venivici venivici
940
BLOG

Fredro, Szeptycki i Smarzowski w jednym niemal stali domu - migawki z Korczyny

venivici venivici Literatura Obserwuj temat Obserwuj notkę 28

     Normanowi Davisowi udał się tytuł swobodnej opowieści o historii Wrocławia - Mikrokosmos. Takim mikrokosmosem na mniejszą, ale wystarczająco fascynującą, skalę, jest duża wieś gminna, w przeszłości bywająca miastem - Korczyna.

image


1. 1828 - w korczyńskim kościele parafialnym 35 letni Aleksander Fredro poślubia córkę właściciela Korczyny hrabiankę Zofię Jabłonowską.

2. 1842 - w Korczynie rodzi się Józef Sebastian Pelczar, przyszły biskup, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego i święty Kościoła katolickiego.

3. 1863 - Zofia Ludwika Cecylia, córka Aleksandra Fredry i Zofii Jabłonowskiej,  wychodzi w Korczynie za mąż za Jana Kantego Remigiana Szeptyckiego, wieś przechodzi w posiadanie Fredrów.

4. 1867 - córka Aleksandra Fredry (patrz 3.) rodzi Stanisława Szeptyckiego, późniejszego generała, szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego i ministra spraw wojskowych. Stanisław Szeptycki ostatni właściciel Korczyny, pochowany jest na korczyńskim cmentarzu parafialnym.

5. 1865 - córka Aleksandra Fredry (patrz 3.) rodzi Romana Szeptyckiego, późniejszego bohatera narodowego...Ukrainy. Roman Szeptycki zmienia obrządek na greckokatolicki i jako Andrzej Szeptycki, przez czterdzieści cztery lata (1900-1944), jest arcybiskupem metropolitą lwowskim i halickim, biskupem kamienieckim. W 2015 roku papież Franciszek zatwierdził dekret o heroiczności cnót Sługi Bożego Andrzeja Szeptyckiego. Trwa już jego trzeci proces beatyfikacyjny. Życiorys Andrzeja Szeptyckiego, nieudane wcześniejsze procesy beatyfikacyjne, oskarżenia o działalność antypolską i niemalże współpracę z Hitlerem mają bogatą literaturę - kto chce ten znajdzie.

6. 1866 - córka Aleksandra Fredry (patrz 3.) rodzi Aleksandra Szeptyckiego, ziemianina, fundatora (razem z żoną) zakonu Sióstr Franciszkanek Misjonarek Maryi, odznaczonego papieskim orderem Pro Ecclesia et Pontifice. Aleksander Szeptycki zmarł w 1940 r. więziony w Rotundzie Zamojskiej.

7. 1869 - córka Aleksandra Fredry (patrz 3.) rodzi Kazimierza Szeptyckiego. Po efektownej karierze politycznej, gospodarczej i w pewnym stopniu naukowej,  w wieku 42 lat Kazimierz Szeptycki idzie w ślady brata (patrz 5.) wstępuje do klasztoru benedyktynów; rok później zmienia obrządek na greckokatolicki, przenosi się do wspólnoty studystów i w 1911 r. jako Klemens zostaje wyświęcony. Zostaje jednym z najbliższych współpracowników brata metropolity. Aresztowany w 1947 r. przez NKWD umiera cztery lata później w więzieniu. W 2001 r. we Lwowie Jan Paweł II beatyfikuje Klemensa (Kazimierza) Szeptyckiego. Klemens Szeptycki jest również jednym ze sprawiedliwych wśród Narodów Świata, w uznaniu zasług za ratowanie Żydów w czasie II WŚ, w dużym stopniu zawdzięcza mu życie między innymi Adam Daniel Rotfeld (minister spraw zagranicznych w latach 2001-2005), oddany pod opiekę Klemensa Szeptyckiego, gdy miał 3 lata.

8. 1884 - w Korczynie rodzi się Kamil Bogacki, osobisty lekarz Józefa Piłsudskiego. Jego córka Kamila Sadowska była sekretarkę premiera Władysława Sikorskiego. Jego drugą żoną była Janina z Bohuszewiczów, kuzynka prezydenta Ignacego Mościckiego.

9. 1931 - w Korczynie rodzi się Jan Zych, poeta, tłumacz poezji (z dziesięciu języków). Jego teksty nucili między innymi Marek Grechuta i Grzegorz Turnau.


     Wstęp do punktu 10.  Gdy w 2018 w gmachu głównym Uniwersytetu Wrocławskiego odsłaniano tablicę poświęconą metropolicie Andrzejowi Szeptyckiemu pod budynkiem protestowali przeciwnicy takiego upamiętnienia. Władze Wrocławia i UWr uzasadniały decyzję między innymi tym, że studiował on i doktoryzował się na tej uczelni. Protestujący twierdzili, że to hańba, nazywając Szeptyckiego "jawnym wrogiem narodu i państwa polskiego" i duchowym przywódcą banderowców. W literaturze można znaleźć opracowania, w których Szeptycki oskarżany jest o brak wystarczającej reakcji na rzeź wołyńską.

10. 1964 -  w Korczynie rodził się Wojciech Smarzowski, reżyser, między innymi, filmu Wołyń.

Jaki wpływ na treść filmu miały elementy świadomości Smarzowskiego  o wydarzeniach na Wołyniu wyniesione z domu i  z korczyńskiego podwórka (bo raczej nie ze szkolnych lekcji historii, jestem od niego niewiele młodszy i w szkole była o tym cichosza)?

     Niedawno przekonałem się, że moi ukraińscy studenci, nie tylko grekokatolicy, doskonale znają postać Andrzeja Szeptyckiego. Metropolita Lwowa, który w Polsce budzi duże emocje, będąc posądzanym o współpracę z Hitlerem i sprzyjanie OUNowi, jest na Ukrainie postacią wybitną, zajmującą dużo miejsca w szkolnych podręcznikach historii. Nikt ze studentów jednak nie słyszał o tym, że Andrzej Szeptycki był wnukiem Aleksandra Fredry (może dlatego, że ukraińska wikipedia określa Aleksandra Fredrę jako pisarza...galicyjskiego) i bratem polskiego generała. Z kolei wszyscy studenci Polacy doskonale wiedzą kim był Aleksander Fredro, ale pierwszy raz w życiu usłyszeli cokolwiek o jego wnukach i o tym, że jeden z nich jest wybitną postacią w świadomości narodowościowej Ukraińców, a inny polskim generałem, którym wielokrotnie zachwycał się Józef Piłsudski.


Źródła:

https://www.encyklopedialesna.pl/haslo/szeptycki-kazimierz-maria-bl-klemens/

https://tygodnik.tvp.pl/39693451/jeden-najpierw-byl-polakiem-potem-ukraincem-drugiego-pilsudski-najpierw-chwalil-potem-ganil

https://www.wroclaw.pl/tablica-metropolicie-szeptyckiemu-na-uniwersytecie-wroclawskim

https://www.polskieradio24.pl/39/156/Artykul/2404403,Klemens-Szeptycki-szlachetny-nie-tylko-z-urodzenia

https://www.biznesistyl.pl/ludzie/sylwetki/5117_prezydenta-wilsona-i-lekarz-pilsudskiego-z-krosnienskiej-korczyny.html

https://www.polskieradio24.pl/39/156/Artykul/2404403,Klemens-Szeptycki-szlachetny-nie-tylko-z-urodzenia

https://opinie.wp.pl/kontrowersje-wokol-arcybiskupa-greckokatolickiego-andrzeja-szeptyckiego-6126039279499393a

https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Niepodleglosc_i_Pamiec/Niepodleglosc_i_Pamiec-r2013-t20-n3_4_(43_44)/Niepodleglosc_i_Pamiec-r2013-t20-n3_4_(43_44)-s223-243/Niepodleglosc_i_Pamiec-r2013-t20-n3_4_(43_44)-s223-243.pdf

https://www.lazienki-krolewskie.pl/pl/wideo/sztuka/opowiesc-o-generale-szeptyckim

https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Studia_Ukrainica_Posnaniensia/Studia_Ukrainica_Posnaniensia-r2013-t1/Studia_Ukrainica_Posnaniensia-r2013-t1-s315-323/Studia_Ukrainica_Posnaniensia-r2013-t1-s315-323.pdf

https://www.nawolyniu.pl/artykuly/szeptycki.htm

https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne-r2016-t23/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne-r2016-t23-s250-262/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne-r2016-t23-s250-262.pdf

https://ug.edu.pl/sites/default/files/postepowania_naukowe/85613/autoreferat/autoreferat1_pol.pdf

https://www.szeptyccy.pl/?mod=detailnews&nid=91


venivici
O mnie venivici

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura