eMTeWu eMTeWu
318
BLOG

Bank Gospodarstwa Krajowego

eMTeWu eMTeWu Biznes Obserwuj temat Obserwuj notkę 14

    Bank Gospodarstwa Krajowego utworzony został na mocy rozporządzeń prezydenta z 30 i 31 maja 1924 r. Powstał z fuzji trzech wywodzących się z Galicji banków publicznych: Polskiego Banku Krajowego (d. Banku Krajowego), Państwowego Banku Odbudowy (d. Galicyjskiego Wojennego Zakładu Kredytowego) i Zakładu Kredytowego Miast Małopolskich (d. Galicyjskiego Wojennego Miejskiego Zakładu Kredytowego).

    Zadaniem BGK było wspieranie instytucji państwowych i komunalnych, przemysłu zbrojeniowego oraz zarządzanie przejmowanymi pod kontrolę państwa zakładami przemysłowymi. Bank popierał instytucje kredytowe samorządowe, a także ruch budowlany. Realizacji tych celów służyły emisje listów zastawnych, obligacji komunalnych, obligacji bankowych oraz obligacji budowlanych. BGK administrował też funduszami celowymi rządu, m.in.: Funduszem Pomocy Instytucjom Kredytowym (od 1925 r.). Państwowym Funduszem Budowlanym, Państwowym Funduszem Kredytowym i Funduszem Pracy.

    Na czele Banku stał prezes, mianowany przez prezydenta na 5 lat z prawem ponownej nominacji. składała się z 9 -1 5 członków, spośród których 9 mianował minister skarbu, pozostałych - samorządy w miarę dokonywa wpłat na fundusz zakładowy.

    W okresie międzywojennym Bank miał dwóch prezesów. W latach 1924 – 1927 prezesem był Jan Kanty Steczkowski, a latach 1927-1939 funkcję te pełnił Roman Górecki.

    Pod koniec lat 20. BGK stał się największym bankiem II RP, jego udział w rynku kredytów długoterminowych od 1929 r. wynosił ponad 70%. Bank był zaangażowany w większość dużych inwestycji realizowanych w Polsce. Na zlecenie rządu tworzył finansową ochronę przedsiębiorstw o charakterze strategicznym dla interesów państwa. Cel ten realizowano poprzez utworzenie tzw koncernu BGK, do którego zaliczano Towarzystwo Starachowickich Zakładów Górniczych, Towarzystwo Eksploatacji Soli Potasowych, Przemysł Chemiczny „Boruta”, Zakłady Chemiczne „Grodzisk” oraz Stowarzyszenie Mechaników Polskich z Ameryki.

    BGK finansował program budowy tanich drewnianych domów dla uboższych warstw społeczeństwa. Do 1939 r. powołane w tym celu w 1934 r. Towarzystwo Osiedli Robotniczych wybudowało około 9 000 mieszkań. Ponadto poprzez Fundusz Emerytalny Pracowników BGK wybudował 10 wielorodzinnych budynków mieszkalnych w Warszawie.

    W latach trzydziestych BGK dysponował oddziałami w Białej (Bielsku), Białymstoku, Bydgoszczy, Drohobyczu, Gdyni, Katowicach, Kołomyi, Krakowie, Lublinie, Lwowie, Łodzi, Łucku, Poznaniu, Radomiu, Równem, Stanisławowie, Tarnowie, Wilnie i Włocławku.

    Kapitał Banku wynosił: 1924 - 35 000 000 zł; 1927 - 120 000 000 zł; 1928 - 130 000 000 zł, a w 1936 – 150 000 000 zł.

     Bank miał siedzibę w Warszawie w Alejach Jerozolimskich 1.

    W 1937 r. Radę Nadzorczą Banku tworzyli: dr Roman Górecki (prezes), J. Korzuchowski, Fr. Doleżal, W. Korsak, W. Martin, inż. J.Piasecki, dr E. Piestrzyński, R. Raczyński i F. Świtalski. Dyrektorem Naczelnym był dr Leon Barysz.


image

8% list zastawny BGK o wartości nominalnej 50 zł w złocie z 12 lipca 1925 r. skonwertowany w 1938 r. na 5,5% z pieczęcią rejestracji 1 lipca 1947 r.


 Po II wojnie światowej bank uczestniczył w finansowym wspieraniu procesu odbudowy polskiego przemysłu, a w latach 1948-1989 obsługiwał przedwojenne zadłużenie zagraniczne, głównie wynikające z tzw. pożyczek ulenowskich (były to pożyczki amerykańskie na kwotę około 10 000 000 $ udzielone Polsce w 1924 r. na inwestycje asenizacyjne w szeregu większych miast polskich).

    28 lipca 1989 r. zarządzeniem ministra Finansów wszedł w życie nowy statut BGK.


Źródła:

Morawski W.: Słownik historyczny bankowości polskiej do 1939 roku, MUZA S.A. Warszawa 1998r.,

Rocznik polskiego przemysłu i handlu 1938. Polska Spółka Wydawnictw Informacyjnych, Warszawa 1938.

http://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=44626

www.bgk.pl/o-banku/historia/


eMTeWu
O mnie eMTeWu

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Gospodarka