Johann Gottfried Herder
"Wybór pism"
Według obszernego "Wstępu":
Autor pochodził z Morąga na Mazurach, ówcześnie pruskiego.
Był duchownym protestanckim (żonatym) i podejmował po raz kolejny w długim szeregu myślicieli próby przystosowania (judeo-)chrześcijaństwa do życia (wolnego kształtowania przez człowieka swojego losu), z góry skazane na niepowodzenie, w oczywisty sposób, tworząc potworki filozofii niemieckiej.
Dla słowiańszczyzny jest ważny o tyle, że mieszkał czasowo w krajach słowiańskich (np. Rosji) i miał pewne pozytywne refleksje na ten temat, szczególnie oświeconych rządów absolutystycznych - oczywiście z punktu widzenia pruskiego, jednak powierzchowne i utopijne.
Opublikował edycję pieśni ludowych różnych narodów (inicjator i prekursor w tym zakresie), czym rozbudził wśród narodów słowiańskich zainteresowanie ich własną twórczością ludową - podkreślał ich naturalne piękno, estetykę.
W Polsce jednak "pieśni ludu polskiego, a także innych narodów słowiańskich traktowano przede wszystkim jako dokumenty mówiące o historii tych ludów".
Wieczna chwała jego, że mimo swoich starań nie stworzył własnego systemu filozoficznego czy szkoły naukowej, lecz ograniczał się do krytyki (czasem wynikającej z niezrozumienia) prac innych uznanych autorów.
