Laiccy kandydaci do laickiej prezydentury - o religii.

Wbrew temu, co niektórzy mogliby myśleć, podczas kampanii wyborczej we Francji mówi się również o religii. Nie należy ona oczywiście do najważniejszych tematów kampanii wyborczej. Jednakże odniesienia religijne pojawiające się podczas kampanii są liczne, i niekiedy zaskakujące.

Jeśli kandydaci mówią o religii, to głównie po to, by podkreślić swoje przywiązanie do tak dla Francuzów ważnego pojęcia laickości. Ale nie tylko.

Spośród liczących się kandydatów najwięcej o swoich poglądach religijnych mówił François Bayrou. Kilkakrotnie określił siebie jako praktykującego katolika, jednakże za każdym razem dobitnie powtarzał też, że jest zwolennikiem laickości. Republika musi – jego zdaniem – pozostawać neutralna wobec religii i w ten sposób bronić wolności wyznania. W wywiadzie dla chrześcijańskiego dziennika „La Croix” Bayrou powiedział wręcz, że wybrani w republice politycy „nie mogą być posłuszni wobec wezwań kościołów”.

Zdaniem François Bayrou nie należy zmieniać ustawy z roku 1905, która wprowadziła we Francji rozdział między państwem a kościołem i która jest uważana za gwarancję laickości.

Nicolas Sarkozy również powiedział o sobie kilkakrotnie, że jest katolikiem. Prawicowy kandydat nie zamierza również podważać zasady laickości, ale zdaje się traktować ją w sposób bardziej swobodny. Gdy Sarkozy mówi o pojęciu tożsamości narodowej Francuzów, podkreśla, że determinującą częścią tej tożsamości jest chrześcijaństwo.

Gdy niedawno dziennikarz francuskiej telewizji zapytał Sarkozy’ego o to, kto jest dla niego wzorem, ten wymienił dwie osoby : generała de Gaulle’a i Jana Pawła II. Nie jeden raz przypominał już zdanie tego ostatniego: „Nie bójcie się”. Używa zresztą tego zdania dość sprytnie, bo wie, że w części elektoratu wywołuje pewne obawy. A więc owo „Nie bójcie się” należy w przypadku Sarkozy’ego rozumieć „Nie bójcie się mnie, nie jestem aż taki straszny, i moje reformy nie będą aż tak radykalne”.

Nicolas Sarkozy, jako były minister spraw wewnętrznych i kultów, często mówi również o islamie. Wiele komentarzy wywołał jego pogląd, że państwo francuskie powinno wspierać finansowo budowę meczetów i przyczyniać się do szkolenia muzułmańskich duchownych. Jego przeciwnicy uznali to za sprzeczne właśnie z zasadą laickości. Sarkozy tłumaczy swoją propozycję w sposób następujący: lepiej mieć oficjalne meczety niż podziemny kult uprawiany w piwnicach bloków i w garażach. Lepiej też mieć szkolonych we Francji imamów, znających zasady laickości i prawa republiki, niż duchownych sprowadzanych z krajów arabskich i często nie znających nawet języka francuskiego.

Najmniej o swoich osobistych przekonaniach religijnych mówi kandydatka socjalistyczna, Ségolène Royal. Ale chętnie podkreśla ona fakt, że została wychowana w domu o silnych tradycjach katolickich. Co więcej, najważniejsze, wciąż przez nią powtarzane hasło jej kampanii – „porządek sprawiedliwy” – wywodzi się zdaniem specjalistów właśnie z chrześcijańskiej myśli społecznej.

Ségolène Royal dużo również gra na podświadomej wrażliwości religijnej Francuzów. Jej uśmiech, jej pozy, matczyne gesty, tendencja do wyrażania współczucia – to wszystko jest odczytywane jako odniesienia do Madonny (nie piosenkarki oczywiście). Gdy parę miesięcy temu Sarkozy oficjalnie ogłaszał się kandydatem, pani Royal w tym samym czasie zwiedzała jakieś gospodarstwo rolne. I tam właśnie pozowała do zdjęć, w takiej właśnie sztywnej pozie, z nieco sztucznym uśmiechem na twarzy i z małą owieczką w ramionach. Taka właśnie Madonna z owieczką. Obraz matki narodu, który ma uspokajać, koić, pocieszać.

Wygląda więc na to, że w wyborach tych laiccy Francuzi będą musieli wybrać między Matką Boską Socjalną a wielbicielem Jana Pawła II.