Jan Sadowski „Blady”
Dziś chcę przyjrzeć się kolejnej postaci historycznej związanej z powojenną historią regionu. Jan Sadowski pochodził z Suwalszczyzny, jego ojciec za przedwojenną działalność w POW został w czasie wojny zabity w obozie koncentracyjnym przez Niemców (takich ludzi uważali za niebezpiecznych), sam „Blady” związał się z AK której był członkiem. Po wojnie skorzystał z amnestii komunistycznej, która była wstępem do wyłapywania Akowców przez nowe władze. Ci co skorzystali z amnestii zaczęli ginąć. To i jeszcze kilka innych wypadków (UB zaczeła go ścigać w związku z śmiercią Chamry, byłego kolaboranta w służbie partii) spowodowały powrót „Bladego” do czynnej walki.
Blady zorganizował największy i najdłużej działający oddział walczący z nowymi władzami w Polsce północno – wschodniej. Osobiście przeprowadził kilkadziesiąt akcji w których ścierał się z przedstawicielami władzy komunistycznej.
Wbrew opisowi części literatury nie zginął od kuli tzw. „żulika” lecz został postrzelony i wzięty żywcem, mimo tortur udało mu się zbiec i działać samotnie jeszcze przez trzy miesiące w które odznaczały się dużą ilością upolowanych funkcjonariuszy bezpieki. Jego dalszy los nie jest znany.
Ten rozwój wypadków potwierdza relacja rodzonego brata którego przypuszczenia i informacje zostały potwierdzone przez liczne źródła.
Przy ocenie tego człowieka należy zauważyć że swoimi działaniami powstrzymywał wielu lokalnych komunistów przed nadgorliwością, gdyż bali się podzielenia losu innych którzy za zachłyśnięcie się czerwoną władzą płacili wysoką cenę. Był osobą niezwykle utalentowaną, niestety urodził się w złych czasach.
Jan Sadowski był niewątpliwie osobą wybitną.
PS. W internecie jest wiele art. autorstwa Krystyny Pasiuk na ten temat, krytykę jej swobodnej twórczości przedstawiają tu historycy Danuta i Zbigniew Kaszlejowie.
