„Demokracja, republika: co znaczą te słowa? Co zmieniły one w świecie? Może ludzie stali się uczciwsi, bardziej lojalni, lepsi? Może naród jest szczęśliwszy? Wszystko jest jak przedtem, jak zawsze. Złudzenia, złudzenia. Król nigdy nie może żałować użycia siły. Bolesna konieczność to konieczność i król nie może się zatrzymać w obliczu żadnej konieczności. Nawet kiedy jest mu niemiła. Nigdy się nie obawialiśmy surowości; król wie, czego potrzebuje naród, naród tego przecież nie wie. Na przykład tego, żeby go ukarać. Musimy stosować się do nakazów. Naszego sumienia i to wszystko. Nigdy nie cierpimy z powodu wymierzenia kary, ponieważ wierzymy w tę karę, mamy całkowite zaufanie do Naszego sumienia. Tak musi być i tak jest".
Hajle Syllasje I
*********************************************
27 sierpnia (prawdopodobnie) 1975 roku został zamordowany w Addis Abebie, w wieku 83 lat (ur. 23 VII 1892), Hajle Syllasje I [vel Hajle Selasje I, Haile Selassie I – w języku gyyz (dawnym etiop. literackim, obecnie jedynie liturgicznym) „Potęga Trójcy”], ostatni cesarz (negus negast) Etiopii ze starożytnej dynastii salomońskiej, panujący de facto w latach 1930-36 i 1941-74 – w pełnej tytulaturze: „Cesarz Hajle Syllasje, Zwycięski Lew Plemienia Judy, Wybraniec Boży, Król Królów Etiopii”
Po formalnym wstąpieniu na tron cesarski zakazał całkowicie niewolnictwa oraz oktrojował konstytucję, utrzymującą jednak pełnię suwerennej władzy monarchy; po napaści faszystowskich Włoch w 1935 i zajęciu przez nich całkowicie kraju, musiał uchodzić na emigrację (do Wielkiej Brytanii), gdzie powołał rząd emigracyjny; powszechną sympatię i szacunek wzbudzała jego mikroskopijna sylwetka w pelerynie i z parasolem w dłoni, gdy kołatał o pomoc dla swojej okupowanej ojczyzny; powrócił na tron w 1941, po wyparciu wojsk włoskich z Etiopii przez Brytyjczyków.
Był kawalerem Orderu Orła Białego, nadanego mu w 1930 roku.
Został we wrześniu 1974 obalony wskutek puczu płk. Mengystu Hajle Marjama. Był więziony oraz maltretowany fizycznie i psychicznie; są podawane różne wersje dotyczące sposobu jego zamęczenia (wg urzędowego komunikatu zmarł wskutek nieudanej operacji prostaty), a nawet czasu – niektóre wersje mówią, że już kilka dni po zamachu uduszono go poduszką; zwłoki prawdopodobnie utopiono w pałacowej latrynie, skąd ekshumowano je w 2000 roku i pogrzebano wg obrządku kościelnego. Światową sławę zyskał niestety także dotyczący go paszkwil pt. Cesarz autorstwa znanego konfabulatora i agenta wywiadu PRL, Ryszarda Kapuścińskiego.
(źródło własne, kalendarium prof. Bartyzela)
Zobacz również: www.goodreads.com/book/show/523281.My_Life_and_Ethiopia_s_Progress_Vol_1
