Po Tertionie.Bariery polskiej przedsiębiorczości.Paweł Adam Piot

Wnioski z panelu prowadzonego przez Jacka Madeję i Krzysztofa Nędzyńskiego w ramach Tertionu 2008

Spała, 23.05.2008

Polscy przedsiębiorcy – zarówno mali, jak i duzi – natrafiają na następujące bariery rozwoju swoich firm:

1. Bariera pomysłu

Aby rozpocząć działalność gospodarczą, trzeba mieć pomysł na swój biznes. Sama idea jednak nie wystarcza: trzeba ją skonfrontować z rzeczywistością i ocenić szansę jej realizacji w rozmowach z ludźmi z branży lub innymi doradcami. W tym momencie pojawia się niebezpieczeństwo kradzieży naszego pomysłu, który może zostać przejęty przez ludzi lub przedsiębiorstwa z większym potencjałem działania.
 

2. Bariera kapitałowa

Jeżeli pomysł zostanie dokładnie przemyślany i krytycznie oceniony przez innych, trzeba pozyskać środki na jego realizację. Wsparcie kapitałowe można uzyskać w następujących źródłach:

- Fundusze Unii Europejskiej

- Inkubator przedsiębiorczości (pomoc infrastrukturalna, prawna, księgowa)

- Inwestor prywatny

- Kredyt

- Aniołowie biznesu (Biznesmeni, którzy osiągnęli sukces i przeznaczają określoną kwotę swojego majątku na wsparcie młodych, innowacyjnych przedsiębiorców. W Polsce do aniołów biznesu zalicza się m.in. Leszka Czarneckiego, Macieja Dudę, Michała Sołowowa).
 

3. Bariera urzędniczo-biurokratyczna

Demonizowana przez media i część polityków długotrwała procedura rejestracji działalności gospodarczej w praktyce nie jest bardzo uciążliwa. Przy dobrej organizacji czasu, wykorzystaniu internetu do złożenia części wniosków i umówienia się z urzędnikami na konkretną godzinę, działalność gospodarczą można zarejestrować w kilka godzin (wizyta w urzędzie gminy, ZUS-ie, urzędzie statystycznym i urzędzie skarbowym).

Dużo większe bariery pojawiają się w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej, gdy przedsiębiorca narażony jest na częste kontrole, sprzeczne decyzje i interpretacje urzędnicze, opieszałość pracy administracji.

Narzekania na urzędników nie zawsze są jednak zasadne: istnieją urzędy, które pracują sprawnie i w poczuciu służby na rzecz obywateli. Poza spektakularnymi przykładami znanymi z prasy, to nie decyzje urzędnicze są najczęstszymi powodami bankructw przedsiębiorstw.
 

4. Bariera postępowania gospodarczego

Dużo groźniejszą barierą są trudności w egzekucji należności od nieuczciwych klientów lub kontrahentów. Egzekucje komornicze są często nieskuteczne, nawet w wypadku gdy firmy zalegające z płatnościami byłyby w stanie zapłacić należne sumy. Prywatne firmy windykacyjne pozwalają na odzyskanie tylko części należności; nie wszyscy przedsiębiorcy godzą się z metodami ich działania.
 

5. Bariera koncesyjna

Na część rodzajów działalności gospodarczej wymagane są koncesje i zezwolenia, które wydawane są po uprzednich kontrolach przedsiębiorstw o nie występujących. Część tych koncesji i zezwoleń jest konieczna, część można by znieść. Pewnym uproszczeniem byłoby poprzestanie na wymogu wpisu do rejestru działalności regulowanej i prowadzeniu wyrywkowych kontroli po rozpoczęciu działalności przez firmę. W przypadku niespełnienia przez podmiot wymaganych warunków, odbierana byłaby koncesja na prowadzenie regulowanej działalności.
 

6. Bariera obciążeń fiskalnych

Zbyt wysokie podatki to powód do stałych narzekań przedsiębiorców i zwykłych obywateli. Dochody budżetowe pochodzą przede wszystkim z podatku VAT i akcyzy, a w znacznie mniejszym stopniu z podatków od osób fizycznych i prawnych. Dlatego należałoby przemyśleć radykalną reformę systemu podatkowego, w wyniku której wyeliminowany zostałby podatek dochodowy kosztem wyższego podatku konsumpcyjnego lub podatku katastralnego.
 

Wszystkie wymienione sześć barier spaja jeszcze jedna bariera: bariera braku dostępu do informacji. Przedsiębiorcy krajowi, a zwłaszcza zagraniczni, mają trudności z uzyskaniem wiarygodnych i pełnych informacji na temat zasad prowadzenia w Polsce działalności gospodarczej. Dlatego niezbędne są nie tylko zmiany systemowe, ale również tworzenie skoordynowanej polityki informacyjnej skierowanej do przedsiębiorców i osób zastanawiających się nad rozpoczęciem własnej działalności gospodarczej.

Protokół: Paweł Adam Piotrowicz