Hazard może powodować problemy osobiste, przynosząc uszczerbek na zdrowiu psychicznym oraz współuzależnieniem bliskich, kosztami finansowymi, zadłużeniem, bankructwem, utratą dochodów – mówi w rozmowie z SALON24 asp. Justyna Pasieczyńska, rzecznik szefa Krajowej Administracji Skarbowej.
Salon24: Przechadzając się po mieście, można często zauważyć dziwne lokale, które mają najczęściej przyciemniane szyby z kolorowymi, neonowymi napisami „open”. Wejść do takiego pomieszczenia można często na zaproszenie albo polecenie. Tak w skrócie działa w Polsce nielegalny hazard. Jak wygląda walka z grupami prowadzącymi nielegalne punkty gier na automatach?
Asp. Justyna Pasieczyńska, rzecznik szefa Krajowej Administracji Skarbowej: Do zadań ustawowych Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) należy m.in. rozpoznawanie, wykrywanie i zwalczanie przestępstw skarbowych oraz wykroczeń skarbowych, zapobieganie tym przestępstwom i wykroczeniom oraz ściganie ich sprawców. Walka z szarą strefą w środowisku gier hazardowych jest jednym z priorytetowych celów KAS. Zwalczanie nielegalnego hazardu to nie tylko działania kontrolne, ale również profilaktyka oraz czynności prewencyjne, mające na celu ograniczenie zjawisk i zachowań, które budzą powszechny sprzeciw i poczucie zagrożenia w społeczeństwie. KAS ma w tym obszarze szerokie uprawnienia w zakresie rozpoznawania, wykrywania i zwalczania przestępstw, a co za tym idzie – identyfikacji i likwidacji zorganizowanych grup przestępczych, odpowiadających za proceder urządzania nielegalnych gier i czerpiących z tego korzyści. Uwzględniając cechy przestępczości hazardowej oraz kierując działania wobec faktycznych organizatorów procederu i jego istotnych ogniw, organy KAS koncentrują się na: prowadzeniu postępowań i czynności ukierunkowanych na ujawnienie faktycznych organizatorów procederu i ich działalności; podejmowaniu działań związanych z ujawnieniem strony finansowej procederu celem zniwelowania korzyści finansowych po stronie urządzających gry; blokowaniu przepływu środków – ma to na celu uniemożliwienie korzystania z posiadanych zasobów finansowych przez grupy przestępcze oraz zabezpieczaniu majątku na poczet kar. Funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej (SCS) w oparciu o przepisy prawa są uprawnieni do podjęcia niezbędnych czynności procesowych. Na podstawie tych przepisów, w granicach koniecznych dla zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa przed ich utratą, zniekształceniem lub zniszczeniem, mogą w każdej sprawie, w wypadkach niecierpiących zwłoki, jeszcze przed wydaniem postanowienia o wszczęciu śledztwa lub dochodzenia, przeprowadzić w niezbędnym zakresie czynności procesowe. Funkcjonariusze mogą również w toku tych czynności przesłuchać osobę podejrzaną o popełnienie przestępstwa w charakterze podejrzanego – przed wydaniem postanowienia o przedstawieniu zarzutów.
Jak zorganizowane są grupy zajmujące się nielegalnym hazardem?
Przestępczość w obszarze hazardu ma charakter złożony i zorganizowany. Jej organizacją zajmują się grupy przestępcze. Grupa przestępcza nielegalnie urządzająca gry hazardowe ma najczęściej złożoną, wielopoziomową strukturę i skupia powiązane osobowo i kapitałowo podmioty krajowe i zagraniczne, z których część ma charakter fasadowy dla firm nielegalnie urządzających gry hazardowe. Zorganizowane grupy przestępcze podejmują działania celem ukrycia nielegalnego pochodzenia zasobów uzyskanych z przestępstwa. Podejmowane działania ukierunkowane są na wprowadzenie środków pieniężnych pochodzących z działalności przestępczej do legalnego obrotu. Zgodnie z prawem automaty do gier, urządzenia losujące i urządzenia do gier mogą być eksploatowane przez podmioty posiadające koncesję lub zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie gier losowych lub gier na automatach oraz przez podmioty wykonujące monopol państwa – po ich zarejestrowaniu przez naczelnika urzędu celno-skarbowego. W przypadku, o którym rozmawiamy, takie nielegalne punkty nie posiadają koncesji ani zezwoleń i działają poza prawem, co naraża budżet państwa na znaczne straty. Dodatkowo należy pamiętać, że nie obowiązują tam żadne zasady chroniące graczy, a wygrany jest tylko jeden – grupa przestępcza.
Jaka jest skala nielegalnego hazardu? Czy jest to poważny problem?
Trudno oszacować skalę tego problemu, ponieważ w miejsce zlikwidowanych punktów z automatami powstają nowe. Jest to bardzo dochodowy proceder dla zorganizowanych grup przestępczych, które czerpią korzyści z nielegalnego obrotu finansowego.
Pojedyncze punkty z nielegalnymi automatami prowadzone są często pod przykrywką legalnej działalności usługowej, np. fryzjer, warzywniak, bar czy kafejka internetowa. Znajdują się w ogólnodostępnych miejscach – w pobliżu dworców kolejowych czy autobusowych, przejść podziemnych, bazarów, okolic stacji benzynowych, przy których zlokalizowane są placówki gastronomiczne. Takie miejsca mogą być bardzo niebezpieczne dla osób uczestniczących w nielegalnych grach. Funkcjonariusze SCS w nielegalnych kasynach oprócz automatów znajdują również narkotyki, alkohol pochodzący z nielegalnego źródła, broń czy osoby poszukiwane. Takie punkty są specjalnie ulokowane w dostępnych miejscach, aby przyciągnąć osoby uzależnione od hazardu. Brak regulaminów, które wymagane są w legalnych kasynach, powoduje m.in. brak ograniczeń wiekowych graczy. Hazard może powodować problemy osobiste, przynosząc uszczerbek na zdrowiu psychicznym oraz współuzależnienie bliskich, koszty finansowe, zadłużenie, bankructwo, utratę dochodów. Koszty społeczne i ekonomiczne tego uzależnienia ponoszą nie tylko rodziny hazardzistów, ale całe społeczeństwo. Uzależnienie od hazardu jest bardzo poważnym problemem, na co KAS zwraca szczególną uwagę. Dlatego KAS, oprócz działań ukierunkowanych na zwalczanie nielegalnego hazardu, prowadzi również w tym zakresie – już od kilku lat – akcję edukacyjną „Hazard? Nie daj się wciągnąć”.
Co grozi za zamienienie np. warzywniaka w nielegalny punkt gier?
Zgodnie z przepisami prawa karane są osoby, które urządzają lub prowadzą gry hazardowe, ale również te, które w nich uczestniczą – tj. gracze. Karze do 100 tys. zł od każdego automatu znajdującego się w lokalu podlega najemca albo właściciel lokalu, w którym takie nielegalne gry są organizowane.
Ile nielegalnych punktów udało się Państwu zlikwidować w pierwszym półroczu?
Dane krajowe w zakresie zwalczania nielegalnego hazardu w pierwszym półroczu tego roku to 447 zlikwidowanych nielegalnych punktów gier. Zabezpieczyliśmy 3267 sztuk nielegalnych automatów. W tym czasie zatrzymano w Polsce 201 osób i skierowano do sądu 194 akty oskarżenia przeciwko 422 osobom.
Rozmawiał Mariusz Kowalewski
Fot: Funkcjonariuszka KAS w nielegalnym salonie gry/ Podlaskie KAS
Inne tematy w dziale Gospodarka