Rady Europejskiej nie należy mylić z Radą Europy. Ta ostatnia ma siedzibę w Strasburgu i zajmuje się ochroną praw człowieka. Ma inne zadania, strukturę organizacyjną i skład. Przykładowo, członkiem Rady Europy jest Rosja i Ukraina, które nie są członkami Unii Europejskiej z siedzibą w Brukseli.
Rada Europejska jest jednym z organów Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 15 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej „Rada Europejska nadaje Unii impulsy niezbędne do jej rozwoju i określa ogólne kierunki i priorytety polityczne. Rada Europejska nie pełni funkcji prawodawczej.”
Kompetencje Przewodniczącego Rady Europejskiej określa art. 15 ust. 6 Traktatu o Unii Europejskiej. Są one następujące: a) przewodniczy Radzie Europejskiej i prowadzi jej prace, b) zapewnia przygotowanie i ciągłość prac Rady Europejskiej, we współpracy z przewodniczącym komisji i na podstawie prac Rady do Spraw Ogólnych, c) wspomaga osiąganie spójności i konsensusu w Radzie Europejskiej, d) przedstawia Parlamentowi Europejskiemu sprawozdanie z każdego posiedzenia Rady Europejskiej. Przewodniczący Rady Europejskiej zapewnia na swoim poziomie oraz w zakresie swojej właściwości reprezentację Unii na zewnątrz w sprawach dotyczących wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, bez uszczerbku dla uprawnień wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa.
Donald Tusk jest kolejnym Przewodniczącym Rady Europejskiej. W latach 1975-2009 (przed Traktatem Lizbońskim) przewodniczącym Rady Europejskiej byli każdorazowo głowy państw lub szefowie rządów krajów sprawujących aktualnie prezydencję Rady Unii Europejskiej. Zmieniali się oni co 6 miesięcy i funkcja ta miała marginalne znaczenie. Po Traktacie Lizbońskim, czyli od 2009 r., sytuacja uległa zmianie. Mianowicie, Przewodniczący Rady Europejskiej jest wybierany przez Radę Europejską (art. 15 ust. 5 Traktatu) większością kwalifikowaną na okres dwóch i pół roku z jednokrotną możliwością odnowienia kadencji.
Obecnie Przewodniczącym Rady Europejskiej jest były premier Belgii Herman Van Rompuy. Objął on urząd w dniu 1 grudnia 2009 roku. W dniu 1 grudnia 2014 roku zostanie on zastąpiony przez Donalda Tuska.
Donald Tusk został wybrany na dwa i pół roku z jednokrotną możliwością odnowienia kadencji. Czy to nastąpi, to czas pokaże.
Rada Europejska jest ważnym, ale nie najważniejszym organem Unii Europejskiej. Ranga tego organu wzrosła niewątpliwie po Traktacie Lizbońskim.
Wzrosły też kompetencje Przewodniczącego Rady Europejskiej w stosunku do stanu jaki obowiązywał przed wejściem w życie Traktatu z Lizbony (przed 1 grudnia 2009 r.).
Donald Tusk jako Przewodniczący Rady Europejskiej od 1 grudnia 2014 roku nie będzie mógł sprawować żadnej krajowej funkcji publicznej. Co najmniej na 2,5 roku, a być może na 5 lat, kończy się w Polsce rola D. Tuska. Za pięć lat już nikt o D. Tusku w kraju nie będzie pamiętał, a chyba niewielu Polaków tych siedem lat rządów D. Tuska będzie dobrze wspominać. Lista błędów i grzechów ekipy D. Tuska jest bardzo długa. Nie będę jej wymieniał.
Pragnę zaznaczyć, że Donald Tusk będzie tylko potocznie nazywany Prezydentem Unii Europejskiej. Określenie legalne tej funkcji to Przewodniczący Rady Europejskiej. Z funkcją tą wiąże się wiele „konfitur”, a niewiele obowiązków.
Odejście D. Tuska z polskiej sceny politycznej oznacza jednak zasadnicze zmiany nie tylko w PO, ale także w całej konfiguracji politycznej. Rodzi się wiele pytań, na które nie znamy odpowiedzi.
