Po długim czasie mogłem wreszcie obejrzeć udostępniony przez „Amazon Prime” film „Wołyń” Wojtka Smarzowskiego. Film „Wołyń” dostępny jest w mediatece „Amazona” pod tytułem „Sommer 1943: Das Ende der Unschuld” („Lato 1943: Koniec niewinności”) w niemieckiej i polskiej wersji językowej. Dodatkowo można sobie włączyć napisy niemieckie.
Moim zdaniem jest to znakomity i ważny film, na pograniczu filmowego arcydzieła. Piszę świadomie arcydzieła, bo pokazanie takiej tragedii we współczesnym kinie nie jest łatwe. Ale nie zamierzam teraz recenzować tego filmu.
Poruszę tu kwestię mataczenia historią tak, aby z Polaków zrobić antysemitów. To ohydne niemieckie mataczenie robi się już niemal standardowym zachowaniem mediów. W przeciwieństwie do środowiska naukowego media robią wszystko, aby popsuć relacje z Polską i obraz Polaków, kreując często nieprawdziwy przebieg wydarzeń historycznych. Ku mojemu oburzeniu, nie ominęło to też filmu „Wołyń”.
Co jest powodem mojego oburzenia?
Jest taka scena w tym filmie, która pokazuje deportacje Polaków na daleki wschód. Po zatrzaśnięciu drzwi bydlęcego wagonu jeden z Polaków, mówi do głównego bohatera w oryginalnej wersji takie słowa:
„Odpłacają za dwudziesty rok. Pamiętają jak ich Piłsudski pogonił.”
Tych słów jednak nie przetłumaczono zgodnie z oryginalnym dialogiem. Niemiecka wersja językowa zawiera bezczelną manipulację. Dodam manipulację świadomą. Widz niemieckojęzyczny przeczyta i usłyszy z dubbingu, całkiem inne słowa.
„Das ist ihre Vergeltung für die Pogrome von 1920” – czyli: „To jest ich odwet za pogromy z 1920 roku“.
Jak widzicie z dialogu zniknęło nazwisko Piłsudskiego i pojawił się termin pogromy. W języku niemieckim termin pogrom ma jedno znaczenie, zgodne z rosyjskim źródłosłowem i oznacza rozruchy przeciw mniejszościom rasowym, narodowym i religijnym. Wielki słownik „Dudena” dodaje też od razu odniesienie do pogromów przeciw ludności żydowskiej. I tak ten termin funkcjonuje w powszechnej świadomości społecznej całej niemieckojęzycznej strefy językowej.
Zatem w niemieckim tłumaczeniu okazało się, że wywózki na Syberię i do daleki wschód, były zemstą za rzekome polskie pogromy dokonane w 1920 roku. Z odwetu za przegraną wojnę polsko – sowiecką tłumacz zupełnie świadomie zrobił zemstę za prześladowania ludności, w tym wypadku żydowskiej, bo tak w kontekście filmu pokazana jest rosyjska administracja na terenach zajętych po 17 września 1939. Przypominacie sobie te filmowe sceny w szkole i te kiedy wojska niemieckie w 1941 roku wchodzą na teren okupowany wcześniej przez Rosjan i w pierwszej kolejności likwidują Zydów pracujących w rosyjskiej administracji?
W ten sposób cała ta wołyńska tragedia i jedna z najtragiczniejszych kart w polskiej historii, jaką były deportacje ludności polskiej na daleki wschód były jedynie odwetem za straszne polskie zachowanie w 1920 roku!
Iście diabelska sztuczka… Brak mi słów, aby opisać tak złą wolę tłumacza. Czy był idiotą? Z pewnością nie. W innych dialogach ze swojej roli wywiązał się dobrze. Ale tam, gdzie niemiecki widz ma się dowiedzieć o przyczynach, tłumacz po prostu dokonał manipulacji i tekstem oryginalnym i historią Polski.
Czy producenci tego filmu będą domagać się poprawy tego tłumaczenia? Najpierw muszą się dowiedzieć, że taka manipulacja ma miejsce. I temu służy moja tu notka.
ps. 21:12 Niestety napisy końcowe nie zawierają nazwiska tłumacza. Informacja ta nie pojawia się też na Wiki-notce o filmie. Z napisów końcowych wynika, że za scenariusz niemieckiego dubbingu odpowiedzialna była niemiecka aktorka rosyjskiego pochodzenia Christina Papst, pracująca dla firmy „Legendary Units GmbH”.
Tu link do ciekawego artykułu o filmie https://erinnerung.hypotheses.org/2751
