane w poważnym czasopiśmie. Jeśli tak się stanie, możemy mieć niemal pewność, że to będzie właśnie „Nature” lub „Science”. Osobiście stawiam na „Nature”, skoro tam trafiają przecieki z badań.
Tak czy inaczej, fakt, że jesteśmy dziś w stanie tak łatwo zmieniać geny u ludzi, jest ogromnym krokiem do medycyny spersonalizowanej.
https://www.termedia.pl/mz/Genetycznie-modyfikowani-ludzie-Chinski-naukowiec-He-Jiankui-twierdzi-ze-juz-przyszli-na-swiat,32221.html
Genetycznie modyfikowani ludzie? Chiński naukowiec, He Jiankui, twierdzi, że już przyszli na świat
Źródło: BL, RMF FM, Associated PressRedaktor: Bartłomiej Leśniewski |Data: 26.11.2018
Chiński naukowiec, He Jiankui z Shenzhen, stwierdził, że w listopadzie przyszły na świat pierwsze dzieci, których genom został wcześniej, na etapie embrionalnym, zmodyfikowany.
- He Jiankui nie opublikował jeszcze swoich doniesień w prasie naukowej, ujawnił je w rozmowie z jednym z organizatorów rozpoczynającej się jutro w Hong Kongu konferencji naukowej "The Second International Summit on Human Genome Editing" – podało RMF FM i wyjaśniło, że naukowiec wcześniej udzielił też wywiadu dziennikarce Associated Press. Sprawa budzi olbrzymie kontrowersje.
He Jiankui poinformował, że z pomocą techniki edycji genów CRISPR-cas9 zmodyfikował geny embrionów siedmiu par, przechodzących procedurę in vitro. Procedura zaowocowała do tej pory jedną ciążą, w wyniku której przyszły na świat dwie dziewczynki. Naukowiec odmówił odpowiedzi na pytanie, gdzie mieszkają rodzice dziewczynek, nie ujawnił także miejsca, gdzie dokonano zabiegu.
- Co zaskakujące, przyznał, że modyfikacja nie miała na celu ochrony dzieci przed dziedziczną chorobą. Chodziło natomiast o to, by u dzieci rozwinęła się odporność na infekcję wywołującym AIDS wirusem HIV – poinformowało radio RMF FM i dodało, że sprawa daje olbrzymie nadzieje na uchronienie dzieci przed poważnymi, dziedzicznymi chorobami, z drugiej budzą poważne obawy, że posłużą do tworzenia dzieci na zamówienie. W związku z obawami na temat konsekwencji przekazania tych modyfikacji przyszłym pokoleniom, tego typu eksperymenty wciąż są zakazane między innymi w Stanach Zjednoczonych, najwięcej doniesień na temat kolejnych kroków w tych badaniach przychodzi z Chin. Wielu naukowców uważa je jednak za niedopuszczalne eksperymenty na ludziach.
Ponieważ informacje na ten temat nie ukazały się w recenzowanym czasopiśmie naukowym, nie ma na razie ich niezależnego potwierdzenia. Jiankui w rozmowie z Associated Press podkreślił, że czuje się odpowiedzialny za to, by jego praca była nie tylko pionierska, ale stała się przykładem, a społeczeństwo zdecyduje, co dalej.
Zachęcamy do polubienia profilu "Menedżera Zdrowia" na Facebooku: www.facebook.com/MenedzerZdrowia i obserwowania konta na Twitterze: www.twitter.com/MenedzerZdrowia.
https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C80306%2Cprof-bartnik-na-swiecie-zyja-juz-osoby-o-zmodyfikowanym-dna.html
Ludwik Tomala
Prof. Bartnik: na świecie żyją już osoby o zmodyfikowanym DNA
W Chinach żyją już 3 dziewczynki, których DNA zredagowano w stadium zarodka. Chodzą też już po świecie pierwsze "dzieci trojga rodziców". Kiedy techniki modyfikacji i edycji genów stają się coraz bardziej dostępne, warto się zastanowić, dokąd chcemy jako ludzie zmierzać - namawia genetyk prof. Ewa Bartnik.
Prof. Ewa Bartnik z Rady Upowszechniania Nauki PAN podczas "Nocy Biologów" w Warszawie podsumowała, na jakim etapie jesteśmy, jeśli chodzi o możliwości modyfikacji genetycznej ludzi.
TERAPIA GENOWA WADLIWIE DZIAŁAJĄCYCH TKANEK
Genetyk wyjaśniła, że niektóre choroby genetyczne leczy się już dzięki terapiom genowym. W takiej sytuacji pobiera się od chorego komórki i modyfikuje w nich wadliwy fragment DNA. Kiedy tak naprawione komórki zaczynają działać prawidłowo, namnaża się je i dostarcza do organizmu pacjenta.
W taki eksperymentalny sposób leczono chłopca z pęcherzowym oddzielaniem naskórka. "Przed terapią niemal cała jego skóra była jak niezagojona rana. Po terapii sytuacja zaś tak się poprawiła, że chłopiec zaczął chodzić do szkoły" - opisała prof. Bartnik. Technika przeprowadzania terapii genowych ciągle się rozwija, ale jej koszt jest ciągle niebotycznie wysoki - może sięgać 1 czy 2 mln dol.
W przypadku terapii genowych modyfikowane są pojedyncze tkanki. Tymczasem możliwe jest już też manipulowanie ludzkimi genami jeszcze zanim dojdzie do zapłodnienia czy tuż po nim. A przez to genetycznie zmodyfikowana jest każda komórka ludzkiego ciała.
PODMIANKA MITOCHONDRIÓW
Przykładem takiej manipulacji jeszcze przed zapłodnieniem jest tzw. MRT (mitochondrial replacement therapy). "W komórkach w tym i w komórce jajowej DNA znajduje się nie tylko wewnątrz jądra, ale również w mitochondriach" - wyjaśniła Ewa Bartnik. I zaznaczyła, że DNA mitochondrialne dziedziczone jest w całości po matce. Z zasady więc matka przekazuje dzieciom każdą swoją mutację mitochondrialnego DNA.
Stąd powstał pomysł na MRT - zabieg, która polega w uproszczeniu na podmianie mitochondriów. Z komórki jajowej dawczyni usuwa się jądro komórkowe i dostarcza zamiast tego jądro komórkowe kobiety z uszkodzonymi mitochondriami. W ten sposób powstaje komórka jajowa w jądrze zawierająca DNA matki, a w cytoplazmie - mitochondria z DNA dawczyni. Komórkę jajową zapładnia się in vitro plemnikiem ojca i implantuje w macicy matki.
Urodzone w wyniku takiej terapii dzieci nazywane są w prasie w uproszczeniu "dziećmi trojga rodziców". "Mitochondria mają 13 genów kodujących białka, a w jądrze komórkowym jest 20 tys. takich genów. Mamy więc dwójkę rodziców plus 1/2000 rodzica. Czy dawczyni mitochondriów jest dodatkową matką? Nie przesadzajmy" - skomentowała prof. Bartnik.
HISTORIA PEWNEGO CHŁOPCA
Taką modyfikację zastosowano m.in. w 2016 r. w przypadku kobiety z Jordanii. Miała ona łagodną mutację DNA mitochondriów, która jednak sprawiała, że traciła ona ciążę lub jej dzieci umierały tuż po porodzie. Aby nie przekazywać wadliwych mitochondriów kolejnemu dziecku, w zabiegu in vitro użyto mitochondriów innej kobiety. "Dziecko urodziło się w kwietniu 2016 - chłopiec będzie miał więc teraz 4 lata" - powiedziała prof. Bartnik.
I dodała, że ok. 10 proc. jego mitochondriów to mitochondria odziedziczone po matce, a 90 proc. po dawczyni.
Syn kobiety z Jordanii jest pierwszym tak dobrze udokumentowanym przykładem wykorzystania MRT w zapobieganiu chorobom mitochondrialnym. Na świecie jest jednak jeszcze co najmniej 20 dzieci, których DNA mitochondrialne pochodzi częściowo od dawczyń.
CRISPR - BAKTERIE UCZĄ NAS REDAKCJI
Podmiana DNA mitochondriów to dopiero jednak początek możliwości, jakie daje dzisiejsza technika. Teraz możliwe staje się już edytowanie genomu z dokładnością do pojedynczych "liter" kodu genetycznego. A jest to możliwe dzięki technice CRISPR naśladującej mechanizmy zaobserwowane u bakterii.
"Kiedy bakteria przeżyje atak wirusa, zapamiętuje sobie DNA intruza. Tworzy RNA, który rozpoznaje zadane sekwencje. Jeśli taki niecny wirus spróbuje zaatakować bakterię lub jej potomków, pojawi się RNA, które łączy się z DNA wirusa i wtedy specjalny enzym przetnie DNA wirusa i je unieszkodliwia" - opowiedziała prof. Bartnik.
Za pomocą CRISPR badacze nauczyli się już dość skutecznie modyfikować genom bakterii, roślin czy zwierząt doświadczalnych. W końcu pojawiły się też próby modyfikowania metodą CRISPR ludzkich zarodków. Początkowo były to zarodki niezdolne do rozwoju (np. komórki jajowe zapłodnione przez dwa plemniki). "Skuteczność tych eksperymentów była jednak niska i pojawiało się dużo efektów niezamierzonych. Wyniki były więc na razie do bani" - podsumowała prof. Bartnik.
ZE STRACHU PRZED HIV
Aż tu nagle w listopadzie 2018 r. chiński badacz He Jiankui oznajmił, że urodziły się dwie dziewczynki - bliźniaczki zmodyfikowane genetycznie i że jest jeszcze kolejna ciąża (to, że trzecie dziecko rzeczywiście się urodziło, potwierdzono dopiero w ostatnich tygodniach). Za sprawą modyfikacji miał być w ich przypadku wyeliminowany pewien gen - CCR5. Osoby pozbawione obu kopii tego genu uważane są za całkowicie lub w znacznym stopniu odporne na zakażenie wirusem HIV. A ojcowie tych dziewczynek mieli być nosicielami tego wirusa.
Kiedy zbadano DNA bliźniaczek, okazało się, że żadna z nich nie ma zmiany, która daje odporność na wirusa HIV. "Jedna z nich ma dwie inne zmiany, które nie wiadomo, jaki przyniosą efekt. A druga dziewczynka ma zmianę w tylko jednej kopii genu CCR5, ale to nie wystarcza, by chronić ją przed wirusem HIV. O trzeciej dziewczynce na razie nic dokładnie nie wiadomo" - podsumowała prof. Bartnik.
Prof. Bartnik wymieniła kilka elementów tego eksperymentu, które świadczą, że chiński badacz dopuścił się wielu uchybień. Błędem było nie tylko to, że podjął się modyfikacji żywych zarodków zbyt wcześnie.
Genetyk zaznaczyła, że modyfikacja genu CCR5 nie była konieczna, by uchronić dzieci przed wirusem HIV. "Wirus HIV nie wnika do plemników”- wyjaśniła. Przed zabiegiem zapłodnienia in vitro można tak więc przygotować nasienie, że wirus nie zagrozi dzieciom.
Kolejną sprawą jest to, że AIDS daje się leczyć. "W latach 80., kiedy tę chorobę odkryto, AIDS to był wyrok. Teraz jednak pojawiły się na nią leki i jest to choroba, z którą można żyć" - powiedziała prof. Bartnik. Poza tym dobrze wiadomo, jak zakażenia HIV unikać. Modyfikacja genetyczna nie była więc jedynym sposobem chronienia się przed AIDS.
Przed przeprowadzeniem takiego eksperymentu potrzebna jest zgoda komisji bioetycznej, a uczestnicy muszą podpisać formularz świadomej zgody. A i tu pojawiły się uchybienia.
Jiankui po swoim kontrowersyjnym eksperymencie pozostawał w ukryciu. A na początku stycznia br. za te eksperymenty chiński sąd skazał He Jiankui na 3 lata więzienia i odpowiednik 430 tys. dolarów grzywny. Na mniejsze kary skazano też współpracowników naukowca.
MODYFIKACJE GENETYCZNE A PRAWO
Prof. Bartnik dodała, że eksperymenty związane z modyfikacją genetyczną człowieka są w wielu krajach zakazane, ale wiele krajów nie ma żadnych przepisów w tym zakresie. Wyjątkiem jest np. Wielka Brytania, która dopuszcza wydawanie pozwoleń na terapię MRT.
"Wiele krajów europejskich, które podpisały konwencję z Oviedo, zakazuje implantowania ludzkiego zarodka z jakąkolwiek modyfikacją genetyczną" - powiedziała prof. Bartnik. Wyjaśniła jednak, że Polska nie ma osobnych przepisów dotyczących modyfikacji genetycznych człowieka. "Są tylko przepisy, które wynikają z ustawy o in vitro" - powiedziała. I podała przykład, że za przeprowadzanie zabiegów typu mitochondrial replacement grozi w naszym kraju do 5 lat więzienia.
CZY SIĘGNIEMY DNA SIĘGAJĄC DO DNA PRZYSZŁYCH POKOLEŃ?
"Wiadomo już jak modyfikować DNA ludzkich zarodków" - powiedziała uczona. Dodała, że problemy techniczne da się szybko wyeliminować, ale pozostaną dalej pytania etyczne. "Czy możemy się bawić w konstruowanie DNA przyszłych pokoleń? Na ogół pada odpowiedź, że nie" - powiedziała. I dodała: "Należy się jednak zastanowić, jaką chcemy wybrać drogę" - zakończyła prof. Bartnik.
PAP - Nauka w Polsce, Ludwika Tomala
