Za najpoważniejsze i najdłużej współpracujące osobowe źródło informacji SB w środowisku filmowym uznałem reżysera i kierownika produkcji - Jerzego Rutowicza. Świadczą o tym zapisy w jego teczce, w wielu teczkach inwigilowanych oraz jego zapisy ewidencyjne. Jego postać będzie się pojawiała na tym blogu wiele razy.
Na początek proponuję lekturę jednego z donosów na Janusza Morgensterna. Większość tego materiału, tematycznie rozbita została opublikowana w rozdziale książki Filipa Gańczaka. Ja znalazłem ten donos w takiej postaci:
Źródło: „Jerzy” tajne
Przyjął: Ćwierczakiewicz
Dnia: 26.III.1968 r. Doniesienie
[innym charakterem]
J.M. – Janusz vel Jakób Morgenstern – absolwent PWSTiFilmowej w Łodzi – reżyser filmowy od roku 1960 – debiut filmowy jako reżyser „Do widzenia do jutra”. Współpracował z literatami m.in. P. Minkiewicz, St. Dygat, T. Konwicki itd. W związek małżeński wstąpił po raz pierwszy z Krystyną Cierniak, która nawiązała intymne kontakty z P. Minkiewiczem. Był członkiem ZMP w PWSFilm.
Nie jest członkiem Partii.
Przez wiele lat określany był jako filmowy Don Juan – otoczony był rojem dziewczyn – popularnie mówiono, że miał „stajnię dziewczyn”. Bardzo typowy (i podkreślający to) judaista. W czasie swych częstych podróży zagranicznych – delegowany służbowo przez zwierzchników – zawsze podkreślał swoje pochodzenie żydowskie. Pupilek St. Wohla – popierany przez J. Bossaka, J. Kawalerowicza, Z. Goldberga, J. Rybkowskiego. Do grona jego przyjaciół należą Jakób Goldberg (as. reżysera, starszy), M. Wajnberger (kier. produkcji filmów). Posiada kontakty dość liczne, ale nie znane mi dokładnie tzn. personalnie – z zagranicą – utrzymywane przy okazji osobistych wyjazdów (zwłaszcza do Francji) lub przy okazji wyjazdów St. Dygata.
Charakter jego cechuje zawziętość, twardość i buta. Życzliwy tylko dla najbliższych, a zwłaszcza dla tych, od których zależy. Nie cieszy się opinią koleżeńskiego twórcy filmowego. Do Partii ma stosunek lekceważący. Obecnie realizuje filmy TV z serii „Stawka większa niż życie” – tzn. kpt. Kloss. Lubi towarzyskie, lekkie życie połączone z alkoholem i kobietą.
Bardzo często przebywa w lokalu SPATiF w W-wie i Łodzi.
Teraz jest w okresie montażu i udźwiękowienia w/w filmu i przebywa na przemian to w W-wie, to w Łodzi (Gr. Hotel).
Jerzy
[innym charakterem]
Doniesienie dotyczy figuranta sprawy tow. Kozarzewskiego – J. Morgensterna. „Jerzy” podał mi na żywo ocenę osoby Morgensterna. W aktualnej jego sytuacji nie jest zorientowany, gdyż 19 bm. powrócił z zagranicy. W/g oceny „Jerzego” jest to człowiek ściśle związany z tzw. „rekinami filmu”. Posiada liczne kontakty za granicą, które nie są mu znane. Ulubionym jego pisarzem jest Dygat, którego Morgenstern jest przyjacielem.
Zleciłem ks. ps. „Jerzy”, aby w jak najszybszym czasie nawiązał osobisty kontakt z Morgensternem. Opowiedział o swym pobycie za granicą oraz zagrał rolę człowieka, który nie jest zorientowany w wydarzeniach krajowych. Nadto w miarę możliwości ma ustalić aktualną dziewczynę Morgensterna, która z widzenia jest mu znana. W toku rozmów z Morgensternem „Jerzy” ma zwracać uwagę na jego wypowiedzi dot. aktualnej sytuacji politycznej w kraju. Również ma starać się uzyskiwać dane o Morgensternie drogą pośrednią od osób trzecich.
W dniu 27 bm. ks. ps. „Jerzy” ma do mnie zadzwonić o godz. 1200, gdy będzie w W-wie celem uzgodnienia spotkania. Relację ze swego pobytu za granicą złoży w terminie następnym.
2 egz Insp. Wydz. I Dep. II
mjr ...kiewicz
Wyjaśnienia wymaga, że autorstwa Rutowicza jest tekst - od J.M. – Janusz vel Jakób Morgenstern /.../ - do Łodzi (Gr. Hotel).
Jerzy.
Natomiast SB-ek „notkę” zatytułował – pierwsze 3 wersy i dopisał omówienie dla swoich przełożonych – ostatnie 14 wersów. W zasadzie nie muszę dodawać, że Rutowicz nie pojawia się w takim charakterze w książce rzekomo poświęconej filmowcom.
Osoby zadowolone i niezadowolone z lektury proszę o klikanie na poniższe reklamy.
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Kultura