Więźniowie obozu Mauthausen-Gusen
Auschwitz to symbol i szkoda że mówi się w zasadzie tylko o tym jednym miejscu. Pierwsze obozy koncentracyjne zostały zorganizowane w III Rzeszy w 1933 r., a więc przed II wojną światową. Wszystkie obozy niemieckie w liczbie przynajmniej 12 tysięcy, umiejscowione były na własnym terytorium III Rzeszy, oraz na ziemiach państw okupowanych. Już od 1939 roku funkcjonowało na terenie Polski wiele tzw. obozów pracy dla Polaków, gdzie zamykano zarówno zwykłych kryminalistów, jak i tych, którzy nie byli w stanie wywiązać się z obowiązkowych dostaw żywności. Wiele z nich zostało w późniejszym czasie przekształcone w obozy zagłady.
76 lat temu rozpoczął działalność KL Kulmhof, pierwszy niemiecki obóz zagłady na ziemiach polskich. 8 grudnia 1941 r. w Chełmnie nad Nerem Niemcy zamordowali za pomocą spalin samochodowych ok. 700 Żydów, przybyłych dzień wcześniej z pobliskiego Koła. Wydarzenie to rozpoczęło działalność pierwszego niemieckiego obozu zagłady na okupowanych ziemiach polskich – KL Kulmhof. KL Kulmhof był modelem dla innych, bardziej znanych, a utworzonych później niemieckich obozów zagłady, takich jak Auschwitz-Birkenau i Treblinka. Jako jedyny z obozów zagłady, powstał w tzw. Kraju Warty, a jego założenie nie było efektem realizacji akcji „Reinhard”. Wyjątkowość KL Kulmhof polega także na tym, że jako jedyny obóz, po zlikwidowaniu, został przez nazistów uruchomiony ponownie.
O oczyszczenie Kraju Warty z Żydów zabiegał osobiście sam Adolf Hitler, a zaczęto ich masowo mordować ze względów "humanitarnych". „Istnieje ryzyko, że nadchodzącej zimy nie wszystkich Żydów uda się wykarmić. Należy uczciwie rozsądzić, czy nie bardziej humanitarnie byłoby usunąć niezdolnych do pracy Żydów za pomocą jakiegoś szybko działającego urządzenia. Byłoby to w każdym razie mniej nieprzyjemne, niż dopuszczenie, by konali z głodu” – pisał Rolf-Heinz Raeppner Szef Głównego Urzędu Migracji w Poznaniu w notce przesłanej 16 lipca 1941 r. do Adolfa Eichmanna, kierownika biura spraw żydowskich Gestapo. Obóz w Chełmnie powstał po to, aby rozstrzygnąć „lokalny problem” przez co naziści rozumieli zabicie „jedynie” ok. 100 tys. nieprzydatnych do pracy Żydów.
Najbardziej "wydajny", o ile można użyć takiego określenia w tym przypadku, był obóz w Treblince. Liczba zamordowanych ofiar wyniosła ponad 800 tysięcy (Auschwitz 1,1 mln - 1,3 mln), ale to w ciągu niespełna 16 miesięcy istnienia obozu (23.VII.1942.- 17.XI.1943). To wszystko możliwe było przy zaangażowaniu niewielkich sił niemieckich 20-30 SS-manów (Auschwitz 7000 SS-manów) i 90-120 wachmanów, czyli formacji złożonej z sowieckich jeńców wojennych, Ukraińców, sowieckich volksdeutschów, a także przedstawicieli innych narodów Związku Radzieckiego, nie wyłączając rodzimych Rosjan.
Do najcięższych obozów III Rzeszy należał umiejscowiony w Austrii KL Mauthausen-Gusen. Wiosną 1945 w Mauthausen - Gusen przebywało wielu więźniów ewakuowanych z Auschwitz-Birkenau (marsze śmierci). Według zeznań świadków ludzie, którzy przyjeżdżali do tego obozu z Auschwitz-Birkenau umierali w niedługim czasie, a ci, którym udawało się przeżyć, aż trudno w to uwierzyć, zgodnie twierdzili, że byliby gotowi wracać do Auschwitz nawet na kolanach. Jedną z podstaw decyzji o utworzeniu filii Gusen dla KL Mauthausen było przeznaczenie jej dla izolacji i niszczenia polskiej inteligencji w ramach akcji Intelligenzaktion. O ile KL Mauthausen był również jednym z miejsc zagłady austriackich Żydów, to wśród ofiar podobozu Gusen praktycznie ich nie było. W obozie Mauthausen-Gusen znajdowała się także spora liczba hiszpańskich socjalistów, którzy po przegranej wojnie w Hiszpanii uciekli do Francji. W 1940 roku władze kolaboranckiego rządu Francji przekazały ich Niemcom. Stąd obóz w Gusen traktowany jest przez Hiszpanów, tak jak obóz w Auschwitz przez Żydów[
https://dzieje.pl/aktualnosci/rozpoczecie-dzialalnosci-kl-kulmhof-pierwszego-niemieckiego-obozu-zaglady-na
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mauthausen-Gusen_(KL)
