Europę i Amerykę Północną wiele łączy, jeśli chodzi o klimat. Oba kontynenty rozdzieliły się od siebie względnie niedawno (w geologicznej skali czasu). Ta „względnie niedawna” izolacja spowodowała, że różnice we florze i faunie obu kontynentów są stosunkowo nieduże i europejskie gatunki roślin i zwierząt mają swe odpowiedniki (nie zawsze, oczywiście) w amerykańskiej florze i vice versa. Od czasu odkrycia Ameryki zaczęto świadomie lub przypadkowo sprowadzać amerykańskie gatunki do Europy i na odwrót. Często miało to zbawienny wpływ na rozwój cywilizacji po obu stronach Atlantyku, bo Europa skorzystała na sprowadzeniu kukurydzy, pomidorów, fasoli, ziemniaków i wielu innych roślin, a rozwój kontynentu amerykańskiego nie byłby chyba możliwy bez sprowadzenia euroazjatyckiej pszenicy, świń bydła, czy koni. Tak, Ameryka nie znała koni. Znani z amerykańskich westernów Apacze czy Siuksowie dosiedli rumaków dopiero wtedy, gdy Hiszpanom parę z nich uciekło i zdziczało. O ile wymianę roślin i zwierząt domowych/uprawnych można uznać za zdecydowanie pożyteczną, o tyle zawleczenie roślin i zwierząt dzikich powoduje na ogół nieprzewidziane skutki. Te gatunki, które dobrze zadomowiły się po przeciwnej stronie Atlantyku, często stają się gatunkami inwazyjnymi. Przykładów jest bardzo wiele i dobrze zorientowany Czytelnik bez trudu dopisze do mojej listy inne.
Bóbr kanadyjski, inwazja nieudana.
Współczesna systematyka zwierząt korzystając z dorobku genetyki, jest w stanie udowodnić, że amerykański i europejski gatunek bobra nie może krzyżować się ze sobą. Swego czasu Niemcy wpuścili do rzeki Pasłęki bobry kanadyjskie, W rzece Pasłęce nadal żyją bobry. Przez chwilę myślano, że to może mieszańce lub populacja bobrów kanadyjskich, ale nic z tego. Żyją tam tylko bobry europejskie. Tym razem Jankesom się nie udało.
Moczarka kanadyjska
Tej się udało. Jest obecnie bodaj najpospolitszą rośliną polskich wód. Ciekawostką jest, że w Europie Środkowej rozmnaża się wyłącznie wegetatywnie, bo jest to roślina dwupienna, a u nas występują wyłącznie rośliny z kwiatami żeńskimi!
Topole amerykańskie
Otóż amerykańska Populus deltoides bez trudu krzyżuje się z rodzimą topolą czarną. Wyhodowano liczne mieszańce, które stały się pospolitymi drzewami naszych parków czy zadrzewień przydrożnych. Ale spróbujcie znaleźć prawdziwą topolę czarną w parku, przy drodze lub lesie.
Dąb czerwony
Stał się już bardziej pospolity niż dąb bezszypułkowy. Zadomowił się bardzo dobrze w polskich lasach. Jesienią nadaje im czerwony kolor. Tyle że jest to kolor importowany.
Czeremcha amerykańska
Mało podobna z wyglądu do krajowej czeremchy zwyczajnej. W dodatku mało wymagająca siedliskowo. Bardzo jej się polskie piachy spodobały. Sadzono ją w lasach sosnowych, bo dawała dużo ściółki na ubogich siedliskach. Na pewno pospolitsza dziś od czeremchy zwyczajnej.
Nawłoć późna
Bardziej pospolita od krajowych gatunków, charakterystyczna, z pochylonym jednostronnie żółtym kwiatostanem stała się wręcz elementów krajobrazu polskich nieużytków późnym latem.
Wróćmy do świata zwierząt.
Wiewiórka amerykańska
Jeśli się nie mylę, w Polsce jeszcze nieobecna, ale na zachodnich krańcach Europy, a zwłaszcza na Wyspach Brytyjskich szybko zepchnęła wiewiórkę europejską na drugi plan. Ta druga pospolita jest już tam tylko w górach Szkocji.
Norka amerykańska
Bodaj największa zaraza polskiej fauny. Uciekinierka z ferm hodowlanych. Norkę europejską wytępiono w Polsce już w latach 20-tych, ale tamta nie była tak żarłoczna. Obecność norki amerykańskiej w Puszczy Białowieskiej np. skutecznie ogranicza liczebność ptaków. Jej obecność to dobry moment na zadanie pytania: czy pierwotna puszcza jest sobie w stanie zachować swą naturalność i równowagę bez ingerencji człowieka? Bo wypadałoby ją odstrzeliwać i to bez litości. Wytępić całkiem już jej nie da, stała się zbyt pospolita, na zbyt dużym obszarze.
Klon pospolity
Bywa jednak, że i stara poczciwa Europa czymś się Jankesom odgryzie. I tak, klon pospolity wprowadzony do amerykańskich parków w miejsce wrażliwego na chorobę holenderską wiązu amerykańskiego bardzo szybko zaczął się wysiewać w lasach i już jest bardziej pospolity od klonu cukrowego.
Amerykańsko-europejska wojna we florze i faunie trwa…
Inne tematy w dziale Kultura
