McCain zrobił więcej niż było można

John McCain od momentu deklaracji o starcie w wyborach, aż po listopadowy finał kampanii wyborczej cały czas skazywany jest na porażkę. Za każdym razem sędziwy senator pokazuje niedowiarkom, jak bardzo się mylili. Czy będzie tak również we wtorkowych wyborach?

 

Na kilkadziesiąt godzin przed rozpoczęciem głosowania nikt nie ukrywa, że musiałby zdarzyć się cud, gdyby wygrał kandydat republikanów – John Mc Cain. Jeszcze kilka dni temu sondażowa przewaga Obamy wynosiła nawet 10%. Wczoraj zaś ukazały się sondaże, w których przewaga ta utrzymuje się na wysokości 5-6%. Granica błędu statystycznego wynosi niemal 3%. Czy to oznacza, że republikanie powinni już raczej myśleć o tym, jak tłumaczyć swoją porażkę? Niekoniecznie. Wielu komentatorów zza oceanu wskazuje, że nie wszystko jest jeszcze rozstrzygnięte, że fala obamomanii może rozbić się nie tylko w ostatnich godzinach rywalizacji, ale już przy urnach.

 

W ostatnich dniach, co oczywiste, oba sztaby wyborcze wyciągają jeszcze asy z rękawa, które miałyby pogrążyć kandydata. Mieliśmy więc sprawę ciotki Baracka Obamy, która nielegalnie przebywa w Stanach Zjednoczonych, wczoraj ujawniono się kompromitującą wpadkę Sarah Palin. Kandydatka na wiceprezydenta nabrała się na żart, w którym dowcipniś udawał prezydenta Francji. Jeszcze przez kilkadziesiąt godzin będziemy świadkami ostrzeliwania najsłabszych punktów kandydatów, wyciągania informacji, które mogą podważyć ich szanse w drodze do zwycięstwa. W przypadku McCaina jest to już chyba ostatni sposób, by przechylić szalę na swoją korzyść. Słynna republikańska maszyna wyborcza tym razem nie funkcjonuje tak jak w czasach Goerge’a Busha. W ostrej walce na skompromitowanie rywala, co przecież zadecydowało w przekreśleniu szans John’a Kerry’ego, dziś demokraci wydają się skuteczniejsi. Być może dlatego, że McCain jest dość osamotnionym kandydatem, mało republikańskim kandydatem republikanów.

 

W przypadku McCaina sporym sukcesem jest sam fakt, że do samego końca wciąż jeszcze liczy się jako kandydat do Białego Domu. Końcowy okres prezydentury Busha z coraz gorszą sytuacją nie tylko w Iraku, ale także w Afganistanie i w reszcie z finansową katastrofą sprawił, że praktycznie żaden kandydat Partii Republikańskiej nie miałby szans z demokratą. McCain wciąż szanse ma, mimo tego że nie wyparł się swoich poglądów, a więc nie wycofał poparcia dla wojny w Iraku, nie odrzucił również poparcia urzędującego, skrajnie niepopularnego prezydenta. Nie odrzucił tylko i wyłącznie z partyjnej lojalności, ale cały czas starał się dystansować wobec polityki Busha. Jeśli prześledzimy karierę senatora Mc Caina zauważymy, że sprzeciw wobec obecnego prezydenta miał dużo głębsze korzenie.

 

Kandydat prawicy jest w przedziwnej sytuacji. To, co sprawia, że zachowuje szanse w wyścigu, jednocześnie z drugiej strony szanse te ogranicza, oddalając nadzieję na zwycięstwo. Wydawało się bowiem, że prawa strona amerykańskiej sceny, mając na uwadze fatalne rządy Busha, jeśli chce marzyć o wygranej, musi być jak najmniej związana z polityką neokonserwatystów, jak najmniej republikańska. I taki właśnie kandydat wyłonił się z prawyborczej rywalizacji. Centrowy człowiek kompromisu, ceniony senator i patriota – John McCain. To, co zadecydowało o jego akceptacji w społeczeństwie zaowocowało jednak nieprzychylną oceną w jego własnej partii. Bez totalnego zaangażowania całej Partii Republikańskiej nie sposób wygrać wyborów, zwłaszcza tych, które odbędą się już za chwilę.

 

Mimo startu w trudnej dla prawicy chwili w normalnych okolicznościach McCain mógłby mieć nawet poważniejsze szanse. Jeszcze rok temu normalnymi warunkami było starcie z Hillary Clinton. Nikt nie spodziewał się wówczas nadejścia tak charyzmatycznego kandydata jak Barack Obama. Nikt nie spodziewał się totalnego szaleństwa, powstania całkowicie nowego zjawiska społecznego. To miały być normalne wybory, w których zetrą się doświadczeni politycy i w których przeważać będą demokraci. McCaina cały czas prześladuje polityczny pech – kiedy już udało mu się wygrać prawybory, to spotyka na swojej drodze polityka, który niesie ze sobą erupcję entuzjazmu w społeczeństwie.

 

Najpoważniejszym zarzutem skierowanym wobec Mc Caina jest… Sarah Palin. Warto zastanowić się, czy przypadkiem konserwatystka z Alaski nie tylko nie pogrążyła sędziwego senatora, ale wręcz poważnie wzbogaciła jego kandydaturę. Wobec zjawiska obamomanii McCain nie mógł wskazać na swojego zastępcę polityka o charakterystyce podobnej do niego samego. Nie mógł wskazać znanego, doświadczonego polityka z Waszyngtonu. Musiał być to ktoś nowy, młody, energiczny, przebojowy, świerzy, ktoś kto tak jak Obama, porwie tłumy. Mimo wszelkich zarzutów o niekompetencję, mimo wpadek, Sarah Palin jest taką właśnie osobą. I być może dlatego właśnie na niej skupiły się ataki demokratów. W wywiedzie dla WPROST senator McCain powiedział „Sarah ma większe doświadczenie niż kandydujący przed laty na prezydenta demokrata Bill Clinton, wtedy gubernator małego stanu Arkansas. Ona nadzoruje budżet w wysokości 14 mld USD, a jej stan jest jednym z największych i ze względu na wydobycie ropy, gazu i innych surowców – ważny gospodarczo.”

 

Symptomatyczne, że zarówno w Unii Europejskiej ( choćby ustami Barroso, ale przecież nie tylko) jak i w Rosji Obama ma spore poparcie wśród polityków. Bruksela i państwa wspólnoty radują się, że w końcu w Waszyngtonie zasiądzie polityk o zbliżonych do nich socjalnych, lewicowych poglądach. Rosjanie cieszą się, ponieważ wiedzą, że McCain wypowiada się bardzo krytycznie wobec ekspansji Kremla w Europie Wschodniej. Obama może pozwolić Moskwie na sporę swobodę w tym zakresie. Jako Polacy winniśmy interpretować to jako punkt dla niemiecko-rosyjskiej polityki w naszym sąsiedztwie. Cieszenie się z niewielkich szans McCaina jest więc w naszym przypadku dość niezrozumiałe.

 

Bartek Królikowski