Nieważne wspomnienie sprzed lat na kanwie pewnego wywiadu

Siedziałem z kolegą w barze na PRL-owsko opustoszałym lotnisku Okęcie, zamieniając na soplicę ostatnie posiadane złotówki przed odlotem z Polski. Był mroźny koniec stycznia 1968, dziesięć dni wcześniej ukończyłem 24 lata i czekała mnie nieznana przyszłość związana z pracą naukową w instytucie badań jądrowych w Dubnej k/Moskwy. Nieco starszy kolega miał już za sobą dłuższy pobyt w Dubnej i rutynę w lotach samolotem, więc jego towarzystwo i ta soplica sprzyjały beztroskiemu oczekiwaniu na lot do Moskwy.

        Podszedł do nas nieznajomy - na oko mój rówieśnik, i zapytał: "Przepraszam panów, czy mógłbym się dosiąść do was i napić się z wami?"

"Ależ oczywiście, zapraszamy pana!" Dziewczyna w barze podała trzeci kieliszek, choć wcześniej nieznajomy się zawahał: "Ja pierwszy raz w życiu polecę samolotem - trochę się boję, no i zażyłem aviamarynę. Czy można w tej sytuacji pić alkohol?" "Można, można! Dla mnie to też pierwszy lot samolotem" zachęciłem go do dotrzymania nam towarzystwa przy barze.

        Później siedzieliśmy obok siebie w samolocie, nic nadzwyczajnego się nie wydarzyło, a rozmowa tak się potoczyła, że podróż zakończyła się szybciej, niż zdążyliśmy się znudzić. Niewiele mogłem powiedzieć o tym, co mnie czeka w Dubnej, ale podzieliłem się swoimi nadziejami, w których mógł ten pobyt stać się dla mnie dobrym początkiem kariery naukowej, choć z góry wiedziałem, że nie będzie łatwo. Z kolei ja dowiedziałem się, że nasz nieznajomy jest początkującym aktorem i leci do Moskwy, by wziąć udział w nakręceniu polskich epizodów w rosyjskiej wojennej epopei filmowej "Wyzwolenie". Powiedział, że bardzo się cieszy z tej nowej szansy zaistnienia w świecie aktorskim, choć nie może jak dotąd narzekać, bo dostaje coraz lepsze oferty i zaproszenia. "Może jeszcze Pan o mnie usłyszy" - podsumował. "Będę nasłuchiwał" - odpowiedziałem i dodatkowo wyjaśniłem, że chyba musiałbym dostać nagrodę Nobla, żeby on o mnie w przyszłości usłyszał, więc na wszelki wypadek przedstawiłem się z imienia i nazwiska. "A ja jestem Jan Englert" odwzajemnił się na pożegnanie mój nowy znajomy.

        Mijały lata i z wielką sympatią łowiłem wszelkie nowości o dobrze rozpoznawalnym już Janie Englercie, zwłaszcza te najłatwiej dostępne, związane z jego szybką karierą telewizyjno-filmową. Czasem tylko myślałem sobie, że gdybyśmy się kiedyś przypadkowo spotkali, zagadnąłbym go o tę pierwszą podróż samolotem. Zawsze byłem przekonany, że tak wyjątkowe sytuacje, jak pierwszy lot, zapadają mocno w pamięć - mógł mnie nie zapamiętać, ale sytuację na pewno pamięta, zwłaszcza że wiązała się z tak dobrym dla niego krokiem w karierze zawodowej.

        Później, po wielu latach już w "nowej" Polsce, słyszałem kilka razy jego wypowiedzi, które mnie równie niemiło zaskoczyły, jak informacja o tym, że regularnie grywa w tenisa z Kwaśniewskim. Wtedy już nie chciałbym korzystać z okazji do sprawdzenia jego pamięci, a nawet przeszedłbym na drugą stronę ulicy. No i teraz ten wywiad   (Tyg. "W Sieci" nr.31, lipiec, 2014), w którym czytam, że jest "przeciwnikiem jakiegokolwiek ekstremizmu i fanatyzmu", a chodziło mu o "wszystkie strony sztucznie wywołanego konfliktu" o Golgotę Picnic, a więc zarówno bluźnierców, jak i tych, broniących świętości przed bluźnierstwem. Ja też jestem przeciwnikiem ekstremizmu i fanatyzmu, który dzisiaj coraz częściej polega na ekstremalnej i fanatycznej obojętności na wybitnie negatywne zjawiska degradujące kulturę, godność człowieka i poniżające wiarę w Boga.

        Teraz, wiedząc lepiej z kim mam do czynienia, minąłbym go po drugiej strony ulicy, mamrocząc do siebie tak, jak mr Brown wymamrotał do mr Smith'a w zakończeniu pewnej znanej angielskiej anegdoty: "Wie Pan co Panie E.?,.... Mam w d...e pański sekator".