MITYCZNA RZEKA ŁĄCZĄCA NARODY

Mekong... narodził się ponad 5000 m n.p.m. w prowincji Qinghai.

Rzeka nawadnia między innymi jedną z moich ulubionych chińskich prowincji – Yunnan. Jest też wytycznią graniczną między Laosem, Tajlandią i Mjanmą (dawną Birmą). Przepływa przez Kambodżę, rzucając się w deltę kończy swą wędrówkę w południowym Wietnamie, gdzie sentymentalnie zwie się ‘’rzeką dziewięciu smoków’’.

70 milionów ludzi zadomowiło się w dorzeczu Mekongu, a 242 000 000 osobników na całej jego wodnej wędrówce. Rzeka jest używana do nawadniania pół uprawnych, do kanalizacji i rybołówstwa, w Yunnan’ie jest dostawcą energii elektrycznej. Ponadto służy także do transportu, jest też znana ze swych malowniczych pływających targów.

Już w poznanym w poprzedniej notce Jinghong’u, nabrzeże Mekongu zostało fantastycznie zagospodarowane. Od mojego poprzedniego pobytu zmieniło się do niepoznania:

Dawny piaszczysty i zarośnięty gęstymi trzcinami brzeg przemienił się w efektowną pełną ładu i składu groblę portową. Można się wzdłuż po niej przechadzać, rano uprawiać gimnastykę, coś zjeść, wspólnie pośpiewać w utworzonych naprędce chórach, odegrać partyjkę szachów, przejść się z ukochaną przy blasku księżyca, pograć w badmintona albo pospacerować z wnukami.

Rzeka jest zwana przez Tajów ‘’matką wszystkich rzek’’ (rzeka Kong). Tybetańczycy zwą ją ‘’Za Qu’’ (Skałą Wodną). Chińczycy orzchcili ją ‘’Lang cang jiang’’ (Burzliwą Rzeką), z racji licznych wąwązów i przepaści. Zawiłość i kręte koryta Mekongu sprawiają, że jego osteteczna długość nie jest znana ze względu na istnienie kilku dopływów w trudnie dostępnym środowisku. Długość rzeki waha się od 4 350 do 4 909 km.

Prawie połowa całkowitej długości rzeki przepływa przez Chiny. W prowincj Yunnan, Mekong przepływa w pobliżu pięknych miast: Dali i Lijiang, przeżywających gwałtowny rozwój turystyczny narzucony przez władze chińskie.

Kiedy opuszcza Chiny, Mekong staje się granicą między Laosem i Birmą, na długości 236 km przecinając kraj Shan otwiera wejście w serce ‘’Złotego Trójkątu’’, rozdroże wszystkich nadużyć i walk partyzantki.

200 km odcinek rozłącza Tajlandię od Laosu, potem łączy dopływ Ruak w ‘’Złotym Trójkącie’’. Miejsce to oddziela ‘’Wysoki i Niski Mekong’’ i jest znane ze swych wąwozów, bystrzy i z zaledwie półmetrowej głębokości podczas suchego sezonu. Na południe od Luang Prabang jej przebieg jest bardzo zmienny.

Słynne gigantyczne sumy poławia się raz w roku w Mekongu, w/g tradycyjnych obrzędów ustanowionych przez tajlandzką rodzinę królewską. Tajlandia jest jedynym krajem, który legalnie może ze względów ochronnych natury łowić tego giganta. Rządowy program hodowlany pomaga uchronić gatunek od wyginięcia

W okolicach stolicy Laosu – Vientiane, Mekong staje się granicą dzielacą go z Tajlandią:

Następnie płynie przez Laos, gdzie tworzy region Si Phan Don (4 000 wysp) przed Wodospadami Khone w pobliżu granicy z Kambodżą. Tutaj można jescze natrafić na zagrożone wyginięciem słotkowodne delfiny. Mekong w tej części nie jest żeglowny.W Kambodży Mekong przepływa przez Sambor, podczas opadów śniegu nawigacja jest wstrzymana. W tej części dzieli sie na dwa Mekongi – Niski i Wysoki, wpadające do wietnamskiej delty i kończące swą drogę w Morzu Chińskim.Około 9 milionów ludzi jest uzależnionych od dziesiątej światowej i czwartej azjatyckiej co do długości rzeki.

W regionach, w których żyją głównych ich dochodem jest ryż, jego wiele odmian jest uprawianych dzięki wodom rzeki, która połączyła 6 sąsiadujących ze sobą narodów.

Droga Mekongu nie jest usłana różami...

Olbrzymie tamy, drakońskie pestycydy, wylesianie okolic, zastępowanie namorzyn polami ryżowymi, naturalne jeziora przemieniające się w sztuczne stawy z hodowlą ryb i krewetek, destrukcyjne rybołówstwo – to tylko niektóre z problemów zagrażających przyszłości Mekongu i jego dopływów.

Taka jest prawda i alarm, który kieruję w większym lub mniejszym stopniu dla wszystkich rzek świata.