Jako obywatele jesteśmy bombardowani informacjami o zagrożeniu demokracji, o łamaniu prawa przez obecnie rządzących a pan Frasyniuk posunłą sie dużo dalej sugerując, że następne manifestacje odbędą się pod celami.
Ale o co tak naprawdę w tym wszystkim chodzi?
Główne media przedstawiają nam opinie różnych prawników twierdzących, że prezydent i sejm złamał prawo, natomiast przedstawiciele prezydenta i sejmu odpierają te zarzuty przedstawiając swoje opinie prawne, których główne media nie prezentują.
Mamy galimatias, bo sie okazuje, że jedną sprawę prawnie możemy różnie interpretować. A jeśli możemy różnie interpretować to prawo nie jest równe wobec wszystkich.
Przechodząc do odpowiedzi na pytanie musimy sobie zadać trud i prześledzić proces dochodzenia Trybunału do wyroku wydanego 3 grudnia 2015.
A więc od początku:
- w czerwcu sejm uchwalił zmianę ustawy o Trybunale Konstytucyjnym,
- autorami lub współautorami a napewno recenzentami byli sędziowie Trybunału Konstytucyjnego (Rzepliński, Tuleja, Biernat),
- na podstawie zmienionej ustawy poprzedni sejm wybrał pięciu sędziów w tym dwóch, których kadencja kończyła się dopiero w grudniu,
- prezydent odmówił przyjęcia ślubowania od wybranych osób na sędziów zgłaszając zastrzeżenia co do sposobu procedowania oraz zgodności ustawy z konstytucją,
- nowy sejm postanowił anulować wybór owych pięciu osób i powołał nowych pięć osób na sędziów,
- prezydent przyjął ślubowanie od nowo wybranych osób a prezez Trybunału odmówił im prawa do pracy nad wyrokami w Trybunale do czasu roztrzygnięcia sporu,
- 3 grudnia Trybunał orzekł, że sejm poprzedniej kadencji mógł wybrać 3 sędziów, dwóch natomiast nie mógł.
Musimy sobie zadać następujace pytanie. Czy sędziowie mogą być autorami, współautorami lub recenzentami projektów ustaw? Wg nowej ustawy nie powinni lub nawet nie mogą, natomiast wg poprzedniej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym moglibyć, ponieważ ustawa nie im tego nie zabraniała. Jednakże zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym obowiązującej w okresie procedowania nad nową ustawą powinni być niezawiśli a zgodnie art. 8 "Sędzia Trybunału odpowiada dyscyplinarnie za naruszenie przepisów prawa, uchybienie godności swego urzędu lub inne nieetyczne zachowanie mogące podważyć zaufanie do jego osoby." Z art. 8 jasno wynika, że sędzia który swoimi działaniami naraża się na zachowanie nieetycznze lub podważające zaufanie podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej. W tym konkretnym przypadku: autorstwa, współautorstwa lub recenzowania ustawy mamy wypełniony art. 8. Sędziowie poprzez swoje działanie naraźli sie na zachowania nieetyczne oraz podważające do nich zaufanie poprzez pisanie w tajemnicy ustawy (zachowanie podważające zaufanie), przedłożenie swojej ustawy jako projektu prezydenckiego (zachowanie nieetyczne), niereagowanie na znaczącą zmianę wprowadzoną przez posła PO a dotyczącą możliwości wyboru wszystkich sędziów (zachowanie podważające zaufania).
Kolejną spawą jest sam proces przygotowania do wydania orzeczenia, które nastąpiło 3 grudnia 2015.
17 listopada wpłynął wniosek posłów RP do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności ustawy o Trybunale Konstytucyjnym z ustawą Zasadniczą.
19 listopada Przewodniczący składu orzekającego wyznaczył termin rozprawy w pełnym składzie na dzień 3 grudnia 2015.
Zgodnie z ustawą o Trybunale Konstytucyjnym art. 44 ust 1. Trybunał orzeka w pełnym składzie pkt. f) o szczególnej zawiłości i dośności, natomiasta zgodnie z art. 44 ust. 2 o uznaniu sprawy szczegolnie zawiłej lub donośnej rozstrzyga Prezes Trybunału z własnej inicjatywy lub na wniosek składu orzekającego.
1 grudnia 2015 Trybunał orzekający zwrócił się do Prezesa Trybunału o zmianę składu orzekającego zmniejszającego skład.
Tu mamy problem, ponieważ brak jest podstawy prawnej dla wydania takiego postanowienia o zmiany ilościowej składu orzekającego. Uzasadnienie wniosku do Prezesa jako główny powód podaje wygaśnięcie kadencji sędziów co powoduje brak gremium dziewięciu sedziów. To jednak nie jest powód prawny do zmiany statusu ważności sprawy o której mówi art. 44 ust 1 pkt f.
W związku z powyższym rodzi się następujące pytanie:
Czy sędziowie wydając orzeczenie w dniu 3 grudnia 2015 zlamali ustawę o Trybunale Konstytucyjnym z dnia 25 czerwca 2015 art. 44 ust. 1 pkt f) oraz art. 44 ust. 2, oraz czy trzej sędziowie uczestniczacy w pracach nad ustawą złamali art. 6 ust. 1 oraz art. 8 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym z dnia 1 sierpnia 1997 roku.
