Ta notka NIE JEST na temat byłego marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego, choć to właśnie jego osoba wywołała ogólnopolską dyskusję na temat latania polityków. I tych najważniejszych, i tych mniej ważnych. Jak zwykle politycy i społeczeństwo podzielili się na dwa obozy. Niemal wszyscy powołują się na instrukcję HEAD, ale mało kto ją czytał, a jeszcze mniej ze zrozumieniem.
Właśnie o instrukcji HEAD jest ta notka, a u dołu są stosowne linki do instrukcji HEAD z 2013 i 2018 roku (chociaż pierwsza wersja instrukcji HEAD powstała bodaj w 2009 roku). Komentatorów proszę o odnoszenie się do konkretnych zapisów, a nie do zasłyszanych opinii bądź własnych wyobrażeń. Należy również zauważyć, że instrukcja HEAD nie jest ustawą bądź innym aktem prawa powszechnego, lecz ma charakter DECYZJI ministra obrony narodowej. Uprzedzam również amatorów nawalanki na dowolny temat polityczny, by powściągali emocje, bo życzę sobie dyskusji z ludźmi poważnymi.
A teraz do rzeczy. Status HEAD nadawany jest wtedy, gdy na pokładzie znajdują się w misji oficjalnej m.in.: prezydent, marszałek Sejmu, marszałek Senatu i premier. Zarówno instrukcja HEAD z 2013 roku (podpisana przez ministra Tomasza Siemoniaka), jak i z 2018 roku (podpisana przez ministra Mariusza Błaszczaka) w części wstępnej, zawierającej definicje użyte w decyzji, mają w tej kwestii identyczne brzmienie. Zaś to oznacza koniunkcję dwóch przesłanek, tzn. na pokładzie musi znajdować się któryś z czterech wymienionych urzędników państwowych (nieważne czy sam, czy z kimkolwiek) i musi to być MISJA OFICJALNA. Porównajmy zresztą oba zapisy, bo pewnie wielu komentatorom nie będzie się chciało korzystać z materiałów źródłowych:
Z 2013 roku:
Status HEAD – status lotu statku powietrznego, wojskowego specjalnego transportu lotniczego lub innego wojskowego statku powietrznego z najważniejszą osobą w państwie na pokładzie w misji oficjalnej, nadany zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Najważniejsze osoby w państwie – Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Prezes Rady Ministrów lub ich zagraniczni odpowiednicy.
Z 2018 roku:
Status HEAD – status lotu statku powietrznego - wojskowego specjalnego transportu lotniczego lub innego wojskowego transportowego statku powietrznego z najważniejszą osobą w państwie na pokładzie w misji oficjalnej, nadany zgodnie z obowiązującymi przepisami przez Komendanta SOP.
Najważniejsze osoby w państwie – Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Prezes Rady Ministrów lub ich zagraniczni odpowiednicy.
I tu dochodzimy do sedna. O ile nie budzi najmniejszej wątpliwości, jakim osobom przysługuje status HEAD, o tyle nigdzie nie zdefiniowano pojęcia MISJA OFICJALNA. Zarzut ten dotyczy obu instrukcji - i tej z 2013, i tej z 2018 roku (wcześniejszych również). A skoro czegoś brakuje w prawie, to politycy natychmiast zaczynają kształtować obyczaje. Nie ma przy tym prawnego znaczenia, kto zaczął pierwszy, choć chronologia zdarzeń jest oczywista. Przeto, jeśli wolno było korzystać ze statusu HEAD najważniejszym osobom w państwie w latach 2011-2015, to na identycznych zasadach wolno korzystać w latach 2015-2019. Jeśli którykolwiek z najważniejszych polityków PO latał sobie do domu (choć w mojej ocenie trudno uznać to za misję oficjalną) korzystając z instrukcji HEAD, to dokładnie tak samo mogli sobie latać najważniejsi politycy PiS. Co więcej, cały czas mogli sobie latać z dowolnymi osobami towarzyszącymi, albowiem instrukcja HEAD na ten temat nic nie mówi.
Na zakończenie zła wiadomość dla sympatyków PiS. W sprawie marszałka Marka Kuchcińskiego wszystko się zgadza, poza jedną kwestią. Otóż, nie ma możliwości, by statek powietrzny korzystał ze statusu HEAD, jeśli na jego pokładzie nie ma wymienionych w instrukcji urzędników. W żaden sposób nie da się przeto usprawiedliwić samotnego lotu żony marszałka. Wiem, że to nie marszałek Sejmu nadaje lotowi status HEAD, tylko komendant SOP (i to na nim spoczywa odpowiedzialność), ale fakt pozostaje faktem. Politycy PiS zapowiadają, że niebawem instrukcja HEAD zostanie doprecyzowana. Siłą rzeczy musi to w największym stopniu dotknąć pojęcia MISJA OFICJALNA. Zobaczymy jak im pójdzie.
https://www.gazetaprawna.pl/encyklopedia/prawo/hasla/998877,instrukcja-head.html
http://www.dz.urz.mon.gov.pl/zasoby/dziennik/pozycje/tresc-aktow/pdf/2013/01/Poz._4_dec._Nr_2.pdf
http://www.dz.urz.mon.gov.pl/zasoby/dziennik/pozycje/tresc-aktow/pdf/2018/10/Poz._172_dec._Nr_146-sig.pdf
