Świadczenie wychowawcze w wysokości 800 złotych jest wypłacane przebywającym w Polsce obywatelom innych państw, którzy wykażą spełnienie przewidzianych w ustawie warunków. Z danych ZUS wynika, że w pierwszej połowie 2025 roku wypłacono je na rzecz 365,3 tys. dzieci obcokrajowców - o 1,5 proc. mniej niż w pierwszym półroczu ubiegłego roku i o 4,5 proc. mniej niż rok wcześniej. Nie tylko Ukraińcy są zainteresowani pobieraniem 800 plus.
800 plus popularne u cudzoziemców w Polsce
- Program wciąż cieszy się popularnością wśród obcokrajowców. Jeśli usunąć z analizy kwestie polityczne czy ideowe, te 365,3 tys. dzieci obcokrajowców korzystających z programu można zestawić ze spadkową prognozą liczby ludności w Polsce, która za dziesięć lat może być bliska 36 milionom w porównaniu z dzisiejszą liczbą 37,4 miliona. Jak widać, te dodatkowe 365 tys. czy 370 tysięcy dzieci obcokrajowców pobierających świadczenie nie odwraca tego negatywnego trendu - zauważa dr Tomasz Rzychoń, Główny Ekonomista Wyższej Szkoły Ekonomiczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej.
Zdaniem ekspertów, niewielki spadek liczby dzieci osób deklarujących obywatelstwo inne niż polskie nie jest sygnałem odwrotu od programu. Można to odczytywać jako korektę wynikającą z mobilności tej grupy i zakończenie okresu przejściowego po masowym napływie migrantów. Dalsze wyjazdy lub powroty do ojczyzny mogą być powodem, dla którego spadła liczba beneficjentów programu z ukraińskim obywatelstwem. W I połowie zeszłego roku świadczenie przyznano na rzecz 315,5 tys. dzieci z Ukrainy (przeznaczono na nie – 1,342 mld zł), a w analogicznym okresie tego roku otrzymało je blisko 305 tys. (1,438 mld zł).
- Część dzieci korzystających w poprzednich latach z programu osiągnęła wiek, w którym świadczenie już nie przysługuje. Postępują zmiany w statusie prawnym obywateli ukraińskich, np. uzyskanie obywatelstwa polskiego, co zmienia klasyfikację statystyczną. Ponadto część rodzin nie odnowiła wniosków lub nie spełniła warunków formalnych. Ogólnie zatem dane te nie świadczą o spadku zainteresowania programem, lecz raczej o zmianach w strukturze populacji ukraińskiej w Polsce - ocenia dr Tomasz Kopyściański z Uniwersytetu WSB Merito.
Benficjenci zagraniczni 800 plus
Innymi beneficjentami, na rzecz których w I połowie br. ZUS wypłacił najwięcej świadczeń 800+, byli wnioskodawcy z obywatelstwem białoruskim – 24,7 tys. i 117,5 mln zł (rok wcześniej – 24,5 tys. i 115,6 mln zł). Dalej w zestawieniu znalazły się dzieci wnioskodawców z obywatelstwem rumuńskim – ponad 7 tys. i 26,1 mln zł (rok wcześniej – 4,9 tys. i 19,9 mln zł), rosyjskim – blisko 4 tys. i 18,5 mln zł (prawie 4 tys. i 18,2 mln zł), indyjskim – 2,8 tys. i 12 mln zł (2,5 tys. i 10,7 mln zł), wietnamskim – 2,7 tys. i 12,5 mln zł (2,7 tys. i 12,2 mln zł), gruzińskim – ponad 2 tys. i 8,6 mln zł (1,7 tys. i 7,6 mln zł), bułgarskim – 1,8 tys. i 8,3 mln zł (1,8 tys. i 7,9 mln zł), mołdawskim – 1,1 tys. i 5 mln zł (1,1 tys. i 4,7 mln zł) i chińskim – 833 i 3,6 mln zł (821 i 3,6 mln zł).
Migracja przede wszystkim ekonomiczna
- Zdecydowana większość migracji do Polski ma charakter ekonomiczny. Należy spodziewać się wzrostu liczby migrantów. Zarobki w Polsce wzrosły znacząco w ostatnich kilku latach i są mocno zbliżone do średniej europejskiej, a Polska to kraj Unii Europejskiej sąsiadujący z państwami, w których zarobki nie można nazwać europejskimi - prognozuje dr Tomasz Rzychoń.
Wzrost liczby dzieci objętych świadczeniem obywateli Rumunii, Indii, Gruzji czy Mołdawii rosnącą obecnością tych społeczności w Polsce. W przypadku Rumunów, wzrost o ponad 2 tys. dzieci może być efektem migracji zarobkowej w ramach UE, gdzie obywatele tego kraju mają pełną swobodę przemieszczania się.
- Wzrosty wśród obywateli Indii czy Wietnamu mogą być związane z napływem pracowników sektora IT, gastronomii czy logistyki. Świadczenie wychowawcze jest dostępne dla wszystkich legalnie przebywających i pracujących rodziców, co czyni je atrakcyjnym elementem wsparcia rodzinnego. Dane te pokazują, że Polska staje się coraz bardziej zróżnicowanym krajem pod względem narodowościowym – dodaje dr Tomasz Kopyściański.
Co pewien czas pojawiają się propozycje zmierzające do zmiany zasad wypłacania świadczenia wychowawczego na rzecz obcokrajowców. W 2024 roku program kosztował budżet blisko 70 mld zł.
- W koalicji rządzącej panuje konsensus w kwestii tego, że 800+ powinni otrzymywać tylko ci cudzoziemcy, którzy w Polsce chcą pracować, mieszkać i odprowadzać podatki. Kluczowe wydaje się tu kryterium legalnego zatrudnienia. Postulat taki znajduje poparcie u wyborców Prawa i Sprawiedliwości - uważa dr Tomasz Rzychoń.
Z artykułu dowiesz się:
- W I połowie 2025 roku z programu 800 plus korzystało 365,3 tys. dzieci cudzoziemców, najwięcej z Ukrainy – blisko 305 tys.
- Liczba ukraińskich beneficjentów spadła o 10 tys. w porównaniu z rokiem 2024, co eksperci tłumaczą mobilnością migrantów i uzyskiwaniem polskiego obywatelstwa
- Zdecydowany wzrost liczby świadczeń odnotowano wśród obywateli Rumunii, Indii, Gruzji i Mołdawii, co wiąże się z migracją zarobkową i napływem pracowników do Polski
- W koalicji rządzącej pojawia się konsensus, że 800 plus powinni otrzymywać tylko legalnie zatrudnieni cudzoziemcy, którzy pracują i płacą podatki w Polsce
Fot. zdjęcie ilustracyjne/PAP
Tomasz Wypych
Inne tematy w dziale Społeczeństwo
