Papież Franciszek ustanowił nowe procedury dotyczące walki z pedofilią w Kościele. Chodzi o zgłaszanie przypadków molestowania i przemocy seksualnej oraz rozliczanie biskupów z ich działań. Tomasz Sekielski pokazał dziennikarzom swój film "Tylko nie mów nikomu" o przypadkach pedofilii wśród polskich duchownych.
Nowe przepisy ustanowione przez papieża Franciszka
W dokumencie w formie Motu proprio, zatytułowanym "Vos estis lux mundi" (Wy jesteście światłem świata) Franciszek wprowadził obowiązek zgłaszania przez kleryków, zakonników i zakonnice przypadków pedofilii, a także przypadków ich tuszowania. Zalecił każdej diecezji uruchomienie łatwo dostępnego systemu przyjmowania sygnałów o nadużyciach. Wskazał na kluczową odpowiedzialność biskupów, którzy kierują miejscowymi kościołami.
Rozporządzenie to ma charakter uniwersalny i ma zostać wprowadzone w całym Kościele katolickim; obowiązywać będzie od 1 czerwca tego roku.
Franciszek wyjaśnił, że nowe przepisy mają zastosowanie w przypadkach m.in. zmuszania kogoś przy użyciu przemocy lub gróźb albo nadużycia władzy do dokonywania lub poddawania się czynnościom seksualnym, dopuszczania się czynności seksualnych z osobą małoletnią lub bezradną - czyli chorą, z ułomnościami - wytwarzania, prezentowania, przechowywania lub rozpowszechniania, także w sieci, pornografii dziecięcej, oraz rekrutowania lub nakłaniania osoby małoletniej czy bezradnej do udziału w prezentacjach pornograficznych.
Konferencje Episkopatów, synody biskupów Kościołów patriarchalnych i diecezje muszą ustanowić w ciągu roku od wejścia w życie tych przepisów jeden lub więcej stabilnych systemów, łatwo dostępnych dla każdego w celu składania zawiadomień, także poprzez ustanowienie specjalnego urzędu kościelnego - nakazał papież.
Postanowił, że ilekroć duchowny lub członek instytutu życia konsekrowanego lub stowarzyszenia życia apostolskiego otrzyma wiadomość lub ma uzasadnione powody, by sądzić, że mógł zostać popełniony czyn nadużycia, ma obowiązek niezwłocznego zgłoszenia tego czynu ordynariuszowi miejsca, w którym do tego doszło. Franciszek zastrzegł zarazem, że zawiadomienie może być zawsze skierowane do Stolicy Apostolskiej.
Osobie składającej zawiadomienie nie można narzucać żadnego obowiązku milczenia w stosunku do treści tegoż zawiadomienia - podkreślił. Jak napisał, "władze kościelne są zobowiązane, aby ci, którzy twierdzą, że są poszkodowani, wraz ze swoimi rodzinami, byli traktowani z godnością i szacunkiem". Obejmuje to takie podejście, jak przyjęcie, wysłuchanie i wsparcie, również za pośrednictwem właściwych służb, pomoc duchowa, pomoc medyczna, terapeutyczna i psychologiczna.
Nowością dokumentu jest wyznaczenie zadania prowadzenia dochodzenia przez metropolitów w przypadku, gdy czynów dopuścił się biskup. Metropolici muszą natychmiast zwrócić się do kompetentnej kongregacji w Watykanie z wnioskiem o powierzenie im zadania rozpoczęcia dochodzenia. W ciągu 30 dni po otrzymaniu pierwszego zawiadomienia dykasteria musi dostarczyć stosowne instrukcje dotyczące trybu postępowania w konkretnym przypadku. Następnie metropolita ma obowiązek pozyskać wszelkie informacje i dokumenty, niezbędne w dochodzeniu, a przechowywane w archiwach urzędów kościelnych i zwracać się o pomoc również do instytucji cywilnych. Jednocześnie w dochodzeniu "uznaje się domniemanie niewinności osoby podejrzanej" - podkreślił papież.
Franciszek zdecydował, że prowincje kościelne, Konferencje Episkopatów, Synody Biskupów i Rady Hierarchów mogą ustanowić fundusz przeznaczony na wsparcie kosztów dochodzeń.
Papież położył nacisk na to, że nowe przepisy "stosuje się bez uszczerbku dla praw i obowiązków ustanowionych gdziekolwiek w ustawodawstwie państwowym, w szczególności dotyczących ewentualnych obowiązków zawiadomienia właściwych władz cywilnych".
Film Tomasza Sekielskiego o pedofilii w polskim Kościele
Tomasz i Marek Sekielscy pokazali dziennikarzom film "Tylko nie mów nikomu", ujawniający przypadki pedofilii w polskim Kościele. W sobotę o 14.30 będą mogli go zobaczyć wszyscy na portalu YouTube. W filmie ofiary molestowania przez duchownych opowiadają o swojej krzywdzie i cierpieniu. Niektóre mają odwagę skonfrontować się z księżmi, którzy dopuścili się wobec nich nadużyć. Część duchownych przyznaje się do molestowania i zdaje sobie sprawę, że nie da się zadośćuczynić pokrzywdzonym, część uważa, że wina jest zarówno po ich stronie, jak i po stronie ofiary. Inni z kolei uważają się za niewinnych, a zarzuty wobec nich uznają za nękanie.
W filmie widać też, jak biskupi w kilku przypadkach tuszują sprawy. Sekielski ujawnia też dwa nieznane dotąd przypadki pedofilii wśród osób powszechnie znanych. Jedna to nieżyjący już kapelan prezydenta Lecha Wałęsy, ks. Franciszek Cybula, druga, to budowniczy i wieloletni kustosz sanktuarium w Licheniu ks. Eugeniusz Makulski.
Bracia Sekielscy mieli prosić hierarchów kościelnych o komentarz do filmu, ale spotkali się z odmową. Odmówili prymas Wojciech Polak i abp Stanisław Gądecki oraz Komisja Episkopatu Polski. Nie odpowiedzieli na prośbę kardynał Kazimierz Nycz i arcybiskup Sławoj Leszek Głódź. Ten ostatni miał otrzymać nagranie z konfrontacji ks. Cybuli z ofiarą molestowania, ale je zignorował. Wkrótce po tym były prezydencki kapelan zmarł, a abp Głódź celebrował jego pogrzeb.
ja
