W poniedziałek w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego opublikowano wyniki referendum ws. odwołania prezydentki Zabrza Agnieszki Rupniewskiej. Zgodnie z ustawą o referendum lokalnym, oznacza to jej formalne odwołanie ze stanowiska.
Zabrze. Wyniki referendum opublikowane w dzienniku urzędowym
W poniedziałek w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego ukazały się oficjalne wyniki referendum ws. odwołania prezydentki Zabrza Agnieszki Rupniewskiej. Oznacza to, że zgodnie z ustawą o referendum lokalnym, jej mandat wygasł ze skutkiem natychmiastowym.
Według protokołu miejskiej komisji referendalnej, mieszkańcy oddali łącznie 29,2 tys. ważnych głosów, z czego 27,2 tys. było za odwołaniem Rupniewskiej, a 2 tys. przeciw. Frekwencja wyniosła nieco ponad wymagane minimum – 25,9 tys. głosów. Do głosowania uprawnionych było 116,9 tys. osób.
Agnieszka Rupniewska: nie zmieniłabym swoich decyzji, ratowaliśmy miasto przed katastrofą
"Nie ma ludzi, którzy są nieomylni. Natomiast nie zmieniłabym swoich decyzji, ponieważ w zeszłym roku uratowaliśmy miasto przed katastrofą finansową" – powiedziała Rupniewska.
Pod koniec 2024 r. lokalny samorząd pozyskał 354 mln zł pożyczki z Ministerstwa Finansów. Odwołana prezydentka zaznaczyła, że wprowadzenie programu postępowania ostrożnościowego miało być "lekarstwem na chorobę", którą jej zdaniem jest fatalna sytuacja finansowa miasta.
"Odwołanie mnie nie powoduje, że problemy naszego miasta znikają. Przez ostatnie 18 lat nasze miasto było konsekwentnie prowadzone w kierunku upadku. (...) Kto jest winny tej sytuacji, która wywołała chorobę naszego miasta? Oczywiście ci, którzy tym miastem rządzili wcześniej przez 18 lat. Nam przyszło się po prostu zmierzyć z tymi problemami" – wskazała Rupniewska.
Podkreśliła, że wyniki referendum przyjęła ze spokojem, jako demokratyczny wybór mieszkańców. Zapowiedziała, że teraz zamierza podsumować to, co zrobiła jako prezydentka. Na pytanie o swoje dalsze zaangażowanie w sprawy Zabrza odpowiedziała, że była, jest i zamierza nadal być zaangażowana. "Natomiast nie można mówić o ubieganiu się o stanowisko w przyszłości, nie można otwierać nowego rozdziału, jeśli nie zamknie się tego, który jest jeszcze otwarty" – zasygnalizowała.
Co po odwołaniu Rupniewskiej? Komisarz tymczasowy i wybory w ciągu 90 dni
Po ogłoszeniu wyników premier Donald Tusk powinien powołać komisarza, który do czasu wyborów przejmie obowiązki prezydenta miasta. Termin przedterminowego głosowania wyznacza się na maksymalnie 90 dni od ogłoszenia wyników, o ile nie wpłyną protesty. Mieszkańcy mogą je zgłaszać przez 7 dni, a sądy mają kolejne 14 dni na ich rozpatrzenie.
Rada Miasta Zabrze pozostaje bez zmian
Choć Rupniewska została odwołana, referendum nie doprowadziło do rozwiązania Rady Miasta. W tym przypadku próg frekwencyjny wynosił 29,6 tys. głosów i nie został osiągnięty.
Referendum w Zabrzu. Dlaczego odwołano Rupniewską?
Inicjatorzy referendum zarzucali byłej prezydentce m.in. redukcje etatów w miejskich instytucjach, podwyżki opłat lokalnych, wycofanie się z organizacji wydarzeń kulturalnych oraz brak przejrzystości w sprawie prywatyzacji Górnika Zabrze. Agnieszka Rupniewska tłumaczyła, że jej decyzje były konsekwencją fatalnej sytuacji finansowej, którą odziedziczyła po poprzednich władzach.
Jedna z inicjatorek referendum Katarzyna Iwańska oceniła, że jego wynik jest sukcesem mieszkańców. Według niej, zdecydowały głosy ludzi niezadowolonych m.in. z podwyżek opłat lokalnych, stagnacji inwestycyjnej i nadal pogarszającej się sytuacji finansowej miasta.
"Wskażemy kandydata (w przedterminowych wyborach – red.), ale tylko takiego, który podpisze umowę społeczną (…). Kandydat na prezydenta ma się dogadać ze społeczeństwem i wywiązać z obietnic" – podkreśliła Iwańska.
Zadeklarowała, że nie będzie to kandydat partyjny, ponieważ "układy partyjne nie sprzyjają mieszkańcom".
Konferencję prasową dotyczącą wyników referendum zorganizowali politycy Prawa i Sprawiedliwości. Wiceprezes partii i poseł Michał Wójcik powiedział, że "Zabrze to Polska w pigułce". Wskazał, że mieszkańcy odwołali prezydentkę, która w wyborach samorządowych startowała z poparciem Koalicji Obywatelskiej. Wyraził nadzieję, że również w zbliżających się wyborach prezydenckich pokażą, że "mają dość" KO i nie poprą Rafała Trzaskowskiego. Apelował o głosowanie na popieranego przez PiS Karola Nawrockiego.
Kim jest Agnieszka Rupniewska?
Rupniewska objęła urząd w 2024 roku, wygrywając w drugiej turze z wynikiem 57,85 proc. głosów. Pokonała wówczas urzędującą od 2006 roku Małgorzatę Mańkę-Szulik. Choć startowała z poparciem Koalicji Obywatelskiej, nie należy do żadnej partii. Wcześniej zasiadała w Radzie Miasta Zabrze, a zawodowo związana była z branżą przemysłową. Ukończyła prawo na Uniwersytecie Śląskim.
Skład Rady Miasta Zabrze po wyborach w 2024 roku
W ostatnich wyborach samorządowych KO zdobyła 11 mandatów, Lepsze Zabrze – 5, PiS i komitet Mańki-Szulik – po 4, a Zabrzańska Inicjatywa Społeczna – 1.
Referenda lokalne w województwie śląskim – rzadkie, ale możliwe
To nie pierwsze skuteczne referendum w regionie. W 2009 roku odwołano prezydenta Częstochowy Tadeusza Wronę, a w 2012 – prezydenta Bytomia Piotra Koja i całą radę miejską. Próby odwołania władz w Gliwicach (2009), Rudzie Śląskiej (2012) i Bytomiu (2017) zakończyły się fiaskiem z powodu zbyt niskiej frekwencji.
na zdjęciu: była już Prezydent Zabrza Agnieszka Rupniewska podczas briefingu prasowego poświęconego tematowi prywatyzacji Górnika Zabrze S.A. fot. PAP/Jarek Praszkiewicz
Inne tematy w dziale Społeczeństwo
