Zobowiązanie do współpracy z wywiadem wojskowym

Jednym z najważniejszych elementów, które pozwalają stwierdzić zwerbowanie do współpracy ze służbą specjalną, jest własnoręcznie sporządzone zobowiązanie do współpracy. Dotyczy to oczywiście tylko współpracy rejestrowanej. W Służbie Bezpieczeństwa stosowano własnoręcznie sporządzane zobowiązania, przez co roiły się od błędów i ich estetyka również pozostawiała wiele do życzenia – najczęściej pisano je na kartce zeszytowej.

Na wyższym poziomie kultury (materialnej) odbywała się współpraca z wywiadem wojskowym – Zarządem II Sztabu Generalnego. Żołnierze zadali sobie trud przygotowania i wydrukowania formularza, w którym współpracownik wstawiał datę i podpis:

 

                                                                                  Tajne spec. znaczenia

                                                                                 Egz. pojedynczy

 

 

 

Z O B O W I Ą Z A N I E

 

           Ja niżej podpisany(a)                                      zobowiązuję się na mocy dobrowolnej umowy udostępnić swój adres dla potrzeb Wywiadu Wojskowego PRL.

           Będę systematycznie przekazywał(a) wskazanym mi osobom korespondencję przeznaczoną dla Wywiadu nadchodzącą na mój adres, bez zapoznawania się z jej treścią.

           Zobowiązuję się do utrzymania w ścisłej tajemnicy faktu współpracy z Wywiadem oraz znanych mi spraw i osób.

           Powiadomiony(a) jestem, że w każdej chwili mogę być zwolniony(a) od obowiązku wykonywania zadań dla potrzeb Wywiadu Wojskowego PRL bez podania mi przyczyn i z tego tytułu nie mogę rościć żadnych pretensji zarówno do Wywiadu Wojskowego PRL, jak też innych instytucji państwowych.

           Wiadomym mi jest, że za zdradę i działanie na niekorzyść Państwa Polskiego grozi mi odpowiedzialność karna.

 

 

 

Dnia                                                                                                             

 

Zobowiązanie przyjął:

                       

 

Przedstawiony formularz nie był uniwersalny, odnosił się do jednego rodzaju współpracy ze służbą - udostępnienia skrzynki pocztowej dla korespondencji wywiadu tzw. adresówki, służącej do wymiany korespondencji bez zwracania uwagi kapitalistycznego kontrwywiadu. Przecież żaden agent nie mógł wysyłać korespondencji pod adres Sztabu Generalnego, znanego w całym NATO!

Oryginalnie zachowany w teczce dokument z jesieni 1989 r. wygląda tak:

 

                                                                                   00229/POY/89

 

                                                                                   Tajne spec. znaczenia

                                                                                   Egz. pojedynczy

 

 

 

Z O B O W I Ą Z A N I E

 

           Ja niżej podpisany(a) PAWEŁ DERESZ zobowiązuję się na mocy dobrowolnej umowy udostępnić swój adres dla potrzeb Wywiadu Wojskowego PRL.

           Będę systematycznie przekazywał(a) wskazanym mi osobom korespondencję przeznaczoną dla Wywiadu nadchodzącą na mój adres, bez zapoznawania się z jej treścią.

           Zobowiązuję się do utrzymania w ścisłej tajemnicy faktu współpracy z Wywiadem oraz znanych mi spraw i osób.

           Powiadomiony(a) jestem, że w każdej chwili mogę być zwolniony(a) od obowiązku wykonywania zadań dla potrzeb Wywiadu Wojskowego PRL bez podania mi przyczyn i z tego tytułu nie mogę rościć żadnych pretensji zarówno do Wywiadu Wojskowego PRL, jak też innych instytucji państwowych.

           Wiadomym mi jest, że za zdradę i działanie na niekorzyść Państwa Polskiego grozi mi odpowiedzialność karna.

 

 

 

Dnia 18.X 1989                                                                      Dere [podpis]

 

Zobowiązanie przyjął:

R. Ba [podpis]

 

Na formularzu naniesiono tylko numer pisma, imię i nazwisko osoby zwerbowanej, datę dzienną, podpis zwerbowanego i podpis oficera wywiadu, co znacznie oszczędzało energię uczestników spotkania, w tym przypadku odbywającego się w kawiarni Hotelu Europejski.