Będąc w Edynburgu, we wrześniu 2008, zauważyłem w oknie księgarni dużą książkę - (auto)biografię Seana Connery, znanego aktora. Ponieważ go lubię, więc przejrzałem tę książkę, a potem kupiłem.
Szczegóły biograficzne S.C. można znaleźć na jego stronie internetowej i w Wiki, a także tutaj. Urodził się i wychował w Edynburgu, w ubogiej rodzinie robotniczej. Z czasów wojny pamięta pobyt polskich oficerów:
„Always carrying briefcases and wearing long tailored overcoats, these Poles with their suave haircuts cut a dashing presence in wartime Fountainbridge. As kids we all liked them, especially when they put on exotic cabaret shows at the Palladium and handed out distinctive lead lapel badges of Polish Eagles."
Mając 17 lat S.C. wstąpił do szkoły kadetów w Royal Navy, gdzie spędził kilka lat, zanim go zdyskwalifikowano z powodów zdrowotnych. Potem imał się różnych zajęć. Był m.in. modelem malarskim, ratownikiem pływackim, nurkiem, strażnikiem w lokalu dansingowym. Grał w piłkę nożną. Wystąpił w konkursie „Mr Universe" w Londynie (trzecie miejsce) i dostał propozycję udziału w chórze musicalu „South Pacific", gdzie rżnął drzewo, podskakiwał i śpiewał: „There Is Nothing Like a Dame". Dwanaście funtów tygodniowo, wtedy to było niemało. Tam spotkał starszego amerykańskiego aktora, Roberta Hendersona, który zachęcił go do podjęcia poważnej pracy w zawodzie aktora. S.C. musiał poprawić swoją szkocką, gardłową wymowę (brano go nawet za Polaka...) i musiał się gruntownie podkształcić.
S.C. stał się regularnym klientem bibliotek publicznych na trasie objazdowej zespołu musicalowego. Czytał m.in. klasykę Stanisławskiego: An Actor Prepares i My Life in Art. Ćwiczył swą wymowę z magnetofonem. Zaczął również studiować pracę innych aktorów. Wreszcie w końcu lat 50. otrzymał z BBC pierwszą główną rolę: boksera w przedstawieniu telewizyjnym ‘na żywo': Requiem for a Heavyweight. Sztuka stał się hitem, pojawiły się pierwsze entuzjastyczne recenzje.
Tak rozpoczęła się jego kariera aktorska, ale dalej musiał się kształcić. Młoda australijska aktorka, Diane Cilento (jego późniejsza żona, z którą ma syna), zachęciła go do kształcenia ruchu aktorskiego w studium prowadzonym przez szwedzkiego tancerza Yata Malgrema. S.C. wspomina, że te zajęcia dały mu bardzo dużo w doskonaleniu jego warsztatu aktorskiego.
W 1961 roku zagrał rolę Makbeta w kanadyjskiej telewizji. S.C. poświęca w książce wiele miejsca omówieniu tego dramatu, mocno osadzonego w szkockich realiach. Zauważa, że zamek Cawdor Castle został zbudowany dopiero trzy stulecia po panowaniu rzeczywistego króla Makbeta. Natomiast mało kto wie o leśnej fosie w pobliskiej miejscowości Lumphanan, gdzie ‘prawdziwy' król Makbet mężnie poległ w bitwie w 1056 roku.
Rozdziały 3 i 4 książki zawierają skrótowe i dość swobodne omówienie historii Szkocji, a rozdział 5 poświęcony jest staremu Edynburgowi. S.C. pisze o starej architekturze, parlamencie szkockim, Templariuszach, kościele Rosslyn Chapel (1446), a także o swoich filmach kręconych w Edynburgu: „W imię Róży" (The Name of the Rose) i „Kod Da Vinci" (The Da Vinci Code). Rozdział 6 (An Edinburgh Too Far) zawiera omówienie epizodu ze szkockiej historii, gdy w końcu 17 w. parlament szkocki uchwalił założenie w Ameryce szkockiej kolonii („Nowa Kaledonia") na wybrzeżu Darien, na terenie obecnej Panamy. Kolonia ta po kilku latach przestała istnieć.
W rozdziale 7 omówiona jest historia panowania króla Szkocji Jakuba VI (James VI of Scotland, 1567 - 1625), który został także ukonorowany na króla Anglii Jakuba I. Od tych czasów, gdy parlament angielski odrzucił projekt unii Anglii ze Szkocją, datuje się niechęć/nieprzyjaźń Szkotów do Anglików i vice versa.
Rozdział 8 poświęcony jest starej architekturze i legendom szkockim (okultyzmowi, czarownicom) oraz szkockiej poezji i literaturze (m.in. Robert Burns, Walter Scott, Louis Stevenson - autor „Dr Jekyll and Mister Hyde", Conan Doyle).
Od 1975 roku żoną S.C. jest Francuzka Micheline Roquebrune. Poniższa fotografia przedstawia ją podczas malowania portretu męża w ich domu 'Casa Malibu', na południu Hiszpanii.
Liczne filmy z udziałem S.C. są wymienione w filmografiach podanych w linkach na początku tej notki. Najbardziej znane to filmy o 'Agencie 007', gdzie grał rolę Jamesa (po polsku Jakuba) Bonda. Pierwszym z nich był film Dr. No (1962). S.C. uzyskał rolę Bonda w tym filmie mimo bardzo silnej konkurencji: Cary Grant, Rex Harrison, Trevor Howard, Patrick McGoohan i Roger Moore.
S.C. grał również rolę Joe Robertsa w świetnym filmie Sidneya Lumeta "Wzgórze" (The Hill, 1965). Pamiętam, że w Polsce film ten był najpierw wyświetlany w warszawskim kinie "Skarpa" w ramach przeglądu dobrych filmów. Polskie napisy były wyświetlane synchronicznie z drugiego aparatu. W pewnym momencie wyświetlanie filmu się urwało, a na ekranie pozostał tylko napis „Gębę ma wredną". Mieliśmy trochę śmiechu, choć film był ciężki, ponury.
W 2000 roku Sean Connery uzyskał z rąk Królowej Elżbiety tytuł szlachecki.
Dzielny Szkot.
Inne tematy w dziale Kultura
