Chiński Nowy Rok to jedno z najważniejszych wydarzeń w chińskiej tradycji. Zwykle przypada między 21 stycznia a 20 lutego. W tym roku rozpoczyna się w sobotę 10 lutego, zwiastując początek Roku Smoka Drewnianego.
Smok Drewniany lubi dawać rady w chwalebnej nadziei, że będzie pomocny. A w naszym interesie leży jego wysłuchanie, ponieważ ma on dużo zdrowego rozsądku i wnikliwości. Zwykle łagodny i spokojny, może wybuchnąć wielkim gniewem, gdy jest zirytowany. W kulturze chińskiej smok uosabia władzę i moc. Posiada moc panowania nad zjawiskami pogodowymi takimi jak np. przywoływanie deszczu w czasie suszy.
Większość obrazów chińskich smoków przedstawia stworzenie o długim gadzim ciele i ostrych pazurach orła. Choć nie mają skrzydeł, chińskie smoki potrafią jednak latać po niebie.
Chińskie smoki żyją na dnie mórz, rzek, jezior i innych środowisk wodnych.
Chińczycy są dziećmi Smoka - uporządkowanymi i czczonymi przez naturę. Wśród znaków chińskiego zodiaku smok ma szczególną cechę: jest jedyną nierzeczywistą istotą, która nie ma odpowiednika w świecie zwierząt. Smok jest silną istotą, dość niepokojącą, jest wcieleniem przepływu życia tak pełnego yang, że często brakuje mu ying do działania.
W Chinach istnieje powiedzenie:
Smok ma dziewięciu synów, każdy ma swój talent.
Chińczycy uwielbiają słowo „smok”. Chiński znak smoka 龙 (lóng) często pojawia się to w kompozycji imion.
Dla przykładu :
Jackie Chan (成龙 Chénglong = stać się smokiem) i Bruce Lee (李小龙 Lǐxiǎolóng) = mały smok.
Mimo że chiński Nowy Rok ma miejsce zimą, to zwie się „Świętem Wiosny”!
Uroczystość zrodziła się za czasów dynastii Shang między 1600 a 1100 rokiem p.n.e. Wiele tradycji powstałych w tym czasie przetrwało. Święto Wiosny obchodzone jest z entuzjazmem w Chinach oraz wśród emigrantów na całym świecie.
Data chińskiego Nowego Roku jest częścią cyklu 12 lat, wszystkie lata związane z danym zwierzęciem są określane według pozycji księżyca. Każdy nowy rok symbolizuje również jeden z 5 elementów:
Woda, Ogień, Metal, Drewno i Ziemia. Już w II tysiącleciu p.n.e. Chińczycy wyróżniali niniejszych pięć żywiołów. Teoria ta datuje się z roku 221 r. p.n.e. za czasów dynastii Yin i Zhou. Jest zwana również teorią pięciu przemian.
Legendy na Święto Wiosny opowiadają w jaki sposób zwierzęta zostały wybrane i w jakiej kolejności ulokowały się w chińskim horoskopie. Duże znaczenie miał Budda i Nefrytowy Cesarz.
Dawno, dawno temu Budda sprosił zwierzęta ze swego królestwa, aby wspólnie z nimi świętować Nowy Rok. Trzeba wierzyć, że zwierzęta miały różne plany na ten wieczór, gdyż nie wszystkie wstawiły się na spotkanie.
Pierwszego dnia pierwszego miesiąca księżycowego życie wrze od świtu.
Wszyscy wcześnie wstają, zakładają swoje świąteczne stroje, składają życzenia rodzicom (osobiście lub telefonicznie). Dzieciom wręcza się czerwone koperty, w których są pieniądze.
Dawniej były to mandarynki.
Są one nieodzownym tradycyjnym elementem i symbolem pokoju i długowieczności. Mandarynki oferowane są podczas wizyty u rodziny w drugi dzień Nowego Roku. Tradycyjnie, jeśli otrzymasz 4 mandarynki, musisz zaoferować 2.
Mandarynka była znana już w starożytnych Chinach, była zarezerwowana dla dygnitarzy. Jest także symbolem długowieczności, szlachetności i szacunku dla chińskiego imperium.
Kolor stroju chińskiego urzędnika , mandaryna w dawnych Chinach przypomina kolorem ten owoc.
Ale nie zapominajmy, że mandaryni, w zależności od ich rangi od I do IX, nosili różne kolory (fioletowy, różowy, zielony i indygo).
W Nowym Roku zaleca się rozsypanie po całym domu dużej ilości mandarynek, zwłaszcza w parzystych ilościach. Mandarynki wraz z liśćmi przynoszą szczęście w nadchodzącym roku.
Ofiarowywanie czerwonych kopert to tradycja Han, która ma zapewnić bezpieczeństwo dzieciom odpędzając od nich złe duchy. Uważa się, że dzieci są bardziej podatne na wpływ złych duchów i noworoczne podarunki pomogą im mieć spokojny rok. Aż do 5 dnia nowego roku można składać sobie wzajemnie życzenia wśród przyjaciół, w pracy, w szkole, na uniwersytecie i wymieniać prezenty. W tych dniach rytuał składania wizyt bije rekordy, odwiedza się rodziców i krewnych.
Składanie życzeń jest ludową tradycją stanowiącą pożegnanie starego i powitanie nowego roku. W dzień Nowego Roku, po śniadaniu domownicy udają się do świątyni i jeśli groby przodków znajdują się w ich pobliżu idą złożyć ofiary, zapalić kadzidełka i czerwone świece.
Pierwszy dzień nowego roku jest dniem „bez miotły”. Zabrania się sprzątania i używania wody do mycia podłogi. Tradycja ta nadal istnieje w wielu regionach Chin.
Strzelanie petard jest jedną z typowych tradycji, ich odgłos odpędza złe duchy. Petardy mają historię ponad 2000-letnią w Chinach i były pierwotnie przeznaczone do odpędzania potwora zwanego Nian.
Święto Wiosny zwie się również "guo nian" (nowy rok).
Nian jest to dziwne zwierzę z rogami na głowie przynoszące same nieszczęścia i pożerająca ludzi. Straszliwa bestia żyła na dnie morza, gdy nadchodził nowy rok pojawiała się, wówczas drzewa usychały, trawa nie rosła, kwiaty i liście więdły, a gdy odchodziła przyroda na nowo budziła się do życia. Każdego roku wsie sie wyludniały, starcy i dzieci chronili się przed dzikusem w górach.
Kiedyś w miejscowości Tao Hua pojawił się stary żebrak o siwej brodzie i jasnych oczach, z laską w ręku i z torbą na ramieniu. Starsza kobieta poprosiła go aby wygonił potwora"nian" w dalekie góry, ale starzec śmiejąc się powiedział, że wygoni okrutne zwierzę nazajutrz nad ranem.
O północy dzika bestia przybywa do wsi, wpada do domu staruszki, którego drzwi były oklejone czerwonymi papierami i gdzie starzec pozapalał czerwone światła. Nawiedzone zwierzę wydając przeraźliwe krzyki usłyszawszy dochodzące huki palących się kawałków bambusów i ich jaskrawe płomienie, których panicznie się boi, przestraszone ucieka.
Następnego dnia starcy i dzieci powróciwszy do wioski widzą, że wszystko jest w nienaruszonym stanie udają się do domu starszej kobiety, spostrzegają czerwone papiery na drzwiach i resztki płonących bambusów na podwórku. Szczęśliwi mieszkańcy wioski odziewają nowe ubrania i idą z wizytą w sąsiednie okolice do swych rodzin i przyjaciół. Historia jak wygnano rozszalałą bestię szybko obiega okolice.
I od tej pory w wiglię nowego roku w każdej rodzinie na drzwiach przykleja się czerwone dekoracje.
Pierwszy dzień nowego roku tradycyjnie jest wyłącznie wegetariański. Nadejście nowego roku stanowi nowy początek, więc organizm musi być oczyszczony. Pędy bambusa, nasiona lotosu, grzyby są najbardziej odpowiednią żywnością na ten dzień.
Również należy włożyć nowe ubrania, koniecznie w czerwonym kolorze.
Tradycyjnie osoby urodzone pod znakiem nadchodzącego roku powinny nosić „coś”czerwonego przez cały rok.
Taki status przynosi szczęście przez cały rok.
Bielizna osobista jest najodpowiedniejszą częścią stroju... świetnie sprawdzają się też skarpetki.
Kolor czerwony to kolor przynoszący szczęście, dlatego jest kolorem małżeńskim, wszystkie dekoracje ślubne przed i w domu są czerwone.
Na ważne uroczystości rodzinne ofiarowuje się tzw „czerwone koperty’’ (hong bao), do których wkłada się pieniądze. Kolor ten pomaga w utrzymaniu dobrego zdrowia i przynosi sławę.
W starożytnych Chinach czerwony był kolorem negatywnym, kolorem krwi. Widok krwi powodował strach i miał odstraszać złe duchy na nowej drodze życia. Później zapomniano o negatywnym pochodzeniu tego symbolu.
Choć, choć... niektórzy wierzą jeszcze w jego negatywne wartości, z którymi wiąże się śmierć, nagły wypadek, niebezpieczeństwo, przemoc, szpital.
Jednym z kolorów stroju cesarskiego był intensywny czerwony, a więc kolor purpurowy.
Noworodkowi płci męskiej ofiarowuje się czerwone ubranko.
Dzisiaj, czerwony jest kolorem pozytywnym, bez obaw można go wykorzystywać w dziedzinie biznesowej. W języku finansowym istnieje idiom „fen hong’’, co oznacza „dzielenie się czerwonym’’ (kolorem), a osoba ceniona przez swego szefa zwana jest „czerwoną osobą’’.
W Operze Pekińskiej kolor czerwony jest również synonimem lojalności i odwagi. Jednak absolutnie, czerwony należy wykluczyć w sytuacjach kryzysowych i smutnych.
Powitanie Nowego Roku jest również okazją dla Chińczyków do przeprowadzenia gruntownego sprzątania swojego wnętrza i uporządkowania ubrań, ale także do kupienia prezentów dla swoich bliskich. Poprzedniego wieczoru odbywa się uroczystość ku pamięci przodków oraz kolacja gromadząca całą rodzinę.
Menu tego wspaniałego posiłku różni się w zależności od regionu, pierożki na północy i ciasto z kleistej mąki ryżowej na południu. Zawsze jest to okazja dla członków rodziny, aby się spotkać. Niektórzy podróżują kilkaset kilometrów, aby wrócić do rodzinnego regionu na czas obchodów. Od 1949 r. rząd wprowadził trzy dni wolne, aby Chińczycy mogli spędzić wakacje z rodzinami.
Od 10 do 17 lutego tego roku będzie trwał urlop, a więc łącznie 8 dni. 4 lutego (niedziela) i 18 lutego (niedziela) są dniami roboczymi. Niektórzy twierdzą, że ten rok można nazwać najdłuższym wiosennym świętem w historii.
Obecna łączna liczba świąt państwowych w Chinach wynosi 11 dni, z czego 104 dni wolne w weekendy i od 5 do 15 dni płatnego urlopu.
Święto Wiosny trwa piętnaście dni i kończy się Świętem Latarni lub Świętem Lampionów, podczas którego domy i ulice są przystrojone czerwonymi lampionami.
Na tę okazję ulice są barwnie wystrojone, najczęściej w kolorze czerwonym. O zmierzchu dzieci wraz z rodzicami przechadzają się trzymając w rękach czerwone lampiony. Mimo że tradycyjne papierowe modele lampoinów oświetlane świeczkami znajdują jeszcze swych zwolenników, to częściej widuje się lampiony podświetlane światełkami ledowymi.
