Mojżesz i Aaron przed Arką Przymierza, James Tissot, ok. 1902 r.
O Arce Przymierza wiemy prawie wszyscy, dowiadujemy się z różnych książek, leksykonów, filmów, w tym sensacyjnych oraz z katechizmów, no i oczywiście z Biblii.
Jednak mało kto zwraca uwagę na fakt, że ów przedmiot przedstawiano w sztuce chrześcijańskiej na trzy różne sposoby, ale dwa z nich są niezgodne z literą opisu podanego w Biblii.
Przenoszenie Arki Przymierza wokół Jerycha, Jean Fouquet, ok. 1470-1475 r., domena publiczna
Pierwszy sposób to jako płaska skrzynia zgodnie z biblijnym opisem (to jeden z najstarszych wizerunków, znajduje się on w Santa Maria Maggiore w Rzymie, z ok. 440 r.).
Drugi to jako obudowa o zaokrąglonym kształcie z przeznaczeniem na przechowywanie Tory (najstarszy wizerunek to fresk z Dura Europos, ok. 245-256 r. n.e.).
Trzeci to na kształt kapliczki o szpiczastym szczycie (najstarszy przykład to "Zwój Jozuego", z X wieku n.e.).
Arka Przymierza wnoszona do świątyni, ok. 1412–1416 r., Jean Colombe, domena publiczna
Najbardziej zgodny z Biblią to wizerunek skrzyni z cherubinami niesionej na lektyce (np. Arka Przymierza, katedra w d' Auch i wiele innych).
Arka Przymierza, katedra w d'Auch, domena publiczna
.
Król Dawid i przenoszenie Arki Przymierza, obraz anonimowy, z XVIII w., domena publiczna
.
Jednak jednym z najstarszych wizerunków i chyba wiarygodnych, jest relief na Łuku Triumfalnym Tytusa w Rzymie. Jak wiemy z historii, Tytus podbił państwo żydowskie w Judei w czasie powstania w 70 r. n.e. i zrabował świątynię w Jerozolimie, a było tam sporo bogactwa.
Arka Przymierza i Menorah, płaskorzeźba na Łuku Tytusa w Rzymie, I w. n.e., domena publicznas
Zadowolony z tego niecnego czynu kazał uwiecznić to zdarzenie na owym Łuku Triumfalnym.
Jednakże czas zniszczył wiele płaskorzeźb, ale mimo tego jedna z nich, tę ze sceną Arki Przymierza można odczytać. Widać tam jak Rzymianie niosą łupy ze świątyni jerozolimskiej, widzimy tam Menorah - smybol przymierza stojący na Arce Przymierza. Biorąc pod uwagę realizm wszystkich scen z tego Łuku, należy uznać tę scenę za wiarygodny wizerunek.
Innym wiarygodnym wizerunkiem Arki Przymierza jest fragment reliefu z synagogi (tzw. Biała Synagoga) w Kafarnaum powstałej ok. IV lub V w. n.e. (to późniejsza synagoga, niż ta, w której nauczał Jezus). Wielu uczonych jest zgodnych z tym, że ten relief przedstawia Arkę Przymierza.
Arka Przymierza, płaskorzeźba, synagoga w Kafarnaum, ok. IV-V w. n.e.
A tu coś ciekawego!
Jeden ze starożytnych egipskich reliefów przedstawia scenę pogrzebową i jak widać, niesiona jest tu skrzynia podobnie jak w wizerunkach Arki Przymierza!
Scena pogrzebowa, relief, Egipt, ok. XVIII w. p.n.e., domena publiczna
.
