szpak80 szpak80
694
BLOG

Zanim sowieci odsunęli Gierka i Jaroszewicza, czyli złoża na Suwalszczyźnie

szpak80 szpak80 Polityka historyczna Obserwuj temat Obserwuj notkę 0

Dział: Polityka, Temat: Surowce

Niezbędne wprowadzenie (linki):
Suwalszczyzna posiada najcenniejsze zloża Europy
oraz:
Towarzysz Afrykan Kisłow Rozsypuje Rdzenie

Motto:
"Polska to brzydka panna bez posagu, która nie powinna być zbytnio wybredna” - "prof." i "autorytet" III RP - Władysław Bartoszewski

Osoby:
1979:
Edward Gierek /1913-2001/ - I sekretarz PZPR (12.1970-09.1980)
Piotr Jaroszewicz /1909-1992/ - premier PRL (12.1970-02.1980)
1990:
Marcin Święcicki /1947-/ - działacz ZMS,ZSMP, PZPR, Okrągły Stół, członek i sekretarz Komitetu Centralnego PZPR, później UW, PO.
Andrzej Miłkowski /1939-2010/ - przewodniczący rady robotniczej, działacz Solidarności, odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi PRL /1981/, Okrągły Stół, Solidarność Pracy, poseł na "sejm kontraktowy", oddał nieważny głos przyczyniając się do wyboru Jaruzelskiego na prezydenta, później UP.
Józef Kuśmierek /1927-1992/ - członek GL/AL, "w obstawie I posiedzenia "Krajowej Rady Narodowej" PPR, funkcjonariusz mediów - red. Trybuny Dolnośląskiej (1945-7), później Życie Warszawy, Biuletyn KOR, GW.

Polska oraz: PRL, ZSRS, Niemcy, USA, Chiny, Soros i inni.   

***


"Poseł Andrzej Miłkowski
Interpelacja do ministra Współpracy Gospodarczej z Zagranicą
w sprawie umowy zawartej między Polską [PRL] a RFN dotyczącej zakupu złóż rudy na Suwalszczyźnie

Otrzymałem zapytanie wyborcy, dotyczące treści artykułu red. Józefa Kuśmierka, opublikowanego w nr 32 "Tygodnika Kulturalnego" z 6.8.89 r. W artykule tym red. Kuśmierek podaje, że natrafił na ślad umowy zawartej między Polską a RFN w sprawie zakupu złóż rudy na Suwalszczyźnie. Umowa ta jest niekorzystna dla Polski, na co zwrócił uwagę GATT.
Red. Kuśmierek, z którym rozmawiał kierownik biura poselskiego potwierdził, że miał dostęp do części materiałów, związanych z tą umową.
Proszę uprzejmie o poinformowanie mnie, czy taka umowa istotnie została zawarta i jak ocenia pan minister jej ewentualne skutki dla środowiska naturalnego i dla skarbu państwa.
Poseł Andrzej Miłkowski
Warszawa, dnia 22 stycznia 1990 r."

"Odpowiedź ministra współpracy gospodarczej z zagranicą [Święcicki] na interpelację posła Andrzeja Miłkowskiego w sprawie umowy zawartej między Polską [PRL] a RFN dotyczącą zakupu złóż rudy na Suwalszczyźnie.

1. Geneza
Koncepcja współpracy polsko-zachodnioniemieckiej przy eksploatacji złoża rud polimetalicznych w województwie suwalskim (w miejscowości Krzemianka) powstała w kontekście procesu restrukturyzacji przemysłu polskiego w latach 70. W myśl tej koncepcji eksploatacja złoża zapewniałaby oparcie gospodarki na własnej rudzie żelaza, dając jednocześnie możliwość eksportu współwystępujących w niej metali rzadkich - wanadu i ilmenitu (tlenek żelaza i tytanu).
Dla uruchomienia tego kapitałochłonnego przedsięwzięcia poszukiwano niezbędnych środków w kraju i za granicą, przy czym wobec partnerów zagranicznych przyjęto formułę sfinansowania przez nich budowy kopalni w zamian za długoletnie dostawy z Polski (na warunkach handlowych) wymienionych powyżej obu rud metali rzadkich.

2. Przedmiot porozumienia o współpracy
Jako partnera w przedsięwzięciu wybrano koncern zachodnioniemiecki Metallgesellschaft AG z Frankfurtu n/Menem, znany już władzom i przedsiębiorstwom polskim z nawiązanej wcześniej współpracy w dziedzinie eksploatacji złóż miedzi w zamian za udostępnienie Polsce kredytów, a więc w formule, którą zastosowano także w przypadku przedsięwzięcia w Krzemiance.
Zasady współpracy w omawianym projekcie regulowały dwie zawarte równolegle umowy:
a) porozumienie wstępne, zawarte 9 czerwca 1979 r. między firmą Metallgesellschaft AG a CIE Impexmetal i Zjednoczeniem Budownictwa Przemysłowego i Kopalnictwa Rud, przewidujące dostawy rud wandau i ilmenitu do RFN; w wykonaniu tego porozumienia wstępnego strony miały zawrzeć w ciągu 4 lat odpowiednie porozumienie ostateczne;
b) umowę kredytową, podpisaną 14 września 1979 r. między Bankiem Handlowym w Warszawie przez Dresdner Bank AF; umowa przewidywała udzielenie Bankowi Handlowemu kredytu w wysokości 750 mln. DM, przeznaczonego na sfinansowanie projektu budowy kopalni. Warunki kredytu odpowiadały obowiązującym wówczas warunkom na światowych rynkach finansowych.
Kontraktu handlowego między stronami nie zawarto, weszła w życie tylko umowa kredytowa.
Przedsięwzięcie nie było przedmiotem formalnego uzgodnienia między rządami Polski a RFN, aczkolwiek oba rządy - z uwagi na skalę przedsięwzięcia i jego charakter - musiały wyrazić swoją zgodę. W przypadku RFN świadczy o zaangażowaniu rządu fakt ubezpieczenia kredytu przez rządową instytucję ubezpieczania kredytów "Hermes" oraz fakt posłużenia się własnym ustawodawstwem, które popiera i umożliwia finansowanie interesujących dla gospodarki niemieckiej przedsięwzięć surowcowych. W naszym przypadku świadczą o tym decyzje rządu, udział przedstawicieli administracji państwowej w negocjacjach oraz wprowadzenie inwestycji do NPSG.

3. Realizacja
a) Z uwagi na to, że realizacja omawianego przedsięwzięcia miała rozpocząć się na przełomie lat 1979/1980 i być kontynuowana w latach 80. a więc w okresie wchodzenia i narastania kryzysu strukturalnego gospodarki polskiej, nie nastąpiło praktycznie uruchomienie projektu. Zbudowano wprawdzie pewne elementy infrastruktury (np. baraki dla robotników, zaczęto przygotowywać teren pod budowę kopalni) oraz dokonano wierceń, ale wszelkie prace wkrótce zawieszono, by następnie w ogóle ich zaniechać. Nie odnotowano zatem żadnego wydobycia rudy w celach handlowych.
Inwestycja była corocznie przekładana w planie gospodarczym, a w 1985 r. została z niego usunięta.
b) Kredyt w wysokości 750 mln DM został zużyty na pokrycie bieżących polskich zobowiązań płatniczych.

4. Skutki
a) Ponieważ eksploatacja złoża w Krzemiance nie została nigdy rozpoczęta, nie nastąpiło zagrożenie dla środowiska naturalnego w tym regionie kraju. Wykonane roboty wiertnicze, w większości na terenie otwartym, spowodowały tylko takie skutki, jakie niosą za sobą tego rodzaju prace. Aczkolwiek inwestycja nie została uruchomiona wykonane badania przygotowawcze pozwoliły rozpoznać tamte tereny od strony geologicznej.
b) Po uzgodnieniach wstępnych dotyczących zasad współpracy w pierwszym okresie nie doszło - jak już zaznaczono powyżej - do podpisania żadnych kontraktów handlowych.
Z tytułu porozumienia wstępnego strona polska nie poniosła żadnej odpowiedzialności.
c) Skutkiem, który obciążył i w dalszym ciągu obciąża gospodarkę polską i bilans płatniczy państwa pozostaje, ujmując w sposób syntetyczny dla bardziej przejrzystej prezentacji, dług 750 mln DM, włączony do późniejszych umów refinansowych. W latach 1979-1984 zapłacono 205 mln. DM z tytułu odsetek od kredytu i kosztów kredytu. Do zapłacenia na dzień 1 stycznia 1990 r. pozostaje kwota 227 mln. DM z tytułu odsetek.
Rząd RFN zakwalifikował ten kredyt do globalnych wierzytelności wobec Polski. Dlatego jest on traktowany według zasad przyjętych przez rządy państw wierzycielskich dla polskich długów gwarantowanych, a więc objęty procedurą Klubu Paryskiego i zawieranych w ślad za tym dwustronnych umów refinansowych między Polską a RFN.

5. Ocena ogólna
Z perspektywy czasu można ocenić omawiane przedsięwzięcie inwestycyjne jako przykład zastosowania - niezależnie od inicjalnych intencji autorów koncepcji - typowej w owym czasie polityki wykorzystywania uzyskanych na Zachodzie kredytów inwestycyjnych na spłaty wierzytelności bieżących wobec kredytodawców zachodnich. Z dzisiejszego punktu widzenia stwierdzam, że polityka taka, spełniając bieżąco rolę pozornie pozytywną, sprzyjała szybkiemu narastaniu zadłużenia, a nie jego zapobieganiu i stąd należy ją ocenić jako naganną.
Minister Marcin Święcicki
Warszawa, dnia 1 marca 1990 r."

szpak80
O mnie szpak80

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Polityka