Jak zwykle w pierwszych dniach listopada wspominamy tych, co odeszli. Odchodzą ludzi bardzo znani, jak i ci, których imiona zna tylko garstka ludzi. Poniżej prezentuję listę osób, którzy zmarli w tym roku i w sposób szczególny zasługują na naszą pamięć.
Andrzejewski Jerzy (1925-2008) – generał brygady MO, szef PUBP w Tczewie i Sopocie, szef WUBP w Kielcach, Komendant Wojewódzki MO w Lublinie i Gdańsku, szef WUSW w Gdańsku (odwołany dopiero na początku stycznia 1990 r.). Rządy Andrzejewskiego w latach '50 to czas rozprawy ze zbrojnym podziemiem, Łupaszką, żołnierzami WiN i NSZ. W stanie wojennym nadzorowana przez niego milicja i ZOMO w sposób niezwykle brutalny pacyfikowała demonstracje. Za skuteczne stłumienie strajków i demonstracji Jaruzelski awansował go na stopień generała. Mówiono o nim: duchowy przywódca esbecko-partyjnego środowiska Trójmiasta. Do ostatnich dni mieszkał w luksusowym domu w Sopocie i pobierał generalską emeryturę.
Bron Michał (1909-2008) – pułkownik Wojska Polskiego, oficer polskiego wywiadu wojskowego. Członek Komunistycznej Partii Palestyny, jako ochotnik brał udział w Hiszpańskiej wojnie domowej (m.in. jako szef wydziału operacyjnego 129 Brygady Międzynarodowej pod dowództwem Wacława Komara), w 1945 przez jakiś czas służył w Korpusie Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ramieniu zbrojnym Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego) jako szef Wydziału Wychowania Kadr KBW. Od lipca 1948 zastępca szefa Wydziału I Oddziału II SG WP, w kwietniu 1949 szef. W październiku 1950 słuchacz kursu doskonalenia dowódców przy Akademii Sztabu Generalnego i od września 1951 szef Wydziału Operacyjnego Sztabu 8 Korpusu Piechoty w Olsztynie. Następnie od kwietnia 1952 redaktor naczelny "Myśli Wojskowej".
Czapla Jan (1925-2008) – generał dywizji WP. Od 1945 roku w aparacie politycznym podległego Ministerstwu Bezpieczeństwa Publicznego Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Brał udział w walkach z podziemiem niepodległościowym. Należał do PPR i PZPR. Zajmował wysokie funkcje partyjne w wojsku, a następnie w centralnych władzach partyjnych na szczeblu krajowym, był zastępcą członka (1968-1971) i członkiem KC PZPR (1971-1975). 1963-1965 - zastępca dowódcy Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego ds. politycznych - szef Zarządu Politycznego KBW. W latach 1971-1972 pełnił funkcję szefa Głównego Zarządu Politycznego WP. W 1972 r., jako bliski współpracownik Mieczysława Moczara, został usunięty ze stanowiska szefa GZP WP przez gen. Jaruzelskiego. W latach 1972-1976 sprawował mandat poselski.
Milewski Mirosław (1928-2008) – generał Milicji Obywatelskiej. Pracownik stalinowskiego aparatu bezpieczeństwa od 1944 r.. Wywiadowca PUBP w Augustowie, funkcjonariusz WUBP w Białymstoku. Współpracował z NKWD. W 1947 r. wydał NKWD Czesława Burzyńskiego - żołnierza Armii Krajowej. Sowiecki sąd skazał Burzyńskiego na 20 lat łagrów. W 1957 r. udało się Burzyńskiemu wrócić do Polski. W 2001 r. sąd w Giżycku oczyścił Milewskiego z zarzutów w sprawie aresztowania i torturowania Burzyńskiego. Milewski w 1958 roku został zastępcą Komendanta Wojewódzkiego MO ds. Bezpieczeństwa w Warszawie. Rok później pełnił służbę w MSW, szybko pnąc się na samą górę: od 1971 roku był wiceministrem spraw wewnętrznych, od 1980 - ministrem, a następnie nadzorcą swych byłych podwładnych w politycznym aparacie KC PZPR. W 1985 r. usunięto go z PZPR w związku z aferą "Żelazo" (wywiad PRL zarabiał na napadach, przemycie i kradzieżach w krajach Europy Zachodniej). Nazwisko Milewskiego związane jest bardzo blisko blisko z zabójstwem księdza Jerzego Popiełuszki.
Stachura Bogusław (1927-2008) – generał dywizji Milicji Obywatelskiej. Członek PPR, a później PZPR. Zajmował stanowisko I sekretarza KW PZPR w Kielcach. W latach 1969-1983 był szefem Służby Bezpieczeństwa prl. Od listopada 1981 r. do lutego 1983 r. był podsekretarzem stanu w MSW - gdy resortem kierował gen. Czesław Kiszczak. Osobiście kierował operacją Lato'76, którą SB podjęła wobec robotniczych protestów w Radomiu i Ursusie, gdzie siły milicyjne brutalnie stłumiły społeczne akcje. Do historii przeszły osławione "ścieżki zdrowia", czyli szpalery polilicjantów okładających po całym ciele pałkami zatrzymanych uczestników protestów. 10 dni po wprowadzeniu stanu wojennego, jako wiceszef MSW, Stachura wydał decyzje "w sprawie powołania grupy operacyjnej w celu koordynacji zadań w zakresie realizacji działań operacyjnych w stosunku do zdelegalizowanego NSZZ Solidarność. W 1983 r. odwołano go z resortu. Został ambasadorem PRL w Bukareszcie. Stachura był też oskarżony o utrudnianie śledztwa w sprawie zabójstwa Stanisława Pyjasa.
Widaj Mieczysław (1912-2008) - od 1945 roku sędzia Wojskowego Sądu Garnizonowego w Warszawie, później sędzia Wojskowego Sądu Rejonowego w Łodzi, od 1948 roku członek PZPR, awansowany na zastępcę przewodniczącego Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie. Od 1952 przewodniczący tego sądu, od 1954 roku zastępca przewodniczącego Najwyższego Sądu Wojskowego, pułkownik LWP, odpowiedzialny za skazanie na śmierć w latach 1945-1953 106 żołnierzy podziemia niepodległościowego (m.in. skazał asa polskiego lotnictwa Stanisława Skalskiego na karę śmierci w więzieniu mokotowskim w tzw. procesie kiblowym, skazał na 5-krotną karę śmierci por. Stefana Bronarskiego "Romana", skazał legendarnego dowódcę podziemia Zygmunta Szendzielarza "Łupaszkę" i jego podkomendnych na wielokrotną karę śmierci. W lutym 1951 na wniosek Heleny Wolińskiej zatrzymał w więzieniu Augusta Emila Fieldorfa "Nila". W dniach 14-21 września 1953 przewodniczył składowi sędziowskiemu WSR w Warszawie, który skazał biskupa kieleckiego Czesława Kaczmarka w sfingowanym procesie pokazowym tzw. procesie biskupa Kaczmarka, skazał na karę dożywotniego więzienia podpułkownika Jana Mazurkiewicza "Radosława". Pogrzeb Sędziego Widaja miał się odbyć na cmentarzu parafialnym koło kościoła św. Katarzyny na warszawskim Służewcu. Na cmentarzu tym zostało pochowanych około 2 tys. osób, głównie żołnierzy podziemia, zamordowanych przez UB w latach 1945-55. Ostatecznie do tego nie doszło. Do końca życia Widaj pobierał emeryturę w wys. ponad 9000 zł.
Spieszmy się... tak szybko odchodzą...
