Pewnie już wszyscy widzieli filmiki, na których młodzież gimnazjalna nie radzi sobie z najprostszymi pytaniami, w rodzaju „Co jest cięższe: kilogram piór czy kilogram kamieni?”. Oczywiście, filmiki te prawdopodobnie było ustawiane pod tezę, ale i tak ilość idiotycznych odpowiedzi poraża. Nie o tym jednak chcę pisać, temat ten już został wyczerpany. Tak się złożyło, że niemal równolegle trafiłem na coś ciekawego – wyniki badań na temat stosunków Polaków do Żydów przeprowadzonych wśród młodzieży.
Wyniki tych badań są niejako tożsame ze wspomnianymi wyżej filmikami. Pokazują stopień ignorancji i głupoty wśród młodzieży. Jedna trzecia młodych ludzi uważa, że w czasie drugiej wojny światowej Polacy cierpieli w takim samym stopniu jak Żydzi. Niemal połowa pytanych twierdzi, że sąsiad pochodzenia żydowskiego byłby dla niej problemem, podobna ilość czułaby się nieswojo, gdyby dowiedziała się, że ma wśród przodków kogoś pochodzenia żydowskiego. Grubo ponad połowa deklarowała, że nie związałaby się z żydówką lub Żydem. Niewiele mniejsza ilość nie chciałaby Żydów w swojej klasie lub szkole.
Prawicowcy zapewne zacierają ręce, bo w końcu to właśnie myślący stereotypami idioci stanowią narybek dla różnego rodzaju skrajnych organizacji prawicowych. Zespół AJKS śpiewał swego czasu „Taki ONR to ma struktury jak pały, IQ lśni ilością zer, więc k***y łączą się w oddziały”. Na portalach prawicowych pełno jest zwykle komentarzy o charakterze antysemickim (ostatnio, przy okazji obchodów rocznicy powstania w getcie warszawskim, zaroiło się tam od chamskich tekstów o „żydowskiej ruchawce”). Ta młodzież, która nie potrafi dokonać najprostszych obliczeń, nie ma pojęcia o świecie, jest dla ideologów skrajnej prawicy, oferujących czarno-białe rozwiązania, oczywistym celem.
Wytłumaczeniem takich postaw raczej nie jest codzienność – bo przy znikomej ilości Żydów w Polsce nie sposób stwierdzić, aby te uprzedzenia brały się z doświadczeń osobistych (jak to mogło mieć miejsce w II RP). Wydaje mi się raczej, że ukształtowanie stereotypu Żyda jako kogoś sprytnego, inteligentnego i zaradnego boli te dzieciaki, które nie chciałby mieć w swoim otoczeniu ludzi wyraźnie od siebie inteligentniejszych. Izrael to z kolei silne, skutecznie działające państwo, a nie Polska, gdzie z powodu jakiegoś wypadku lotniczego jedna połowa narodu szczeka na drugą. Swoje dokłada tu nasz system edukacji, promujący brutalny wyścig szczurów. Do tego dołożyć trzeba także pobłażliwość wobec zjawiska antysemityzmu – na Youtube bez trudu znajdziemy masę antysemickich filmików i piosenek, a w całym Internecie jest tego multum. Polskie szkoły nie promują z kolei różnorodności i wielokulturowości, ale zaściankowość podlaną katolicyzmem.
