Zdzislaw Sztorm Zdzislaw Sztorm
1405
BLOG

Żydowskie ślady w Otwocku

Zdzislaw Sztorm Zdzislaw Sztorm Historia Obserwuj temat Obserwuj notkę 14

 

Otwock. Przedwojenna perełka architektoniczna z unikatową zabudową zwaną Świdermajer, typową dla letnisk położonych wzdłuż linii kolejowej od Wawra po Śródborów.

Rozwój Otwocka jako miejscowości sanatoryjnej związany był z budową Kolei Nadwiślańskiej i intensywnemu osadnictwu Żydów, którzy nie napotykali tu żadnych ograniczeń w nabywaniu nieruchomości i osiedlaniu się. Dziś z minionej świetności nie pozostało prawie nic. Drewniane wille i pensjonaty, świadectwo minionej świetności okolicy, jeden z najcenniejszych zabytków drewnianej architektury w Polsce znikają, zbutwiałe, zarobaczone, będące cieniem samych siebie, wypierane przez podmiejską tanią zabudowę. Świdermajery zapadają się zapomniane, tak jak zapomniana została społeczność której Otwock zawdzięcza rozkwit, społeczność stanowiąca przed wojną aż 75% ogółu ludności miasta. Społeczność, która swój tragiczny koniec spotkała w komorach gazowych Treblinki.

Ślady tej społeczności znaleźć można na cmentarzu zagubionym pośród sosnowego lasu, położonym nieco na południe od Otwocka. Grzebano tu nie tylko stałych żydowskich mieszkańców miasta, ale też tych kuracjuszy, którzy daremnie szukali pomocy w miejscowych szpitalach i sanatoriach.

Okres Zagłady cmentarz przetrwał w dość dobrym stanie. Dopiero po wojnie, pozbawiony opieki stopniowo zarastał roślinnością, nagrobki zaś uległy dewastacji i grabieży, wykorzystywane jako materiał budowlany, a co cenniejsze płyty nagrobne poddano swego rodzaju „recyclingowi” po zeszlifowaniu wykorzystując jako płyty nagrobne na miejscowym cmentarzu katolickim.

Wiele grobów zostało także rozkopanych o czym świadczą zarówno doły, jak i otwory w wielu nagrobkach.

Po wojnie w Otwocku miały miejsce najprawdopodoniej tylko dwa pochówki. Ostatnim Żydem którego szczątki tutaj spoczęły był Aram Miński. Zamknął on symbolicznie krótki, bo niespełna stu letni, ale niezwykle intensywny związek społeczności żydowskiej z tym podwarszawskim miasteczkiem.

Zobacz galerię zdjęć:

ślady po rozkopaniu grobu i tu również a tu była kiedyś marmurowa płyta jeden z dwóch powojennych grobów

"Każde nieszczęście w historii jest zapowiedziane; zawsze występują jakieś znaki na niebie, ostrzegające ludzi o niebezpieczeństwie. Rzadko ktokolwiek im wierzy." - Calek Perechodnik / Blog wyróżniony prestiżowym 37 miejscem na Liście Hańby Narodowej

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura