Dziś jest czwarty dzień Sierpnia 2014 roku. 70 lat temu toczyły sie zażarte walki i mijał czwarty z kolei dzień Powstania w największym, choć zredukowanym do roli prowincjonalnego ośrodka, mieście Generalnej Guberni - byłej stolicy Polski i aktualnej stolicy Polskiego Państwa Podziemnego - Warszawie.
Odparcie Niemców spod Moskwy, klęskapod Stalingradem i przegranabitwa pod Kurskiem,
przekreśliło niemiecckie szanse na sukces w tej wojnie i sprawiło że rok 1944 zaczyna się pod znakiem inicjatywy po stronie sowieckiej. Klęska III Rzeszy jest kwestią czasu i Stalin ma mocne atuty na ręku w grze o strefy wpływów w Europie i w grze o Polske.
Rok 1944 od samego początku obfitował w ważne i grozne dla przyszłościRzeczypospolitej wydarzenia.
Pierwszego Stycznia powstała Krajowa Rada Narodowa i utworzonoArmię Ludową.
Trzeciego Stycznia oddziałyArmii Czerwonej przekroczyły dawną wschodnią granice Polski i podążają w zwycięskim marszu na Zachód. Czwartego stycznia na froncie włoskim, sprzymierzeni kontynuują walke o przełamanieLini Gustawa i rozpoczyna się bitwa o Monte Cassino.
Dziewiąty Styczeń - w związku z utworzeniem przez komunistów Krajowej Rady Narodowej, Delegat Rządu Jan Jankowski i stronnictwa polityczneKrajowej Reprezentacji Polityczneją powołują Rade Jedności Narodowej.
W połowie Stycznia rozpoczęto na Wołyniuakcję „Burza”. Dwa dni wcześniej, 13 stycznia powołana zostajeKomisja Nikołaja Burdenki,mająca za zadanie rozwiać wszelke wątpliwości kto był sprawcą mordu na polskich oficerach i udowodnić żezbrodnia katyńska to dzieło Niemców popełnione w 1941 roku.
Dziesiątego lutego w publicznej egzekucji zostaje rozstrzelanych 140 osób na ulicy Barskiej w Warszawie. Dzień pózniej, 27 więzniów Pawiaka zostaje powieszonych na balkonach spalonego domu przy ulicy Leszno. Niemcy mszczą się i zwiększają terror w odwecie za udany zamach naFranza Kutscherę, zabitego na ulicy Warszawy, pierwszego lutego 1944 roku, przez oddział specjalnyKedywu.
W marcu Rada Jedności Narodowej, w odpowiedzi na odezwePPR ” O co walczymy” , ogłasza deklaracje programowąO co walczy naród polski?. Deklaracja ta o mało nie doprowadziła do rozłamu w RJN ze względu na różnice w podejściu do spraw reform społeczno- gospodarczych ze strony członków Rady. Na gruncie walki politycznej będąc pewnym swej siły i poparcia ze strony państw walczących z Rzeszą, Moskwa wykazuje większą inicjatywe i kontroluje rozgrywkę zmuszajac Rząd Londyński i jego Delegature na Kraj do izolacji, defensywy i odpowiedzi ” bladych i bez wyrazu”, jak je oceniał w marcu 44 roku, szef Biura Informacji i Propagandy AK.
Szesnastego Marca zostaje utworzona w ZSSR,1. Armia Polska. Dzień wcześniej rozpoczeła się trzecia bitwa o Monte Cassino.
W nocy z trzeciego na czwartego Kwietnia został zrzucony do Polski jako emisarusz polityczny, Józef Hieronim Retinger ps. ” Salamander”, ”Brzoza”
Pietnastego Kwietnia Armia Czerwona zajmuje Tarnopol a Dwudziestego drugiego Kwietnia radio BBC po raz pierwszy odegrałohymn ZSRR.
Dwudziestego szóstego Kwietniaprezydent Władysław Raczkiewicz wydał dekret o tymczasowej organizacji władz na terenie Rzeczpospolitej a trzeciego Maja na mocy tego dekretu powołanoKrajową Radę Ministrów. Dzień pózniej w Owczarni na Lubelszczyznie oddział AL rozbroił i zamordował 18 partyzantów AK. Kilkunastu dalszych zostało rannych.
Dwunastego maja oddziały polskie rozpoczeły szturm na Monte Cassino. Sześć dni pózniej szturm został zakończony zwycięstwem. Zgineło 924 żołnierzy, prawie 3000 odniosło rany a 345 zostało uznanych za zaginionych.
Dwudziestego Maja został odnaleziony i przejęty przez AK niewybuch niemieckiej rakietyV-2 w okolicach wsi Sarnak nad Bugiem.
Szóstego Czerwca rozpoczeło sięlądowanie aliantów w Normandii.Tydzień pózniej pierwszypocisk V1 spadł na Londyn. Dwudziestego Czerwca zostaje powieszony w WarszawieEugeniusz Świerczewski,sprawca aresztowania generałaStefana Roweckiego „Grota” . Wrok na agencie Gestapo wewnątrz Armii Krajowej został wykonany zgodnie z wyrokiemPolskiego Państwa Podziemnego.
Dwudziestego trzeciego Czerwca , Armia Czerwona rozpoczyna marsz na Warszawe w ramach ofensywy białoruskiej (operacja Bagration).
Siódmego Lipca rozpoczyna sie w Wilnie – operacja „Ostra Brama”. Dzień pózniej Delegatura Rządu i Komenda Główna AK zostaje upoważniona przez Rząd w Londynie do ogłoszeniapowstania w Warszawie.
Pietnastego Lipca, ZSRR postuluje przebieg przyszłej zachodniej granicy Polski. Pięć dni pózniej w Kętrzynie następuje nieudany zamach na zycie Hitlera. Następnego dnia w Moskwie powstajePolski Komitet Wyzwolenia Narodowego i zostaje utworzony Resort Bezpieczeństwa Publicznego PKWN. Równierz tego dnia podczas konferencji w Bretton Woods został utworzony Międzynarodowy Fundusz Walutowy itegoż samego dnia Stalin zatwierdza zredagowny w MoskwieManifest PKWN.Nazajutrz, tekst manifestu zostaje ogloszony w Lublinie i tego samego dnia 5 Dywizja AK i14. Pułk Ułanów Jazłowieckich rozpoczyna w ramach akcji Burza walke o Lwów. Akcja „Burza” we Lwowie trwać będzie sześć dni. Równocześnie trwaakcja Burza na Lubelszczyznie. Dwudziestego trzeciego lipca zostaje wyzwolonyobóz koncentracyjny w Majdanku i wykorzystując istniejąca infrastrukture natychmiast utworzono tamObóz NKWD na Majdanku. dla żołnierzy AK i NSZ. PKWN wydaje dekret o podporządkowaniu spraw AK. W nocy z 25/26 Lipca w ramach operacjiMost III, Józef Retinger opuszcza Polske a do kraju przylatuje między innymiJan Nowak ps.Zych.
Trzydziestego Lipca, Armia Krajowa wyzwala Mińsk Mazowiecki. Nadająca z MoskwyRadiostacja im. Tadeusza Kościuszki wyemitowała czterokrotnie odezwe wzywającą ludność Warszawy do powstania.
Stefan Korboński - ” Zieliński ”, ”Nowak” - od roku 1941 szefKierownictwa Walki Cywilnej a od 1943 szef Oporu Społecznego wKierownictwie Walki Podziemnej, tak wspomina Warszawę na krótko przed wybuchem powstania:
W lipcu 1944 roku gorączka wśród Niemców osiągneła punkt szczytowy. Urzędy wyewakuowano, volksdeutsche uciekły, patrole przemierzały ulice, podraznione i zastrachane strzelając do przechodniów z byle powodu i w ogóle bez powodu[...]
W życiu podziemnym też zapanowało ożywienie. Czuliśmy że zbliża się moment decydujący. W lipcu wziąłem udział w paru rozmowach, na których był obecny Delegat Jankowski i wojskowi oraz cywilni przywódcy podziemia. Uczestnicy ich przy tej czy innej okazji wypowiadali się na temat aktualnej sytuacji i stawiali horoskopy na przyszłość. Wyłaniała się z tego zupełnie jasno koncepcja Powstania. Brali oni w rachube po pierwsze - konieczność wystąpienia zbrojnego w Warszawie jako jednego z elementów ”Burzy”. To, co się stało w Wilnie, Lwowie, Lublinie, Kowlu, należało powtórzyć w Warszawie. Po drugie – nie było do pomyślenia, by czterdziestotysięczna AK w Warszawie mogła bez końca i bez użycia broni wytrzymać widok cofających sie rozbitych Niemców. Po trzecie - duma i godność naarodowa wymagały by stolica była wyzwolona własnymi polskimi rękami i to było poza wszelką dyskusją. Po czwarte – co powiedziałby świat zachodni, gdyby Rosjanie zdobyli Warszawe tylko własnym wysiłkiem? Wtedy Stalin bez trudu przekonałby aliantów, ze AK, rząd podziemny i całe w ogóle podziemie – to fikcja, gdyż co to za armia i rząd, które znajdując się w stolicy, nie wzieły udziału w walce o jej wyzwolenie? Jedyne tłumaczenie tego, to chyba że nie istnieją wcale, Po piate – Niemcy sami od dawna rozpuszczali wiadomość że naa rozkaz Tak czy inaczej będzie zniszczona.
Obiektywnie musze stwierdzić, że pierwsze trzy elementy przeważały nad pozostałymi. Sprawa wystąpienia w Warszawie w momencie zbliżania się Rosjan nie budziła watpliwości. Nikomu wówczas nawet do głowy nie przyszło, że Rosjanie mogą umyslnie wstrzymać swój atak na stolice w momencie wybuchu Powstania. O rozbrojeniu oddziałów AK po zdobyciu Wilna i Lwowa dochodziły z Komendy Głównej jakieś głuche wieści, osobiście wątpie jednak, by nawet znajomość tych faktów mogła w ówczesnych warunkach spowodować decyzje o zaniechaniu Powstania. Dotychczasowo nie wymyślono nic takiego co mogłoby zapobiec wybuchowi wulkanu. A takim wulkanem była Warszawa w lipcu 1944 roku.
1 sierpnia – wybuchło powstanie warszawskie.
http://pl.wikipedia.org/wiki/1944
Inne tematy w dziale Kultura
