Adam Michnik ... "żołnierzem wolności" ?

Ostatnim etapem sagi rodu Szechterów-Michników, której poświęciłem kilka swoich ostatnich notkek, jest ta dzisiejsza, poświęcona Adamowi Michnikowi. Chciałbym podkreślić, że jest to krótka biografia, napisana w oparciu o rozliczne źródła, ogólnie dostępne w internecie.

Adam Michnik (ur. 17 października 1946 w Warszawie) – publicysta, eseista, pisarz, historyk i działacz polityczny. Od 1989 redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”.

Życiorys :

"... Rodzina wywodzi się z rodziny przedwojennych działaczy komunistycznych żydowskiego pochodzenia. Jest synem Ozjasza Szechtera i Heleny Michnik. Ma dwóch przyrodnich braci: Stefana Michnika i nieżyjącego już Jerzego. Duża część jego rodziny (m.in. wszyscy dziadkowie) zginęła podczas Holocaustu.Ma syna Antoniego ..."

Więcej możecie poczytać, w niezwykle poprawnym politycznie życiorysie zamieszczonym na Wikipedia.

Jak jednak jest faktycznie? Jaką rolę pełni i odgrywa Adam Michnik w pookrągło-stołowej Polsce? Kim jest prawdziwy Adam Michnik i co nim kieruje ?

Pamiętajmy, że jego ojciec Ozjasz Szechter był wypróbowanym agentem Moskwy w Polsce już w okresie międzywojennym i wchodził wraz z Brystygierową, Bermanem, Chajnem, Groszem, Kasmanem i innymi w skład wydzielonej komórki, bezpośrednio podporządkowanej Moskwie. Był on, jak powszechnie wiadomo, aktywistą Komunistycznej Partii Zachodniej Ukrainy, która konsekwentnie dążyła do rozbicia Polski, oderwania wielkiej części jej ziem i przyłączenia do już rusyfikowanej skrajnym sowieckim terrorem, wschodniej Ukrainy. Po schwytaniu, został postawiony przed sądem za zdradę stanu i odbył karę ośmiu lat więzienia. Przy obrazie rodowodu Adama Michnika warto wspomnieć również o roli jego matki, zaangażowanej komunistki sprzed wojny - Heleny Michnik. Po wojnie wsławiła się głównie dogmatycznymi podręcznikami, zalecającymi m.in. jak najskuteczniej walczyć z religią katolicką, co jak wiemy jest i dziś realizowane na łamach dzisiejszej GW. Komunistycznemu rodowodowi Michnika towarzyszyły odpowiednie profity jakie otrzymywał jego ojciec. Przykładem może być wielkie, ekskluzywne wręcz jak na tamte czasy mieszkanie, w gęsto obsadzonej przez zaufanych towarzyszy Alei Przyjaciół w Warszawie. Jako ciekawostkę można podać, że dokładnie w tym samym domu mieszkał były stalinowski minister bezpieczeństwa Stanisław Radkiewicz ("Wprost", 22 listopada 1991 r.). Jak wiemy, wpływ wychowawczy Ozjasza Szechtera jakoś "nie zaszkodził" też w PRL-owskiej karierze starszego brata Adama - mordercy sądowego Stefana Michnika. Należy on do grupy stalinowskich katów, którzy winni odpowiadać przed sądem Rzeczypospolitej za zbrodnie przeciwko Narodowi Polskiemu. Prezes Sądu Najwyższego Adam Strzembosz pisał swego czasu na łamach "Rzeczpospolitej" (z 18 marca 1996 r.) o kapitanie Stefanie Michniku, jako członku jednej z dwóch grup sędziów najbardziej odpowiedzialnych za mordercze wyroki. Był on bowiem członkiem grupy sędziów, którzy orzekali wyroki śmierci w sprawach, w których doszło później do pełnej pośmiertnej rehabilitacji osób skazanych na śmierć. Stefan o czym pisałem w jednej z wcześniejszych notek, przebywa obecnie na stałe w Szwecji i udało mu się umknąć polskiemu wymiarowi sprawiedliwości.

W latach wczesnej młodosci Adam Michnik był aktywnym członkiem Hufca Walterowskiego (było to tzw "czerwone harcerstwo") prowadzonego przez Jacka Kuronia. Po jego likwidacji w 1961, "...zaczął uczestniczyć w spotkaniach Klubu Krzywego Koła. Po zamknięciu go w 1962 założył wraz z kolegami, za namową Jana Józefa Lipskiego i pod protekcją Adama Schaffa, dyskusyjny Klub Poszukiwaczy Sprzeczności..."
W roku 1964 rozpoczął studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie był kilkakrotnie zawieszany w prawach studenckich za swoją działalność opartą na krytyce PZRP i objęty zakazem publikacji.
W 1968 został relegowany z uczelni za udział w tzw. wydarzeniach marcowych, tj. protestach studentów i środowiska akademickiego, zapoczątkowanego zdjęciem przez cenzurę inscenizacji Dziadów Adama Mickiewicza w reżyserii Kazimierza Dejmka ze sceny Teatru Narodowego. Wkrótce po relegowaniu został skazany na 3 lata więzienia. Z więzienia wyszedł w 1969 roku. Wiadomo, że w latach 1976–1977 przebywał w Paryżu, a po powrocie do Polski włączył się w działalność istniejącego już od kilku miesięcy Komitetu Obrony Robotników. Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981, został internowany. W areszcie przebywał bez wyroku do roku 1984, w którym został zwolniony na mocy amnestii.
W 1985 został ponownie aresztowany i tym razem skazany na karę 3 lat pozbawienia wolności za udział w próbie zorganizowania strajku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Zwolniono go ponownie na mocy amnestii po około siedemnastu miesiącach więzienia.

Adam Michnik odegrał znaczącą rolę w tzw. "obradach okrągłego stołu", które miały miejsce w okresie od 6 lutego do 5 kwietnia 1989 roku. Obrady odbywały się przy udziale przedstawicieli władz PRL, "opozycji solidarnościowej " oraz Kościoła. Michnik zasiadał w zespole do spraw mediów, gdzie uzyskał zarówno dla siebie, jak i dla ludzi w nim zasiadających, gwarantowaną pozycję w kreowaniu obrazu rzeczywistości "pookrągło stołowej", co możemy obserwować przez ponad dwie ostatnie dekady. Mam tu na myśli jego niewątpliwy wpływ na rozwój krajowego rynku mediów, powstawanie nowych tytułów oraz na linie programowe przyszłych prywatnych nadawców. Nie jest dziś żadną tajemnicą, że Okrągły Stół utrwalił status quo w mediach elektronicznych na dziesiąciolecia, czego jesteśmy właśnie świadkami.

"... Pamiętajmy, że osoby w postaciach : Heleny Łuczywo, Jana Dworaka, Krzysztofa Kozłowskiego, Marcina Króla, Adama Michnika, Jacka Snopkiewicza, Krzysztofa Teodora Toeplitza, Jerzego Urbana zasiadały przy Okrągłym Stole w zespole ds. mediów, a po kontraktowych wyborach w 1989 r. zrobiły zadziwniającą, czy też wręcz "oszałamiającą" karierę w mediach. Zostały szefami mediów prywatnych i publicznych lub wpływowymi komentatorami politycznymi, przez pewien czas były także politykami i urzędnikami. Większość z nich atakowała próby odejścia od ustaleń Okrągłego Stołu, krytykowała środowiska patriotyczne, Kościół katolicki, zwłaszcza Radio Maryja ..."

[...] Jednym z ustaleń podzespołu ds. mediów było utworzenie "Gazety Wyborczej". W końcowym protokole z rozmów tego podzespołu stwierdzono: "W okresie kampanii wyborczej zapewnione zostanie ukazywanie się "Gazety Wyborczej", firmowanej przez środowiska skupione wokół Komitetu Obywatelskiego, która następnie przekształci się w ogólnokrajowy dziennik informacyjny".
Jednak gazeta ta - jak wspominał Iłowiecki - "miała być pismem całej opozycji, co wiązało się z licznymi przywilejami i spowodowało, że wielki strumień pieniędzy z zagranicy został skierowany na potrzeby redakcji. Wszyscy wiedzą, jak to się skończyło - i jeśli nawet przejęcie pisma przez grupę Michnika było zgodne z prawem, to z pewnością nie było zgodne z intencją ustaleń i po prostu z etyką. Jak dotąd Agora niszczyła tych, którzy wygłaszali podobną opinię". Twórcy "GW" - Adam Michnik i Helena Łuczywo, całkowicie zaakceptowali polityczną linię programową Okrągłego Stołu. Gazeta propagowała ideologię tych przemian, zasypywała linie podziału pomiędzy dawną opozycją solidarnościową i tzw. liberalną frakcją PZPR, krytykowała lustrację, dekomunizację, miała więcej zrozumienia dla ostatnich przywódców komunistów niż dla środowisk prawicowych. Równocześnie "GW" tropiła rzekomy obskurantyzm polskiego katolicyzmu. Krytykowała nauczanie Kościoła w sferze etycznej i obyczajowej, społecznej. Dzieliła katolicyzm na nowoczesny i zaściankowy. Kwestionowała powrót religii do szkół oraz uchwalenie ustawy częściowo chroniącej życie poczęte. To właśnie Helena Łuczywo z jednej strony wyrażała swoją dezaprobatę dla tej ustawy, a z drugiej strony atakowała propozycję lustracji. Wieloletniej kampanii propagandowej w "GW" poddano Radio Maryja. W 1995 r. po wypowiedzi o. Tadeusza Rydzyka, w której przypomniał komunistyczny rodowód Jacka Kuronia, Łuczywo grzmiała: "Ojciec Rydzyk obraża Jacka Kuronia". Natomiast rok później Łuczywo de facto stanęła w obronie Jerzego Urbana, który został skazany za publikację w "NIE" dokumentów SB o Zbigniewie Najderze. O ironio, Łuczywo, która była zaciekłym przeciwnikiem lustracji, teraz publicznie broniła Urbana: "Wolność prasy to również wolność dla autorów takich artykułów. Jedyne, co pozostaje dziennikarzowi, to wyrazić swą solidarność ze skazanym redaktorem. Solidarność z Urbanem przeciwko wyrokowi sądu niepodległej Rzeczypospolitej"..."

Pamiętajmy też, że od momentu pojawienia się określenia „gruba kreska” w exposé Tadeusza Mazowieckiego z września 1989, Michnik jest zwolennikiem i obrońcą tego terminu, oznaczającego w uproszczeniu akceptację dla bezkarności komunistycznych władz za ich zbrodnie dokonane na narodzie polskim w "nowej Polsce", którą śmiało można określić z tego powodu mianem PRL-Bis. Co niezwykle istotne, pomiędzy 12 kwietnia a 27 czerwca 1990 wraz z trzema innymi osobami ( "historykami" Andrzejem Ajnenkielem i Jerzym Holzerem oraz dyrektorem Archiwum Akt Nowych Bogdanem Krollem) uzyskał dostęp do wybranej części archiwów MSW, będąc w tym czasie posłem tzw. "sejmu kontraktowego". Grupa ta uzyskała potoczną nazwę „Komisja Michnika” i została powołana z inicjatywy Henryka Samsonowicza. Przeszła do historii dwuznacznością swoich działań, gdyż cele jej działalności były nazwijmy to, "niejasne", a jedynym efektem jej prac był raport, stwierdzający niekompletność archiwów MSW. "Dziwnym trafem" od tego czasu Adam Michnik stał się zdecydowanym przeciwnikiem lustracji i oczyszczenia państwa z agentury ubeckiej i sowieckiej. Zdecydowanie zwalczał na łamach swojego organu prasowego ludzi chcących rozliczeń historycznych i budowania nowego państwa w oparciu o prawdę. Najbardziej jaskrawym przykładem jego postawy jest wywiad jakiego udzielił 3 lutego 2001 Agnieszce Kubik i Monice Olejnik, w którym określił Czesława Kiszczaka i Wojciecha Jaruzelskiego mianem „ludzi honoru”, dotrzymującymi swoich zobowiązań. Dla mnie jakakolwiek, szczątkowa wiarygodność Adama Michnika, całkowicie "umarła" właśnie po publikacji tego wywiadu. Dlatego nie mam zamiaru pisać niczego na temat jego działalności od momentu tego wydarzenia, ponieważ uważam to za calkowitą stratę czasu. Trzeba jednak powiedzieć jedną zasadniczą rzecz, Adam Michnik swoją działalnością i wpływami ukształtował bardzo wielu ludzi. W mojej ocenie jest to zasadniczy problem, polegający na tym, że czy nam sie to podoba czy nie, jest on niestety ciągle obecny w naszym życiu publicznym, nawet gdy nie zabiera głosu. Zaraza powszechnej "lemingozy" jest również bezsprzecznie jego dziełem. Liczne szeregi jego wychowanków , zwanych powszechnie "lemingami" zdecydowanie bronią "wizji polski Michnika", wizji ... Polski zakłamanej, ułomnej, postkomunistycznej i garbatej. Jego działania uznaję za złe i szkodliwe, tak jak wcześniejsze działania jego najbliższych krewnych. Można też powiedzieć, że mamy tu jaskrawy dowód na potwierdzenie starej ludowej prawdy, że "niedaleko pada jabłko od jabłoni". Adam Michnik nie jest więc żadnym "żołnierzem wolności", chyba, że w znaczeniu żołnierzy opisanych w książce Suworowa o podobnie brzmiącym tytule.

Pozostaję jednak niezmiennie w przekonaniu, że "era Michnika" i PRL-Bis dobiegnie wkrótce końca.

Legionnaire

Zapraszam na kilka filmów poświęconych ocenie tej postaci.

Zbigniew Herbert o Michniku :