Fritz Haber 1868-1934

Fritz Haber – Geniusz czy morderca?

Każdy ogarnięty pasją doświadcza prędzej czy później terminu, nazwanego słusznie przez mojego kolegę z grupy „skrzywienie”. Ów „skrzywiony” widzi świat swoimi oczami, zatraca rzeczywistość, widzi coś, czego inni niezarażeni jego pasją nie widzą, i nigdy nie zobaczą. Prosty przykład – fotograf patrząc na góry, widzi ciekawe ujęcia, przyrodnik, wyjątkową faunę i florę, geolog, ciekawe minerały a historyk zobaczy w każdym głazie czy górce, bunkier czy zamek! Ten syndrom ma wady, ale ma i zalety, postrzeganie świata przez pasjonata może pokazać świat dla innych zupełnie niewidoczny, ale też pokaże coś, co nawet sam pasjonat ominie. W tym wypadku było inaczej. Chce udowodnić, że owo „skrzywienie” czasem pokaże coś, co naprawdę istnieje, chce pokazać, że oczy bez pasji (to nie znaczy, że złe) czasem nie widzą oczywistych i wyraźnych przekazów dla świata, czy dla potomnych. Ta „bakteria” potrafi pokazać coś, czego nie da sie zobaczyć, dlatego kolego…bądźmy jak najbardziej skrzywieni! Tylko „skrzywione” oczy zobaczą to, co ja zobaczyłem. Kto by się spodziewał, poczytaj, co moje „skrzywione oczy zobaczyły…

    Będąc parę lat temu na cmentarzu żydowskim we Wrocławiu, zrobiłem to niewinne, ba! By nawet powiedzieć, banalne zdjęcie grobu. Już patrząc przez obiektyw, pomyślałem skąd znam nazwisko Haber? Gdzieś musiałem je wcześniej widzieć! „Skrzywienie” mówiło, pomyśl Arni…Haber..Haber…Haber? Kto to jest cholera jasna Haber?! Ojej wiem!!! Przypomniało mi się! Oto, co oznacza  nazwisko Haber!

Grób Haberów

Grób, który przypadkiem trafiłem w obiektywie, to grobowiec rodziców Fritza Habera. Fritz Haber (1868-1934) Urodzony we Wrocławiu (z niem. Breslau) Niemiec, żydowskiego pochodzenia. Profesor chemii na uniwersytecie w Karslruhe, oraz instytutu imienia Cesarza Wilhelma w Berlinie. Pan Haber dostał nagrodę Nobla (1918) za metodę syntezy amoniaku. Prosto mówiąc pan Fritz Haber, z powietrza opracował metodę pozyskiwania azotu stając sie tym wynalazcą do dziś używanych nawozów sztucznych! Opisano go, jako człowieka, który ” z powietrza zrobił chleb”. Problem z tym…że nie został w pamięci ludzkości zapamiętany z tego powodu, ale zupełnie innego…

   Fritz Haber był Żydem, jednak w jego czasach w Breslau, Żydzi podzielili sie na dwa obozy. Na tych, co uważali, że kultura i wiara judaistyczna to rzecz święta, i na tych, co chcieli sie zasymilować z krajem, w którym mieszkali, w tym wypadku były to Niemcy. Fritz postanowił przejść do tego drugiego obozu, wiec przeszedł z Tory na Ewangelię  (około 1909 roku), mówi się, że jako Żyd nie miał wyboru jeśli  chciał zrobić światową karierę, ale mówi się także, że chciał być pełnoprawnym Niemcem! W efekcie próbował zatuszować swoje żydowskie pochodzenie.

Clara Immerwahr 1870-1915

W czasie wybuchu I wojny światowej, Fritz pracował dla armii, twierdząc, że jego ojczyzna jest ważniejsza niż cały poboczny świat. Był jednym z organizatorów produkcji i zastosowania gazów bojowych np. pod Ypres. Tam osobiście nadzorował użycie gazów bojowych na żołnierzach wroga. Notował też objawy zatrucia u żołnierzy, wiec jakby nie było przyczynił sie do śmierci tysięcy żołnierzy dla własnego kraju, którym dla niego były Niemcy. Jego żona dowiedziawszy się sie, czym zajmuje się jej mąż, nie mogąc znieść tej myśli popełniła samobójstwo. Fritz, zaraz niemal po pogrzebie żony, ruszył na front tym razem wschodni, testować dalej śmiercionośne gazy. Tam w bitwie pod Bolimowem ogląda śmierć tysięcy rosyjskich żołnierzy zatrutych chlorem. Po pierwszej wojnie szukał wraz ze swoim zespołem środka chemicznego do zwalczania insektów, to właśnie wtedy jego zespół opracował środek chemiczny (1920 rok) do zwalczania insektów o nazwie Cyklon A. (cyjanomrówczan metylu), środkiem tym, po dodaniu dla bezpieczeństwa dodatkowego zapachu, zwalczano insekty w lasach, gospodarstwach, a nawet mieszkaniach. Produkcją tego środka zajmuje się firma DEGESCH, której dyrektorem jest osobiście Fritz. Utworzono też specjalną odmianę trucizny dla wojska, pod nazwą handlową Zyklon B (Cyklon B). Był to granulat ziemi okrzemkowej nasączonej cyjanowodorem, który ulatniał się po otwarciu szczelnego opakowania. Środek ten używany był do odwszawiania mundurów żołnierzy powracających z frontu. Zyklonu w takim samym celu używano w obozach koncentracyjnych, zapobiegano w ten sposób rozprzestrzenianiu się  tyfusu, który przenosiły wszy. Do masowego zabijania ludzi użyto go w sierpniu 1941 roku, pomysłodawcą użycia Cyklonu był komendant obozu Karl Fritzch. Kierował on pierwszym użyciem gazu na ludziach. W wersji do użycia w komorach gazowych pozbawiono Cyklon ostrzegawczego zapachu. Produkcja wersji bez środka zapachowego była objęta najściślejszą tajemnicą. Tuż po wojnie, skazano na śmierć ucznia Fritza Habera, Bruno Tescha, producenta Cyklonu B, i szefa firmy produkującej gaz w wersji bezzapachowej. Udowodniono, że firma wiedziała do czego gaz miał służyć.   Ja chyba nie musze opisywać, co znaczy dla świata dziś ta nazwa…

ZYKLON B

Kiedy po dojściu do władzy Adolfa Hitlera Albert Einstein wyjechał z Niemiec do USA i oczernił jego rządy, Fritz potępił go publicznie, niestety przeliczył się. Dla Hitlera i jego popleczników był tylko Żydem, parszywą istotą  niegodną człowieka i dlatego jego wiedza czy osiągnięcia nie miały znaczenia. Fritz, mimo, że wiernie służył i Niemcom i faszyzmowi został zmuszony do emigracji. Zmarł w Szwajcarii w 1933 roku. Został sławnym ojcem nawozów sztucznych, niesławnym naukowcem zabijającym środkami bojowymi tysiące ludzi w I wojnie. I ojcem najgorszego znanego dziś sposobu mordowania masowego Cyklonu B. I tak Fritz nie widząc o tym, zabił swoim wynalazkiem własną rodzinę, doprowadził do śmierci samobójczej własną żonę, i swoim wynalazkiem zabił miliony swoich pobratymców, mimo że wyparł się ich wiary i kultury…..

Grób Haberów w Bazylei

Fritz w laboratorium

Fritz i Einstein

Nagroda Nobla

I wojna,Pociski z gazem

Przed tym domem Clara popełniła samobójstwo

Instytut im. Habera

Fritz Haber z drugą żona Hedwig
i Synem Hermanem z pierwszego małżeństwa.

W drodze do Izraela 29 styczniu 1934 roku, po pierwszym zawale serca umiera w hotelu w Bazylei. Został poddany kremacji, a jego prochy, spoczęły na jego życzenie obok pierwszej zony Clary Immerwahr na cmentarzu w Bazylei.