Kapitalizm początków XX i XXI wieku...

Rok temu minęło 150 lat od urodzenia Henry Forda I, który był tym dla przemysłu motoryzacyjnego kim Bill Gates dla komputerowego. Oboje wprowadzili swe produkty „pod strzechy”, zarówno Ford Model T nie był najlepszym samochodem w swej epoce, jak i do systemu Windows specjaliści podnoszą szereg zastrzeżeń. Ale oba produkty zaakceptowały miliony ludzi!

Czy Henry Ford I był kapitalistą? Nie, nie kpię ani nie pytam o drogę. W sensie współczesnego (nie tylko polskiego) pojmowania kapitalizmu Henry Ford I nie może być zwany kapitalistą!

Dziś nikt już nie powie tak jak Henry Ford I „Misją firmy jest danie ludziom dobrego wozu”. Dziś misją firmy jest kreowanie zysku – najlepiej z niczego i jak najmniejszym wysiłkiem. Henry Ford I nienawidził zresztą (z wzajemnością) bankierów, prawników i całej finansjery z Wall Street:

„Prawnicy, tak samo jak i bankierzy, nie mają należytego pojęcia o istocie biznesu. Wyobrażają sobie, że przedsiębiorstwo jest prowadzone właściwie, skoro trzyma się w granicach prawa albo prawo można tak zinterpretować i nagiąć do zamierzonego celu. Prawnicy żyją według paragrafów”

i lubił ich porównywać do szulerów:

„Niektórzy z tych dorobkiewiczów naszych czasów, którym najwięcej się poszczęściło, bogactwa ludzkiego nie pomnożyli ani o wartość jednego centa. Bo czy karciarz pomnaża bogactwa świata?”

Henry Ford I nienawidził trolli patentowych (procesował się z gościem, który opatentował w USA samochód!), uważał, że wiedza jest własnością całej ludzkości i powinna być dostępna publicznie.

Warto jednak pamiętać, że Henry Ford I, który stał się symbolem nowoczesnego wytwarzania dóbr (ze wszystkimi jego zaletami i wadami) stwierdził również:

„Pracodawca jest wspólnikiem swego pracownika, a pracownik wspólnikiem swego pracodawcy.”

Co więcej – ideę tą wprowadzał także w czyn – podniósł w 1914 r. płacę robotnika do 5 dolarów dziennie, zaś czas pracy ograniczył do 8 godzin. W przeliczeniu na dzisiejsze dolary $5 w 1914 r. była to siła nabywcza dzisiejszych $120! Warto zaznaczyć, że cena modelu T wynosiła wówczas ok. 500 dolarów – czyli 100 dni pracy szeregowego robotnika Forda! Do tego dochodził bogaty program socjalny Forda... I tak działał ten „krwiożerczy kapitalista” nienawidzący związków zawodowych oraz międzynarodowej finansjery.

Porównania z działaniami obecnych "kapitalistów, managerów, banksterów" i innych naciągaczy i wyzyskiwaczy  oraz wnioski pozostawiam PT Czytelnikom.