Nasz czas się kończy, Obywatele? A może się zaczyna?

Nasz czas się kończy -  obwieszczał średnio co trzy i pół minuty Krzysztof Kłopotowski, dla którego programu „Kinematograf”, przeniesionego z niszowej TV Puls do misyjnej jedynki, postanowiłam któregoś dnia  wytrwać w fotelu mimo pierwszej w nocy. Pierwsza w nocy to, wiadomo, najlepsza pora, żeby obejrzeć program, w którym rozmawiają, a nie przekrzykują się i gonią z czasem. Wiec zasiadłam. Ale okazało się, że po  przeniesieniu do Misyjnej, u Kłopotowskiego  już  się nie rozmawia. To, co lubiłam w Pulsie – zastanawianie się, szukanie argumentów, zamieniło się w Misyjnej w parę felietoników przekładanych kilkuzdaniowymi początkami rozmów z gośćmi. A na końcu każdego takiego początku tubalne  nasz czas się kończy… autora. Żywo, nowocześnie i dynamicznie. No.

 

 W październiku i listopadzie  Misyjna TV przeznaczyła zapewne czas na wyborcze spoty, potem na przedwyborcze, tuż-po-wyborcze i całkiem-po-wyborcze sondaże a też przewidywane-wyniki, prawdziwe-wyniki oraz pierwsze-zaraz-po-wyborcze i nieco-później-po-wyborcze analizy scenariuszy koalicyjnych. Emocje w zenicie, technika w służbie narodu. Mree – burczę pod nosem za Janerką Lechem.

 

 Po wyborach (za jedne sto podatniczych milionów) okaże się zapewne jak zwykle ostatnio, że naród podzielony jest mniej więcej po równo. A krajem jakoś rządzić trzeba. Jak? Tfu, tfu, kompromis trzeba dowartościować chyba.  Ale żeby dochodzić do kompromisów trzeba mieć czas. A nasz czas się skończył, proszę państwa.  I co tu robić?

Znudziło mi się to, prawdę mówiąc. 

**

Polaryzacja społeczna utrwaliła się na stałym  poziomie. Nie tylko w Polsce. Amerykańskie wybory w których wygrał Bush pokazują to wyraźnie. System się, za przeproszeniem, spetryfikował.  

Owszem, możemy przez kolejne 50 lat udowadniać sobie, że pół procenta społeczeństwa ma  decydować o tym, jak ma żyć reszta. Ale czy to ma sens? Przeciąganie się nawzajem, walka na tak zwane argumenty – muszą odejść w niebyt. Chyba, że chcemy znienawidzić się nawzajem lub też  zatomizować w stopniu uniemożliwiającym istnienie jakiejkolwiek wspólnoty. 

Odkąd świat wyartykułował Prawa Człowieka, coraz więcej jest osób, które chcą, żeby ich zdanie było brane pod uwagę, coraz więcej wyrażonych sprzecznych racji, interesów, stanowisk. 

Dwieście lat temu  zasadą, wedle której  organizowało się życie społecznej wspólnoty było tworzenie partii, które umożliwiały obywatelom posiadanie wpływu i zabieganie o własne interesy. Dzielenie się, polaryzowanie postaw i stanowisk – potrzebne kiedyś -  dziś może nas tylko niszczyć, jeśli nie nauczymy się traktować polaryzacji jako stanu wyłącznie przejściowego.

Przyszedł czas na radykalną zmianę głównej  zasady określającej sposób reprezentacji i sposób wypracowywania decyzji. Nie pars- partis, nie „część”, partia  i jak najwyraźniejsze jej wyłonienie i wyrażenie, a potem walka miedzy częściami musi stać się ową nową zasadą organizacji życia. Nie część, lecz przeciwnie – całość. Bo najważniejsze jest przetrwanie -  w dobrej kondycji, harmonii i stwarzające jak najlepsze warunki rozwoju każdego pojedynczego człowieka – całości. 

Części – partie – mają dziś sens ledwie chwilowy, kiedy skupiają się  wokół konkretnych spraw czy problemów. Ale zasadą nadrzędną musi stać się postulat konieczności wypracowania za każdym razem, w każdej pojawiającej się spornej sprawie – decyzji, która w najpełniejszym z możliwych stopniu uwzględni sprzeczne potrzeby różnych stron. 

Do tego potrzeba nam świadomości, że każdy kompromis   jest największym dobrem. Że samo poszukiwanie kompromisu stwarza przestrzeń, w którym mają szanse pojawić się nowe, dobre dla wszystkich rozwiązania. Ważna jest  sama zmiana postawy: nie „kto kogo” ale „jak razem pochylić się nad rozwiązaniem”.  

Jak to zrobić? Jak przyjąć postawę zakładającą, że i ja i ktoś, kto myśli o dowolnym problemie inaczej niż ja – mamy te same prawa. Że nikt z nas nie jest lepszy. Och, gołym okiem widać, że Polakom potrzebna jest taka nowa umiejętność – wyglądająca jak godzenie wody z ogniem czy kaczystów z platformersami. Może właśnie po to zdarzyła nam się ta ciut już niesmaczna publiczna zabawa, żebyśmy dostrzegli konieczność wprowadzenia nowości do demokratycznego menu.  Że Całość musi iść przed Częścią. 

Czeka nas nowa, cicha, dokonująca się w sercach rewolucja.Jak się nie dokona – będziemy mieli to co mamy. Będziemy czekali kiedy Jarosław zamknie Lecha, lub, może, Donald jakiegoś Aleksandra. I stojąc na lotniskach będziemy machać tym, co lecą pracować w Irlandii. Będziemy do końca stulecia, raz na dwa lata wywalali 760 milionów, żeby utrzymać skróconą, dwuletnią kadencję bezproduktywnego parlamentu – diety posłów, biura, kancelarię sejmu i senatu.  

Chociaż jak się 760 milionów polskich złotych  podzieli przez 30 milionów polskich wyborców, to wyjdzie, że ta zabawa kosztuje każdego z nas tylko 12 i pół złotego rocznie. W końcu to nie tak wiele. Może  machnąć ręką i marnować dalej? Nasz czas się kończy czy się zaczyna? 

 

P.S.Tradycyjnie, wrzucam do salonu felieton, który dopiero za długo, długo ukaze sie w papierowej wersji Obywatela. www.obywatel.org.pl