Tarnów był pierwszym w Polsce wolnym miastem w 1918 roku

Wydarzenia 1. wojny światowej, a zwłaszcza bolszewicki przewrót październikowy w 1917 roku osłabiły do tego stopnia imperia europejskie, które okupowały Polskę, iż mogła ona w końcu odzyskać niepodległość jesienią roku 1918. Warto w tym miejscu przypomnieć wydarzenia tamtych czasów, które rozegrały się w Tarnowie.


Już 30 października 1918 roku ówczesny burmistrz Tarnowa Tertil zwołał nadzwyczajną sesję Rady Miasta w godzinach wieczornych. Na podstawie źródeł, którymi dysponujemy, wiemy, iż na sesji obecnych było wówczas 26 radnych. Młodszym czytelnikom należy się wyjaśnienie, iż w owych czasach dużą rolę w samorządzie tarnowskim odgrywali Polacy żydowskiego pochodzenia. Na sali obrad byli więc wówczas także radni Żydzi.

Na wniosek burmistrza Tertila, który przeszedł do historii jako jeden z najwybitniejszych tarnowian, rada miasta oświadczyła że „Tarnów oddaje się poleceniom rządu warszawskiego i że organowi rządowemu utworzonemu przez Radę Regencyjną da posłuch. Rada nagłość wniosku uchwaliła jednomyślnie”.

Oznaczało to w praktyce, że Tarnów jako pierwsze miasto w Polsce odzyskał niepodległość. Dopiero na drugi dzień rada miasta Krakowa podjęła podobną uchwałę. Tarnowianie w noc z 30 na 31 października 1918 roku rozbroili wojska austriackie, stacjonujące w Tarnowie. Wsadzili żołnierzy austriackich do pociągów, a ci bez sprzeciwu odjeżdżali do swoich krajów: Węgier, Czech, Austrii, Chorwacji, Bośni. Młodzież tarnowska zrzuciła orły cesarskie ze starostwa. Przez całą noc trwało święto wolności w Tarnowie.

W 2005 roku ówczesny Przewodniczący Komisji Kultury Rady Miejskiej w Tarnowie, Antoni Sypek złożył wniosek na sesji rady o zamontowanie w budynku Urzędu Miasta stosownej tablicy, upamiętniającej nazwiska radnych biorących udział w pamiętnej sesji niepodległościowej roku 1918. Ówczesny Prezydent Tarnowa, Mieczysław Bień zapowiedział umieszczenie takiej tablicy w remontowanym wówczas budynku samorządu tarnowskiego przy ulicy Mickiewicza 2.

Wydaje się, że w następnym roku, gdy będziemy obchodzić 90. rocznicę odzyskania niepodległości, będzie stosowny moment, by taką pamiątkową tablicę faktycznie umieścić na ścianie budynku, w którym obecnie urzęduje Prezydent Tarnowa. Warto pamiętać bowiem o tym, że to właśnie Tarnów był pierwszym w Polsce wyzwolonym spod panowania zaborców miastem.