Kǒng Zǐ, (孔子， 551-479) jest uznawany za postać historyczną mającą największy wpływ na kulturę chińską.
Konfucjusz urodził się 28/09/551 roku p.n.e. niedaleko Qufu, w prowincji Shangdong.
Według legendy niezwykłe wydarzenie poprzedziło jego narodziny. Podobno jednorożec przepowiedział przyjście na świat późniejszego wielkiego myśliciela, wypluwając ze swego pyska żadeitową płytkę, na której spiasane było, że narodzi się dziecię wspierajace ginącą dynastię Zhou. W noc narodzin, dwa smoki usadowiły się na dachu domu rodziny, pięciu starców z esencjami z pięciu planet przybyło na podwórze, słyszano niebiańskie pieśni, aż wreszcie proroczy głos zwiastował nadejście świętego syna.
Był wysoki, mierzył 2m 15 cm. Tę wysoką sylwetkę odziedziczył po ojcu będącym silnym mężczyzną (2,20m).Gdy miał zaledwie 3 lata stracił ojca- Hong He, który był oficerem armii. Miał wypukłe czoło, według wierzeń charakterystyczne dla ludzi inteligentnych, dlatego miał na imię Qiū (wzgórek). Łatwo można rozpoznać jego twarz przez „królicze zęby”...
W młodości pracował jako pastuszek, był też księgowym i urzędnikiem. Mając 19 lat poślubił Qiguan, a rok potem stał się ojcem syna Kong Li. Później miał dwie córki, jedna z nich poślubiła jednego z uczniów ojca.
Gdy miał 23 lata stracił matkę. Mając 24 lata rozpoczął swą karierę w nauczaniu znajomości starożytnych tekstów dla niewielkiej grupy uczniów. Podczas swego życia miał ponad 3000 uczniów. Jednym z jego najbardziej znanych uczniów był Mencjusz, lecz ulubionym uczniem stał się Yen Hui. Przekazywał swe myśli, w celu przeprowadzenia reform w skorumpowanym i bez prawa rządzie.
Mistrz z uczniami
W wieku 50 lat pracował jako Minister Sprawiedliwości, ale mając 55 lat został zwolniony z tej funkcji za sprawą zazdrosnych spiskujących rywali. Wędrował przez 14 lat szukając wodza mogącego go wreszcie wysłuchać.
Jego nauki zostały opracowane przez uczniów w "Czterech Księgach i Pięciu Klasykach" 四书五经 (Sìshū Wŭjīng), około 300 r, pne. Myśli konfucjańskie zostały przetłumaczone na języki europejskie przez misjonarzy przebywających w Chinach.
Jednym z nich był Mateo Ricci.
Misjonarz zapoczątkował ogłaszanie myśli konfucjańskiej, a ojciec Prospero Intorcetta opublikował życie i dzieło Konfucjusza w 1687 roku po łacinie.
Muzułmańska Wspólnota Ahmadijja uważa, że Konfucjusz był boskim prorokiem podobnie jak Laozi. Nawet planetoida 7853 została nazwana na cześć słynnego myśliciela.
Liczba potomków Konfucjusza dziś jest szacowana naponad 3 mln. Dziesiątki tysięcy z nich mieszka poza Chinami. Jednym z nich jest dawny Ambasador Chin w Paryżu. (Kong Quan)
Konfucjusz zmarł 11 maja 479 roku pne. Jego smierć opłakiwali uczniowie przez 3 lata.
Jeden z nich Zi Gong najwierniejszy czuwał przy grobie Mistrza przez 6 lat, mawiając:
„Od początku ludzkości aż do dziś nie było człowieka równego Konfucjuszowi”
Dwa tysiące pięćset lat temu, ten mądry człowiek, filozof i nauczyciel, opracował sposób myślenia, który dziś jeszcze nasyca i fascynuje Chiny. Odrzucona lub też wywyższona przez stulecia ta moralna i humanistyczna myśl jest ściśle związana z intelektualną, ale także polityczną historią Chin.
Rzeknę, jest rewolucją!
Paradoks człowieka, który twierdził, że niczego nie wymyślił, a jedynie dążył aby przekazać co wygłaszali dawni myśliciele. Ten młody i dobrze wykształcony jak na swoją epokę szlachcic, chciał przywrócić moralność dawnych czasów, aby zreformować świat i społeczeństwo, które rozpadło się pod koniec Okresu Wiosen i Jesieni (VI-V wiek p.n.e.).
Aby zrealizoawć swój cel, Konfucjusz zamierzał przywrócić etykę rządzącą stosunki społeczne. Odnalazł fundamenty w zapomnianych dziełach klasycznych, których uczył się od najmłodszych lat.
Zebrane myśli w „Dialogach konfucjańskich” to aforyzmy i maksymy skupione w 20 roździałach liczących 497 wersetów. Mędrzec przekazał w nich swym uczniom reguły edukacji, miłości do rodziców, szacunku dla drugich i lojalność wobec władcy.
Konfucjusz ukazał swe refleksje dotyczące codziennego życia i stabilności w społeczeństwie. Położył nacisk na najważniejsze ludzkie cnoty. Na piedestale postawił humanitaryzm, praworządność, poprawność, mądrość i lojalność. Fundamentalnym więziom społecznym przypisał respekt między panującym i urzędnikiem, ojcem i synem, starszym i młodszym rodzeństwem, mężem i żoną oraz wśród znajomych i przyjaciół. Zakładał, że podstawową moralnością człowieka jest rodzina, która gwarantuje stabilności państwa. Według Konfucjusza zasady i prawa powinny być stosowane, gdy są użyteczne dla ludzi. W przeciwnym razie człowiek staje się niepotrzebny.
Jest to wspaniała ilustracja jego humanizmu. 
Konfucjusz zwrócił się do polityków i do władców swej epoki o stosowanie renzheng.
Trudno jest przetłumaczyć ten termin na inne języki. Zastosujmy najbardziej odpowiednie jego tłumaczenie jako "moralność".
Zapytany przez swych uczniów o znaczenie tego słowa, odpowiedział:
„To miłość do drugiego”.
W tym stwierdzeniu można odnaleźć podobieństwo między konfucjanizmem a chrześcijaństwem.
Konfucjusz - przedstawiciel i twórca szkoły konfucjańskiej, był uważany przez późniejsze pokolenia za pierwszego smakosza.
W swoich „Dialogach” (Lun Yu) powiedział:
„ Pysznym i smacznym jedzeniem nigdy nie możemy się znużuć„.
Ten wielki maestro nie był mistrzem sztuki kulinarnej, ale posiadał pasję dobrego i zdrowego jedzenia. To właśnie ta pasja głęboko się wryła w mentalność Chińczyków przez ponad 2000 lat.
Jak wygląda dzisiejszy konfucjanizm w Chinach?
W tym, co moglibyśmy nazwać współczesnymi Chinami, widzimy kilka wstrząsów odbiegających od konfucjańskiej myśli.
Na początku XVIII wieku nastąpiło pierwsze zderzenie konfucjanizmu z kapitalizmem płynącym z Europy. Chiny zostały pokonane i stały się kolonią mocarstw europejskich. Tradycyjni chińscy intelektualiści odczuwali głębokie rozczarowanie w doktrynie konfucjańskiej, myśląc, że mędrzec nie uratował Chin przed podbiciem.
Drugi szok miał miejsce w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku wraz z maoizmem, głównie podczas Rewolucji Kulturalnej, która doprowadziła do zniszczenia konfucjanizmu i do wielkiej tragedii dla Chin.
Trzecim szokiem stała się modernizacja, a wraz z nią wprowadzenie wolnej gospodarki rynkowej. Zarówno tradycyjny sposób życia jak i tradycyjny sposób myślenia Chińczyków został podważony. Proces ten wciąż trwa. Szczerze mówiąc, przy bardzo szybkim wzroście ostatnich 30 lat Chiny stoją przed ogromnymi wyzwaniami. Państwo Środka płaci ogromny rachunek za ten szybki wzrost. Tradycyjna struktura społeczna została załamana, ludzie czują się nieswojo. W rezultacie tradycyjny system moralny w Chinach powinien zostać odbudowany. Najgorsze w dzisiejszych Chinach jest to, że ludzie nie wierzą w nic poza koniecznością zarobienia jak najszybciej pieniędzy, jak to jest tylko możliwe. Chiny stały się największym nabywcą dóbr luksusowych. Ukazuje to, że Chińczycy stają się coraz bardziej bogatsi. W rzeczywistości bogaci stanowią tylko mniejszość. Z punktu widzenia dochodu na jednego mieszkańca Chiny pozostają biednym krajem. Jest niedopuszczalne w biednym kraju, że niektórzy konsumują zbyt dużo, a drudzy żyją w biedzie.
Najważniejszą rzeczą jest powrót do myśli Konfucjusza, gdyż nawet po 2500 latach jego teorie są bardzo pouczające dla Chin i innych krajów. Zgodnie z konfucjanizmem konieczne jest uszanowanie porządku. Konieczne jest, aby wszystkie grupy społeczeństwa miały wspólny cel. Wymaga to nowego konsensusu między państwem, ludźmi i przedsiębiorcami dążącymi do wspólnego celu. Konieczne jest również, nie tylko dla Chin, ale i dla całej ludzkości, osiągnięcie zgodności. Wzajemne porozumienie między Chinami i Europą, Chinami i Rosją, Chinami i innymi częściami świata jest bardzo istotne.
Przechadzając się po tej drodze, Konfucjusz musi napotkać Goethego, Schillera, ponieważ jego nauczanie musi pozostać przewodnikiem dla Chin. Jednocześnie winien osiągnąć lepsze zrozumienie, na poziomie kulturowym wraz z resztą świata.
Potrzebujemy więcej wymiany międzykulturowej, uznając różnorodność, aby osiągnąć wzajemne zrozumienie.
Może to być ostatnia szansa dla ludzkości!
