Ludzie chcą udzielać pomocy! Tylko muszą najpierw pokonać lęk przed jej udzieleniem, przed odpowiedzialnością i przed własną niewiedzą...
Zgodnie z ustawą o Państwowym Ratownictwie Medycznym z 8 września 2006 roku każdy obywatel Polski ma obowiązek udzielenia pierwszej pomocy:
Art. 4 Kto zauważy osobę lub osoby znajdujące się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego lub jest świadkiem zdarzenia powodującego taki stan, w miarę posiadanych możliwości i umiejętności ma obowiązek niezwłocznego podjęcia działań zmierzających do skutecznego powiadomienia o tym zdarzeniu podmiotów ustawowo powołanych do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego.
W razie niespełnienia wymaganych od nas obowiązków w Polsce grozi nam odpowiedzialność karna wedle Kodeksu Karnego:
Art. 162 § 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej.
Obowiązki obowiązkami, kary karami, a jak jest w rzeczywistości? Wiele powstało już artykułów na ten temat, dlatego nie będę pisał, że ludzie nie udzielają pomocy w sytuacjach nagłych, z czym się w pełni zgadzam.
Jednakże... ludzie chcą udzielać pomocy!
Prawdą również są wymieniane w wielu miejscach przyczyny, takie jak lęk przed udzieleniem pomocy, strach przed odpowiedzialnością za swoje działania, obawa, że pogorszy się stan poszkodowanego, liczenie na innych świadków, czy pozostawienie wszystkich czynności ratowniczych zespołowi pogotowia ratunkowego. Zgoda. Jeszcze ostatni punkt - brak wiedzy na temat pierwszej pomocy.
Powtórzę raz jeszcze - ludzie chcą się uczyć udzielać pomocy!
Państwo polskie wymaga od nas odpowiedzialności za zdrowie i życie sąsiada, współlokatora, czy osoby spotkanej na ulicy. Tylko, jeśli się czegoś wymaga to przydałoby się też społeczeństwo do tego przygotować!
Zajęcia na przysposobieniu obronnym, na kursie prawa jazdy - profesjonalizm w tych miejscach to najczęściej mrzonki. Prowadząc szkolenia wielokrotnie konfrontowałem najnowsze wytyczne z tymi, których moi kursanci uczyli się parę miesięcy (czasem dni!) temu, a które już od parunastu lat są nieaktualne. Także śmiało można powiedzieć, że państwo polskie do udzielania pomocy nie przygotowuje.
Co zrobić? Aby mieć komfort i wiedzę część społeczeństwa faktycznie albo przykłada się do szkoleń, które organizuje im na własną rękę pracodawca (ew. przy wsparciu, np. Unii Europejskiej) i nie traktuje kursu jako zaliczenie papierka albo samo takie szkolenia sobie wykupuje. Część ludzi niemogących sobie pozwolić na wydatek szuka kursów bezpłatnych - których niestety jest bardzo mało. Ale są. Część oczywiście tym tematem nie jest zainteresowana. Tacy też się znajdą.
Pytanie tylko, czy nie warto byłoby wyznaczyć część budżetu MZ na bezpłatne szkolenia organizowane przez liczne firmy i ośrodki, których w Polsce nie brakuje? Dla tej właśnie części społeczeństwa, która może uratować komuś życie, bo ma chęci, ale brakuje wiedzy i umiejętności?
Warto byłoby przeprowadzić badania, które do pytań o przyczynę nieudzielania pomocy będą zawierać również pytanie o to, czy w przypadku dobrowolnego, bezpłatnego kursu ludzie tej pomocy z chęcią udzielą?
Może to przesadny optymizm, bo przecież statystyki są zatrważające, ale z drugiej strony rozmawiając z dziesiątkami kursantów, którzy przybyli na szkolenia z własnej woli... ten optymizm jest w pełni zasłużony. Przynajmniej wobec tego skromnego wycinka naszego społeczeństwa.
