Komisja Wenecka, organ doradczy Rady Europy zajmujący się m.in. kwestiami prawa konstytucyjnego, wydała wczoraj opinię o nowej konstytucji Węgier.Eksperci Komisji stwierdzili, że władze Węgier częściowo wzięły pod uwagę ich rekomendacje wydane w marcu, kiedy proces tworzenia konstytucji był w toku. Autorzy dokumentu z jednej strony chwalą ogólne ramy i cele ustawy zasadniczej, a z drugiej wyrażają niepokój odnośnie do kilku szczegółowych kwestii zawartych w konstytucji.
Pochwały
Komisja z zadowoleniem przyjęła cel nowej ustawy zasadniczej Węgier, którym jest dążenie do ustanowienia standardów konstytucyjnych zgodnych ze wspólnymi europejskimi demokratycznymi wartościami. Wg wydanej opinii, węgierska konstytucja jest oparta na zasadach demokracji, rządów prawa i podziału władzy. W dokumencie pochwalono także starania, jakie węgierski ustawodawca podjął, aby przepisy dotyczące podstawowych wolności były zgodne z Europejską Konwencją Praw Człowieka i Kartą Praw Podstawowych UE.
Zdaniem Komisji, obecny system parlamentarny i republikański ustrój państwa zostały zachowane. Komisja z zadowoleniem przyjęła także wprowadzenie do systemu kontroli konstytucyjnej indywidualnej skargi konstytucyjnej.
Braki i obawy
Z drugiej strony, w dokumencie wymienia się kwestie, których sposób uregulowania budzi obawy o sprawne funkcjonowanie węgierskiej demokracji.
Komisja stwierdziła, że proces przygotowania nowej ustawy zasadniczej był naznaczony uchybieniami, takimi jak braki transparentności podczas procesu uzgadniania projektu konstytucji, braki w dialogu o ustawie zasadniczej między rządem, a opozycją w parlamencie, niewystarczające możliwości odpowiedniej debaty publicznej i napięty harmonogram.
Niepokój autorów raportu wzbudziło także wprowadzenie do konstytucji zasady regulowania wielu kwestii w polityce państwa większością dwóch trzecich parlamentu. Wg Komisji, sprawy takie jak polityka kulturalna, religijna, społeczno-ekonomiczna i finansowa powinny być regulowane zwykłą większością, nie zaś za pomocą większości dwóch trzecich.
W dokumencie negatywnie oceniono także ograniczenie władz Trybunału Konstytucyjnego w kwestiach podatkowych i budżetowych oraz duże kompetencje nadane Radzie Budżetowej w kwestii przyjmowania budżetu.
Inna krytyczna uwaga dotyczy konstytucyjnej ochrony podstawowych praw i wolności, która powinna być zapisana w ustawie zasadniczej w sposób bardziej szczegółowy i zostać wyposażona w silniejsze gwarancje.
Dokument zaleca także władzom Węgier, aby wyjaśniły niektóre potencjalnie problematyczne zapisy Preambuły, na przykład brzmienie zapisu o odpowiedzialności, którą państwo węgierskie przyjmuje za Węgrów żyjących w innych krajach. W tym kontekście władze węgierskie powinny zwrócić szczególną uwagę na zachowanie poprawnych stosunków z krajami sąsiednimi i na uniknięcie stosowania w ustawie zasadniczej sformułowań i elementów „ekstraterytorialnych”, które mogą być powodem pogarszania się relacji międzypaństwowych i tworzenia napięcie etnicznego.
Pierwsze reakcje
W ostatnią sobotę reprezentant Węgier przy Komisji Weneckiej, Jozsef Szajer z rządzącej partii Fidesz, napisał na swoim blogu, po zapoznaniu się z wersją roboczą dokumentu, że Węgry nie mogą zgodzić się z krytycznymi uwagami Komisji. Wg Szajera raport wpisuje się w niedawne ideologiczne ataki ma konstytucję Węgier, a jego autorzy w wielu miejscach nie zrozumieli nowej ustawy zasadniczej.
Do opinii Komisji Weneckiej ustosunkowało się wczoraj Ministerstwo Spraw Zagranicznych Słowacji. Słowackie MSZ przyjęło z zadowoleniem stanowisko Komisji wobec konstytucji Węgier, zwłaszcza te fragmenty, w których Komisja wyraziła obawy co do zawartych w ustawie zasadniczej sformułowań o odpowiedzialności i aktywnym popieraniu przez Węgry mniejszości węgierskich w innych krajach. Słowacki resort uważa, że zdanie Komisji Weneckiej w tej kwestii jest tożsame z jego
własnym oświadczeniem wydanym w związku z nową konstytucją Węgier w kwietniu tego roku i z oświadczeniem słowackiego parlamentu z 27 maja.
krzsz
Źródła: venice.coe.int / foreign.gov.sk / politics.hu
Wyszehrad.com jest portalem poświęconym Czechom, Słowacji i Węgrom, trzem krajom, które razem z Polską wchodzą w skład Grupy Wyszehradzkiej. Mimo ich geograficznej i kulturowej bliskości, wydaje się, że są to państwa ciągle stosunkowo mało w Polsce znane. Dlatego są to również kraje, które mogą zadziwiać i fascynować swoją historią, kulturą oraz egzotyką. Na portalu będą gromadzone informacje dotyczące historii, kultury, polityki i innych dziedzin życia polskich partnerów Czworokąta Wyszehradzkiego. Znajdą się tu także doniesienia o bieżących wydarzeniach zza południowej granicy Polski.
Nowości od blogera
Inne tematy w dziale Polityka
