informacja na temat działalności Muzeum Historii Żydów Polskich – Jerzy …… widząc w nim szansęna szybkie zasiedlenie ziem dolnośląskich i tworzenie zrębów polskiej ….. Od roku 2004 rozpoczął działalność ortodoksyjny chasydzki Chabad ….. i to jeszcze na dodatek antysemita spiskowy, mimo że w moim sercu nie ma …

Fragment:

[”

Dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich Jerzy Halbersztadt:
Może dodam komentarz do wielu kwestii, które tutaj zostały poruszone. Odniosę się do naszych prac zmierzających do tego, w jaki sposób pokazać kilkadziesiąt ostatnich lat tego wszystkiego, co wydarzyło się w Polsce, co zmieniło stosunek Polaków do Żydów mieszkających dzisiaj w Polsce i do pamięci o Żydach z przeszłości. Zdecydowaliśmy się na taką formułę, która wyraźnie podkreśla bardzo nikłe rozmiary społeczności żydowskiej, która dzisiaj żyje w Polsce, ale która jednocześnie unaocznia wielką obecność żydowską w polskim życiu publicznym, w dyskusjach, we współpracy międzynarodowej i w tym, co jest inspiracją w każdej właściwie dziedzinie kultury. Rozpoczęło się to jeszcze w latach 80. i trwa do dziś. Zupełnie nie widać skłonności do tego, by to zjawisko zanikło. Wydaje mi się, że to jest niesłychanie ważne, dlatego że tym, co jest istotne, jest budzenie się otwartości na innych. Chodzi o to, by reakcja na innego nie była reakcją pełną obawy i poczucia zagrożenia. To jest absolutnie najważniejsze. To robimy w edukacji i w każdej innej dziedzinie. Świadomie nie używam kategorii obcego, tylko mówię o innym, bo stosowanie kategorii obcości w odniesieniu do Żydów nie ma żadnej zasadności. Żydzi są częścią społeczeństwa polskiego od wieluset lat.

W jakimś momencie delikatnie skomentowałem ochronę mniejszości narodowych, która w europejskiej tradycji jest pomocną i dodatkową formą działania, mającą na celu zapewnienie mniejszościom dodatkowej opieki prawnej. W jakiejś szerszej perspektywie, np. z punktu widzenia amerykańskiego myślenia o różnicach etnicznych i kulturowych, jest to zabieg, który pomaga, ale też petryfikuje pewne stany i powoduje, że większość czuje się całkowicie władna do działania, a mniejszość – ba, zwłaszcza nieliczna mniejszość – czuje się zepchnięta gdzieś na margines. Z tą opieką i pomocniczością trzeba więc bardzo uważać. Natomiast szalenie ważne są różne programy edukacyjne i kulturalne oraz działalność instytucji w wielu dziedzinach, o których tutaj była mowa. Tylko w tym kontekście mogę skomentować dosyć ostro sformułowane pytanie, które do mnie było skierowane. Czy w dyskusjach nad treścią prezentacji muzealnej i nad interpretacjami historycznymi nie obawiamy się zdominowania przez opcję syjonistyczną? Mogę powiedzieć, że muzeum nie robi się tylko po to, żeby je otworzyć i żeby wszyscy zobaczyli, do czego doszliśmy. Sam proces tworzenia muzeum jest budowaniem pewnych pozytywnych wartości. Właśnie to jest cenne, że pracujemy w gronie międzynarodowym. Muszę powiedzieć, że na poziomie czołowych ekspertów akademickich, pracowników uniwersyteckich z wielu krajów świata prawie że w ogóle nie dostrzegam tego rodzaju zjawiska, żeby opcje polityczne czy ideowe kierowały jakimiś intencjami w dyskusjach. Na poziomie profesora to jest rozmowa o procesach historycznych, a nie o współczesnych intencjach, ale oczywiście prawdą jest to, czego całkiem nie mogę zanegować. W Polsce do tematu żydowskiego wracamy po długiej przerwie i na nowo uczymy się wszyscy razem rozmawiać o tym normalnie, podejmować pytania, nie obawiać się tych tematów. Z izraelskiej perspektywy stereotypy są zupełnie inne, bardzo często negatywne i ukształtowane przez potrzeby państwa izraelskiego. Te potrzeby, istotne w przeszłości, zachęcały do emigracji do Palestyny, a potem do Izraela, a nie do pozostania w Polsce. To powodowało, że wiele zjawisk historycznych było ocenianych w Polsce jednostronnie, krytycznie i wstecznie. Oni sami bez naszego udziału powoli, ale jednak wychodzą z tych doświadczeń. Zainteresowanie kulturą jidysz czy językiem jidysz, co jeszcze kilkadziesiąt lat temu było w Izraelu czymś kompletnie nieakceptowanym, jest teraz bardzo wyraźnie widoczne. Rośnie świadomość tego, że Polska jest częścią dzisiejszej Europy i dzisiejszego świata, że jest krajem, który przy bliższym poznaniu wygląda zupełnie inaczej niż sobie to dotąd wyobrażano z tamtej perspektywy. Wszystko to są elementy pozytywne. Nie tyle powinniśmy budować jakieś procedury ochronne, ile zachęcać do tego, żeby w tych kontaktach dochodziło do jak najszerszej współpracy. Nasze muzeum w takim rozumieniu jest tylko instrumentem. Cieszę się bardzo z tego, że jest mostem. Jest instrumentem, dzięki któremu taka współpraca się rozwija. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący poseł Eugeniusz Czykwin (Lewica):
Bardzo panu dziękuję.

Przewodniczący Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce Marian Turski:
Panie przewodniczący, pozwoli mi pan coś powiedzieć? Czy mogę jedno słowo ad vocem?

Przewodniczący poseł Eugeniusz Czykwin (Lewica):
Ad vocem? Pan przewodniczący Ast obiecywał dyskusję, więc myślę, że w tej sytuacji dopuścimy pana do głosu. Poseł Abramowicz też chciał się odnieść do poruszonych kwestii. Zgłasza się jeszcze pan Ashkenazy, tak? Bardzo krótko wypowiedzą się dwaj panowie i będziemy zamykali naszą dyskusję.

Przewodniczący Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce Marian Turski:
Po prostu chciałem uzupełnić to, o czym mówił pan dyrektor Halbersztadt, ponieważ pytanie przedmówcy jest dość istotne. Chciałbym powiedzieć, jaka jest gwarancja tego, że narracja jest przede wszystkim historyczna. To, że w gronie rady muzeum mamy takich polihistorów, jak profesor Samsonowicz i profesor Tazbir, jest gwarancją tego, że żadna inna tendencyjna narracja nie będzie przez muzeum realizowana. Tak to mogę wyjaśnić.

Przewodniczący poseł Eugeniusz Czykwin (Lewica):
Proszę, jeszcze pan Ashkenazy, ale już tak…

Członek Fundacji „Beit Warszawa” Severyn Ashkenazy:
Dwa słowa.

Przewodniczący poseł Eugeniusz Czykwin (Lewica):
Dwa słowa? Proszę bardzo.

Członek Fundacji „Beit Warszawa” Severyn Ashkenazy:
Pani doktor Węgrzynek powiedziała, że Żydzi stanowili 30% populacji Warszawy i płacili 30% podatków. Historia nas uczy, że Żydzi stanowili 9% populacji Polski i płacili 30% podatków.

Przewodniczący poseł Eugeniusz Czykwin (Lewica):
Dziękuję bardzo. Proszę, pan poseł Abramowicz. To już ostatni głos w dyskusji.

Poseł Adam Abramowicz (PiS):
Chciałbym się odnieść do wypowiedzi pana Turskiego i pani doktor Datner. Prawdą jest, że każda wspólnota żyje w miejscu, które jest miejscem pamięci o ludziach, jacy w nim żyli, a których dzisiaj już tam nie ma. Dobrze by było, żeby każda wspólnota o tym pamiętała i to jest jasne. Tylko pamiętajmy o tym, że Żydzi w Polsce nadal są. Ustawa przekazująca danym organizacjom mienie gmin żydowskim wskazuje cel gospodarowania tymi nieruchomościami. Jest nim dbanie o zachowanie materialnych śladów obecności Żydów w Polsce. To jest jeden z celów. Jeśli cmentarze żydowskie są zarośnięte, czego jestem świadkiem i nad czym boleję, to trzeba pamiętać o tym, że na cmentarzach leżą ludzie, którzy tworzyli majątek gminy. Skoro tym majątkiem zarządzają obecnie żyjący Żydzi, to czy tym ludziom nie należy się – nawet z moralnego punktu widzenia – żeby właśnie za środki pochodzące z majątku gminy ktoś, kto z nich korzysta, wykosił trawę porastającą cmentarz, zadbał o macewę? Należy się i to też jest pewien sposób rozumowania władz samorządowych. Przekazuję to państwu, bo mam też kontakt z samorządowcami.

Jest jeszcze drugi aspekt sprawy. Gdyby Polacy nie zadbali o nasze cmentarze za wschodnią granicą, to Ukraińcy wcale by się tym nie przejęli, o czym mówił pan doktor Bilewicz. Ukraińcy wręcz działają w taki sposób, żeby nasze ślady tam nie zostały. Pierwsza sprawa to jest obowiązek Żydów wobec Żydów. Ci Żydzi, którzy obecnie zarządzają majątkiem, mają obowiązek wobec tych Żydów, który ten majątek tworzyli. Druga sprawa to jest obowiązek społeczności lokalnych. Oczywiście, pan ma rację, bo społeczności lokalne też powinny wspomagać to dzieło. Chyba, że wszyscy chcemy przerzucić obowiązki na wolontariuszy czy harcerzy, którzy będą kosili trawę albo zabezpieczali macewy, ale wtedy to będzie tylko działanie jednostkowe, partyzanckie. Według mojej oceny nie ma całościowego planu używania majątków gmin żydowskich do zabezpieczania śladów materialnych, a m.in. po to zostały one przekazane przez państwo polskie.

Ostatnie zdanie kieruję do pana doktora. Wbrew nazwie Biała Podlaska leży w województwie lubelskim.

Przewodniczący poseł Eugeniusz Czykwin (Lewica):
Dziękuję bardzo. Ostatni głos w dyskusji mógłby rozpocząć turę dalszych wypowiedzi. Myślę, że do tego tematu jeszcze wrócimy w ramach posiedzenia Komisji. Pan przewodniczący Ast zapowiedział pewne podsumowanie seminarium. Wystąpienia prelegentów będą opublikowane. Nasza dyskusja, pytania i odpowiedzi znajdą się w stenogramie. Bardzo serdecznie państwu dziękuję. Dziękuję prelegentom oraz wszystkim gościom, którzy przyjęli zaproszenia i uczestniczyli w naszej dyskusji.

Chcę jeszcze tylko państwa poinformować o tym, że kwestia ważności działań edukacyjnych jest tutaj stale podnoszona. Z inicjatywy naszej Komisji i z błogosławieństwem pana marszałka w tym roku w Wydawnictwie Sejmowym ukaże się pierwszy tom z serii ukazującej życie polskich mniejszości i ich wkład w ogólnonarodową kulturę. Zaczęliśmy od B, czyli od Białorusinów. Mam nadzieję, że tom poświęcony żydowskiej mniejszości zostanie także przygotowany i że będzie on spełniał funkcję informacyjno-edukacyjną.”]

Ewa Waszkiewicz Żydzi w Polsce wczoraj i dziś na przykładzie Dolnego Śląska . …… Dolnym Śląsku, widząc w tym szansę na szybkie zasiedlenie tych ziem i tworzenie …… syjny chasydzkiChabad‑Lubawicz, który ma w Polsce status fundacji17. ….. narodu, byłbym zakwalifikowany jako antysemita, i to na dodatek spiskowy.